De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 66

In 1903 verscheen naast De Standaard van Kuyper het dagblad De

Rotterdammer, met als hoofdredacteur mr. A. de Jong. Deze was in

1889, gelijk met Anema, juridisch VU-student geworden. Hij had de

strijd van Kuyper tegen Lohman van nabij meegemaakt en hij was

in de jaren 1893-96 intensief betrokken bij de studenten die zich

tegen het corps keerden, omdat het corps geen grondslag hanteerde

en alle studenten aan de VU opnam. In 1902 promoveerde hij bij

Fabius en toen hij hoofdredacteur was geworden, nodigde hij zijn

promotor uit om artikelen in De Rotterdammer te schrijven. Fabius

maakte daar graag gebruik van om zijn denkbeelden, die afweken

van Kuyper, te propageren. Fabius was tegen de uitbreiding van het

kiesrecht, tegen verpüchte sociale verzekering en tegen de wijze

waarop Kuyper zich van zijn oppositie in de A.R.Partij afmaakte.

Na de reis om de oude wereldzee en kort voor zijn zeventigste

verjaardag had Kuyper de leiding van de A.R.Partij weer van

Bavinck overgenomen. Daarna werd een conflict met Fabius

pubhek. Getergd door het optreden van Kuyper ook tegenover De

Rotterdammer, schreef De Jong op 9 december 1907 aan Fabius:

En ik verfoei zijn bedriegelijke tactiek. Reeds in 1894 toen hij de Lohman-

quaestie door zijn huurlingen op 't touw zette, en later schreef, dat hij er

zich buiten gehouden had, schrok ik geweldig, wijl ik de ofpcieele stukken

in huis had. En ook toen ik Dr. K. op een zondagmiddag als student

zeide, dat 5 studenten 800 gulden schuld in een bordeel hadden op naam

van gebroeders X... en om optreden daartegen vroeg, verklaarde hij: 'dat

kan de Universiteit niet dragen.'

Kuyper had dus in De Rotterdammer een tegenstander. Zijn leiding

werd betwist door Fabius. Ook was er in bredere kring achterdocht.

Bavinck merkte dat op in een brief aan Kuyper, gedateerd 15 april

1908:

Mijn geweten dringt mij, om U bescheiden mede te deelen, dat ik de

pogingen, in den laatsten tijd van verschillende zijden aangewend om,

zonder vorm van proces, alleen door moties, onware voorstellingen en

verdachtmakingen Prof. Fabius en Mr. de Jong te veroordeelen en tot

zwijgen te brengen, ten diepste betreur. Ik kan niet gelooven, dat Gij die

pogingen uitlokt en steunt, en aan stukken als van Van der Zijden, Croles

e.a. Uw goedkeuring hecht; ze zijn Uwer ten volle onwaardig. Misschien

dienen zij voor een tijd de macht der partij; maar aan haar zedelijk gehalte

brengen zij eene onberekenbare schade toe. In deze overtuiging sta ik niet

alleen; velen deelen ze met mij.

62

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen