UIT HET POLITIEKE EN SOCIALE LEVEN

Het Dultsche Natlonaal-soclalisme.

VI.

Nationaal-socialisme en OnderwUs. (II)

De School. (II.)

Nu zijn dat nog maar betrekkelijk onschuldige dingen. Welke richting men bij het onderwijs in wil, blijkt uit een ontwerp-leerplan voor Godsdienstonderwijs op de middelbare scholen, zooals dat opgenomen werd in het Tijdschrift: „Die Mittelschule" (De Middelbare School). We nemen één van de ergste voorbeelden er uit, n.l. de stof voor op één na de hoqgste klasse, al is die voor de overige leerjaren ook niet veel beter. Daarin wordt het volgende ter behandeling voorgeslagen :

I. Germanengeloof: Herhaling, aanvulling en verdieping van wat in klas 2 behandeld werd. Nadere aanduiding van de verdieping en aanvulling: Germanengeloof in Zuid-Duitsohland en in het Germaansohe Noorden. De bezielende God-Vriend (Preundgott). De Germanen als mystici, die door , ., intuïtie" (ahnend) het wezen der dingen benaderen. Het vrij-zi, in van dogma's en 'priestergeboden. Gebed en offer (tempels en hoogten), de goden raadplegen, vereering der voorvaderen (zaal der stammen in den heiligen berg) ^), bloedwraak.

Ter afsluiting der beschouwing in deze klas grondig: Balders dood, afrekening met Loki, Sigymythe, godenschemering, uitkük. Daarbij': Goden worden schuldig. De bereidheid tot den strijd, Duitsoh verantwoordelijkheidsbesef, met heenwijzing naar mannen in verleden en heden.

Grondslag der beschouwing zijn mythen, sprookjes, de Edda en sagen. Nieuw in deze klas: GuUweigmythe, met de zucht naar het goud (goud als symbool van het aardsche). Niet verzuimen te verwijzen naar Dultsche poëzie!

Slotbeschouwing: Germaansohe vroomheid en Jezus-geloof.

II. Uit de geschiedenis van het Jezus-geloof op Duitschen bodem, met op-den-voorgrond-stellen van de pogingen der Gei-maansche ziel om zich te bevrij'den uit de boeien der roomsche kerk; derhalve met name de doorbraak der Duitsche vroomheid in de Duitsohe mystiek, in de Duitsche Reformatie, in het Duitsche idealisme en in het heden. Voorts Piëtisme, Verlichting, Romantiek. Ter afsluiting overzicht gevende beschouwingen: Religie van Duitsche dichters (b.v. Klopstock, Herder, Goethe, Schiller, Hölderlin, Arndt, Hebbel, Timm Kroger, M. Claudius, Herm. Claudius), relig. lyriek van het heden. Religie en muziek. Religie en schilderkunst. Religie van Duitsche staatslieden, met name van Frederik den Grooten, Stein, Bismarck, Moltke. Volkspredikers en filosofen, met name Schleiermsicher, Nietzsche, Lagarde.

Daar heeft men het fraais. Zoo zal het Godsdienstonderwijs er uit zien op de siiholen.

De opzet is duidelijk genoeg: Het oude heidendom, de oude Germaansclie religie heeft de eerste plaats gekregen; en de Christelijke bermen, die nog gebruikt worden, worden met een nieuwen inhoud gevuld; beter nog: worden van hun inhoud beroofd en uitgeledigd; en „christelijk" heeft hier wezenlijk plaats moeten maken voor „Duitsch".

Nu is het waar, dat dit niet officieel is, maar deze richting wordt door nationaal-socialistische leiders van naam aangeprezen. In hoever dat op iden duur doorgevoerd zal worden en officieel voorgeschreven, moet men afwachten.

Feit is echter, dat in de lijn van het naüonaalsodalisme een eenheidsschool in deze richting ligt. We willen als voorbeeld een oproep dteeren van de gouw „Franken":

„Ook in de school moet geen onderscheid meer zijn Het protestantsche kind moet naast dat van roomsche belijdenis op de schoolbank zitten en weten en leeren, dat het met andere door hetzelfde bloed en hetzelfde vaderland verbonden is. In het Godsdienstonderwijs moet het echter naar zijn geloof en belijidenis onderwezen worden. Daarom komt tot de Duitsche Ouders de oproep: Meldt uwe kinderen aan bi] de christelijke gemeenschappelijke school, en handelt daarmee naar den Duitschen stelregel: Eén leider — één volk — één school!"

Dus ook hier weer hoofdzaak „bloed" en „vaderland"; de behjdenis is een volkomen ondergeschikte zaak.

Zoo is het voorbeeld in Duitschland. Moet dat Duitsche voorbeeld, mogelijk eenigszins gewijzigd, hier komen, en de vrucht van onzen jarenlangen schoolstrijd met één slag nietigd worden?

Neen! zeggen velen, en sympathiseeren toch nel de N. S. B. Want ze denken, dat het niet zoo ert] zou worden, als Mussert de macht eens krees IWie gelooven niet, dal hij die hier krijgen zg] maar als hij ze kreeg, zou het ook hier erg worden, en zou het de Ouders even onmogelijk gemaakt worden hun kinderen naar den eisch des Ver bonds op te voeden, als dat heden in Duitschland het geval is.

Ja maar, zoo zal men misschien aanvoeren, men kan zijn kinderen in huis toch wel opvoeden in dt vreeze des Heeren? Dat kan daar toch ook nog] Dat kan

Maar is 't soms zulk een begeerenswaard ideaal dat men in huis zijn kinderen immuun moet maken voor hel gif, dal de school er in breidt? Wie begeert dat?

De N.S.B, niet, want zij wil het kind hebben! En wij ook niet, want we begeeren onze kinderct èn in huis èn in school op te voeden naar den leisch van het Verbond en naar de bij den Doop afgelegde belofte, opdat ze onder den zegen des Heeren worden mogen menschen Gods, tot allt goed werk volmaakt toegerust!

En het is daarin, dat de N.S.B., ondanks haar beweren van niet, ons wU hinderen, en dat beletten, daar ze de jeugd opgevoed wit hebben niet tot menschen Gods, maar tot slaven van een almachtigen staat.

Maar hoe is het met de Duitsche „Unie" gegaan! Bestaat die nog, of is ze opgeheven? Het zal misschien menigeen verwonderen, dal ze nog in leven is.

Mogelijk is dat voor een deel daaraan te danken, dal de vroegere leider. Rector A. Grünweller, op zijn ouden dag een vurig nationaal-socialist was geworden, en dientengevolge in nauw contact ge« komen met de leiders van het nationaal-socialisme, H len ze daardoor waarschijnlijk gunstig voor de „Unie" heeft welen te stemmen.

Anders is het moeilijk te verklaren, dal men de „Unie" heeft laten bestaan. Want vergeten is ze niet. Haar beslaan is bij de hooge autoriteiten wel bekend.

Maar al bestaat ze nog, daarmee is niet gezegd, dat ze onveranderd gebleven is. Het bestuur van de „Unie" zag wel aankomen, dat de strijd om het bestaan voor haar wel eens moeilijk worden kon, en is er toe overgegaan, om zich sterk toe te leggen op iets, dat vroeger maar bijzaak was, nl. het werk verrichten van „Vacantie Buiten" ten onzent. Maar dat was een korte vreugde. Een jaar later werd hel zenden van vacantiekinderen uit de stad naar het land buiten „de Partij" om eenvoudig verboden.

Toen moest de „Unie", die intusschen ook al een gedaanteverwisseling ondergaan had, doordat ze zich „gelijkschakelde" door de invoering van het absolute leidersbeginsel, weer een andere richting zoeken voor haar werk, en wel zoo, dat er toch nog een schijn van gelijkheid met haar oorspronkelijk doei overbleef, en de school (althans de jeugd) niet geheel en al werd losgelaten.

Ze vond dat, door te trachten invloed op de gezinne.n uit tie oefenen door hel beleggen van vergaderingen met sprekers en het verspreiden van lectuur, welke dan met name betrekking heeft op de school, de opvoeding, het gezin en de taak der Ouders, en dergelijke meer.

Op zichzelf ongetwijfeld een prijzenswaardigi werk, en broodnoodig!

Maar daardoor is de oorspronkelijke „SCHOOL unie" feitelijk niet meer, dan oen vereeniging van Inwendige zending, zoodat terecht eens in „De Standaard" geschreven werd, dat het met den schoolstrijd in Duitschland voorloopig een verloren zaak is.

Het is zelfs een groote vraag, of men de „Unie' ook in haar tegenwoordigen vorm op den duur nog wel dulden zal. Niemand hoeft er zich over te verbazen, wanneer op een goeden keer worf verklaard, dat er geen Ouders meer zijn, die onderwijs begeeren in den zin, zooals de „'Unie" dal verstaat, en ze daarom als overbodig eenvoudig wordt opgeheven met verbeurdverklaring van haar bezittingen, zoo ze die dan nog heeft. Daarmee willen we niet beweren, dat op die wijze de toekomst voor een Christelijke school i» Duitschland voor altijd van de baan zou zijn-

We weten dat niet. Maar zoolang er kinderen Gods zijn, die erns' maken met hun belijdenis en met de Christelijk opvoeding hunner kinderen, zullen er ook men' schen zijn, die voor hun kinderen een Christelijk" school begeeren, en tegen dien stroom zal ten slotte hel nationaal-socialisme toch niet op kunnen roeien. Het heeft er nu al moeite genoeg w^ in den kerkstrijd. En het moge blijken, 'dat met den val van dit regiem straks ook de Christenouder* paraat zijn gebleveUj en den eisch stellen van «^n vrije Christelijke school, zooals wij dat keim^" en door de gunst Gods na langdurigen strijd vef' kregen hebben, en die ons de N.S.B, gaarne *'' nemen zou.

1) Sippensaal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen