Studiedag 'VU Tussen twee VU-ren' - pagina 104
Kontroversen rond de doelstelling en het functioneren van de VU
OH -
ligt een verwijzing, midden in het wetenschapsbedrijf, van theoretisch kennen naar
praktische handelen, van inzicht naar erkenning, van rationele kennis naar zedelijke
en religieuze overtuiging. De waarheidsvragen van elke wetenschap staan niet los van
een "zinverwijzing" naar de meer omvattende Waarheid van een betrouwbare Godsopenba-
ring. Pas door erkenning van "betrouwbaarheid" kan men, bevrijd van verborgen ideo-
logieën en van reducerend positivisme, tot beoefening van wetenschappelijke waarhe-
den komen. Dit alles is echter geen vooraf geformuleerd uitgangspunt, maar eerder
de richting waarin wetenschapsbeoefening zich beweegt. Het begin ligt dan ook in het
"midden": de situatie waarin men zich in onderzoek en wetenschapsforraulering bevindt
tesamen met anderen, christenen en niet-christenen. Hier ligt het - nog ingeperkte -
terrein van de consensus van vakgenoten, vanwaaruit horizonten verder uitgezet moeten
worden: grondslagvragen in een wetenschap, problemen inzake de methodologie, de ge-
varen van reductie en verabsolutering, de ethische implicaties, de gebondenheid aan
historisch perspectief en cultureel denkraam, de verwijzingen naar een totaal wereld-
beeld .
In een geheel andere zin is er ook sprake van specifiek christelijke wetenschaps-
beoefening, die, zoals in het vervolg blijkt, in feite ook door niet-christenen uit-
geoefend kan worden.En wel de kritische functie van wetenschap ten opzichte van een
christelijk geloof dat tot gesloten ideologie dreigt te verworden. Wereldbeschouwin-
gen, ook het christelijk geloof, kunnen in sterke mate geobjectiveerd worden tot een
systeem, dat feitelijke beweringen baseert op geloofsvooronderstellingen. Ook al moet
men, zoals gezegd, vanuit een geloofshouding juist ruimte scheppen voor rationaliteit
door ideologieën van wetenschappelijke origine, zoals een puur materialistisch evolu-
tionisme of een puur biologische dieptepsychologie of een puur economische cultuur-
nalyse, af tev^ wijzen, anderzijds kan geloof zelf aan ideologisering ten prooi val-
len. Scheppingsverkondiging geheel trekken in het vlak van natuurwetenschappelijke
beweringen, het religieuze spreken over "ziel", "leven", "dood" om te zetten in een
geheel cognitief stelsel van bijvoorbeeld filosofische uitspraken, dat en vele andere
voorbeelden uit de geschiedenis van het christendom zijn er voorbeelden van. De reli-
gie, zeker de christelijk;, maar actueler wellicht nog voor de Islam, heeft behoefte
aan de tegenspraak en het verweer van de wetenschap. Pas in het heen en weer van het x
in deze en de voorgaande alinea genoemde, kan christelijk wetenschapsbedrijf een sti-
mulerende werking hebben op de verhouding wetenschap en geloof.
Als beleidsaanbeveling kan gewezen worden op de noodzaak in elke subfaculteit
een beter geïntegreerd curriculum op te stellen, waar genoemde wisselwerking operati-
oneel kan worden. Voorts zullen wetenschapsleer, methodologie en wijsgerige bezinning
directer betrokken moeten worden op elk specifiek wetenschapsgebied en omgekeerd
vanuit die wetenschapsgebieden beter gevoed moeten worden.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 4 juni 1980
Publicaties VU-geschiedenis | 368 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 4 juni 1980
Publicaties VU-geschiedenis | 368 Pagina's