Een blinkend spoor - pagina 17

De term van het begin af een twistappel om zich desverkiezende niet aan te sluiten aan eenige

kerk

Maar de moeilijkheden met die beginselen beginnen Ook deze wens wordt ingewilhgd Maar het grote conflict

eerst recht als men histonsch de inhoud van dat woord in van 1895 en 1896,' waarbij hij de VU moet verlaten,

een eeuw geschiedenis der Vereniging naspeurt Ook bewijst toch dat een en ander (in 1879 en in 1883) slechts

hiervan geldt weer Een echt wetenschappelijk taalkun- uitstel van executie geweest is Ook dan spelen de ge-

dig en historisch onderzoek zou de moeite lonen reformeerde beginselen een belangnjke rol

Uiteraard moeten we hier de in de Proloog aangeduide Nu blijkt bij die eerste strubbelingen rond 1880 al dat met

„Mut zur Lucke" opbrengen en ons beperken tot enkele duidelijk IS wat met de term gereformeerde beginselen

hoofdmomenten van die eeuw geschiedenis bedoeld wordt Uit Lohmans opmerkingen in 1879 kan

Reeds op de eerste curatorenvergadering van 29 augustus men afleiden dat volgens hem de Ethischen kunnen ge-

1879, dus al voor de VU bestond, is er over die beginselen rekend worden tot hen die de gereformeerde beginselen

deinmg De curator A F de Savornin Lohman vertelt op aanvaarden, het feit dat directeuren Lohman ook na die

die kleine vergadenng dat directeuren der Vereniging verklanng handhaven en herbenoemen, maar de ethische

bedenking hebben ingebracht tegen de benoeming van dr Gratama niet benoemen zou een aanwijzing kunnen

dr Gratama uit Groningen, die hij (Lohman) m de vonge zijn dat ZIJ dat begrip gereformeerde beginselen anders

maand had voorgesteld als curator Volgens de notulen interpreteren

heeft de zeer op z'n vrijheid gestelde Lohman de kwestie Merkwaardig is in dit opzicht een bnef van Lohman die

toen al op scherp gesteld hij 24 juh 1879, dus ruim eenjaar voor de opening van de

dat die bedenking (van directeuren) daarin bestond, VU schreef

dat dr Gratama algemeen bekend was als behoorende niet Van den beginne af— Dr Kuyper en Rutgers weten het —

tot de Orthodoxe, maar tot de zoogenaamde Ethische IS mijn grootste bezwaar tegen de Vrije Universiteit ge-

rigting in de Hervormde Kerk, weest de houding van haar oprichters tegenover de

dat hij (Lohman) daarop aan Directeuren onder het oog „ethischen" Ik beweer dat de meeste leeken, ik althans,

had gebragt dat het criterium, of iemand benoembaar ware niet bevoegd zijn om met kennis van zaken over de

tot eenig ambt in deze op de Gereformeerde Belijdenis ethische richting te oordeelen Het is zeer gemakkelijk te

gegrondveste Vereeniging, enkel kon gevonden worden in zeggen ik ben gereformeerd Maar Ds Wielenga betwist

de onderteekening der Statuten, volgens art 2, dat Dr K echt gereformeerd is. Dr K meent dat Dr Vos

dat, wanneer iemand door onderteekening van zijne in niet gereformeerde stellingen verdedigt, terwijl Dr Vos

stemming met den grondslag der Vereeniging deed blijken, hetzelfde van Dr K beweert Dr K acht evenmin van

z i geen verder onderzoek naar benoembaarheid behoefde Dijk gereformeerd, terwijl deze weer volhoudt dat juist Dr

te worden gedaan, K geen volledig inzicht heeft in de geref leer Gunning te

dat hijzelf, met de beginselen der Vereeniging instemmen 's Hage beweert weer op zijn beurt dat hij gereformeerd bij

de, lid daarvan — en voorts Curator — was geworden, doch uitnemendheid is enz enz' Welnu' ik weiger tusschen de-

niet kon erkennen nog bovendien voor de betrekking van ze, elk op zijne wijze uitnemende mannen partij te kiezen,

Curator aan zekere vereischten gebonden te zijn, waarvan en meen dat allen kunnen en moeten samenwerken

in de Statuten geen sprake is,

dat hij daarom aan Directeuren had te kennen gegeven

dat, wanneer zijne zienswijze niet door hen werd gedeeld, Ten onrechte voor de begintijd eensgezindheid

hij hun verzocht hem te beschouwen als met tot Curator verondersteld

benoemd.

De kwestie leidt dan nog met tot een breuk en in 1882 Voor een goed verstaan van een eeuw geschiedenis van

wordt hij als curator herbenoemd En einde 1883, als hem Vereniging en VU is het zeer gewenst bij de behandehng

gevraagd is als hoogleraar aan de VU op te treden, stelt

hij een aantal eisen, waarvan in dit verband merkwaardig 1 Gedenkboek-1955, blz 106 117 behandelt kort dit conflict en

IS zijn voorwaarde ook de politieke achtergronden daarvan

13

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen