Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 389

DE WETENSCHAP

BEZUINIGEN

Het overheidsbeleid ten aanzien van de universiteiten kenmerkte zich in deze gehele pe-

riode door een zekere grilligheid, die in al haar wisselende vormen toch steeds bleef staan

op het allesbeheersende uitgangspunt: elke verandering moest nieuwe besparingen op-

leveren. Oordeelde het ministerie dat de universiteiten onvoldoende medewerking ver-

leenden, dan nam het zelfde uitvoering ter hand, zonder lang en geduldig wachten. Uit-

stel kon het nooit lijden. Elke nieuwe regel moest terstond worden toegepast, tenzij ze

kort na de afkondiging alweer vervangen was door een andere richtlijn. Onder de inspi-

ratie van zijn verleden bij de faculteit der letteren vergeleek Brinkman al in 1982 de be-

zuinigingsstroom met een feuilleton, 'een vervolgverhaal met steeds nieuwe onverwach-

te afleveringen; de auteur slaagt er maar niet in om structuur in zijn verhaal te brengen,

maar van ophouden weet hij ook niet'.^s» Nog vele hoofdstukken zouden volgen.

Over de gevolgen van dit beleid heeft Brinkman geen misverstanden laten bestaan.

'Als in de politiek terecht allerwegen wordt ingezien hoe groot het belang van kennis,

door opleiding en onderzoek, is voor de toekomst van de samenleving, zal men voor die

toekomst moeten investeren enfinancieren.'^59En al is het wat houterig en mechanisch

geformuleerd, de redenering is moeilijk te weerleggen. Oud-premier Lubbers, die aan

veel van deze bezuinigingskabinetten leiding heeft gegeven, zei later zich over de toe-

geeflijkheid van de universiteiten te hebben verbaasd. 'Ik had eerlijk gezegd veel meer

protest verwacht.'^^ De minister-president moet dan gedacht hebben aan grovere actie-

middelen dan zakelijke kritiek. De meest klemmende pleidooien voor de belangen van

het wetenschappelijk onderwijs werden noch door het kabinet noch door het parlement

ooit beoordeeld op de kwaliteit van de aangevoerde argumenten.

De grootste operatie, gestart onder de naam 'taakverdeling en concentratie' (TVC),

werd door minister Deetman afgekondigd in augustus 1982. De gezamenlijke univer-

siteiten zouden enkele duizenden banen moeten schrappen, door middel van een plan

voor taakverdeling. Uiterlijk i maart 1983 moesten de voorstellen ingeleverd worden.

Slaagden de instellingen er niet in overeenstemming te bereiken, dan zou de minister

zelf zijn keuzes maken. Overleg met de universiteiten zou hij slechts voeren, als zij voor-

af beloofden het taakverdelingsplan op de bedoelde datum over te leggen.^*"' Andere mo-

gelijkheden voor besparing wilde de minister niet in overweging nemen. Over de vraag

of deze radicale ingreep uitvoerbaar was op zo korte termijn liet hij zich niet uit.^^^

Met die uitgangspunten moest de Vrije Universiteit besprekingen ingaan op verschil-

lende niveaus. Vertegenwoordigers van faculteiten en studierichtingen gingen in de

herfst- en wintermaanden in het hele land met elkaar in gesprek, maar de uiteindelijke

voorstellen moesten komen van de colleges van bestuur. Binnen de Vrije Universiteit

begonnen de voorbereidingen meteen in augustus 1982. Het College van Bestuur zag in

PRIVATISERING VAN GELOOF. 1980-2005 385

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen