Revue 1999 - pagina 77

complexiteit worden gevangen. Prof.dr. R. van Crondelle en zijn medewerkers doen enigszins verwant onderzoek naar fotosynthese; prof.dr. R.P. Griessen en zijn onderzoekers doen onderzoek naar patroonvorming bij kritische verschijnselen, zoals faseovergangen van normaal naar supergeleidend. Een ander thema van deze groep is kinetische verruwing van oppervlakken. Verder bestudeert de groep van prof. Lenstra de nietlineaire dynamica van lasers en regelmatigheden in het chaotisch gedrag daarvan bij koppeling aan andere opto-elektronische systemen. Ten slotte kan ook het onderzoek van prof.dr. W. Hogervorst en medewerkers naar het gedrag van atomen met zwak gebonden elektronen in zeer hoog aangeslagen toestanden, onder het thema worden gerangschikt. Laserlab krijgt Europese status De Europese Unie heeft het lasercentrum van de VU erkend als 'Large Scale Facility'. Deze erkenning betekent behalve geld uit Brussel toenemende buitenlandse belangstelling. Het Lasercentrum is uniek in Nederland. Nergens anders werken zo veel wetenschappers van verschillende disciplines in een laboratorium met een zo groot assortiment aan lasers. Er staat voor zo'n 25 miljoen gulden aan apparatuur. Het centrum werd in 1992 geopend en is sindsdien een aantal keren uitgebreid, tot de ruim duizend vierkante meter vloeroppervlak die het tegenwoordig omvat. Mede in verband met de aanvraag om Europese erkenning werd prof.dr. Wim Hogervorst vrije

aangesteld als directeur. De atoomfysicagroep van prof. Hogervorst bewerkt een breed scala van onderwerpen. Dr. Wim Ubachs verricht onderzoek naar het mysterie van de diffuse interstellaire (absorptie)banden en heeft enkele identificaties gevonden met overgangen tussen Rydberg-toestanden in het H2 molecuul. Ook richt hij zich op het produceren van zeer kortgolvig laserlicht door middel van generatie van hoge harmonischen in nietlineaire media. Een andere onderzoeker, dr. Wim Vassen, probeert een Bose-Einsten condensaat van metastabiele Heliumatomen te vormen, waarvoor deze tot ultralage temperatuur moeten worden gekoeld, ver beneden 1 mK. Zo'n condensaat is een macroscopisch quantumsysteem, een nieuwe vorm van materie met allerlei ongewone eigenschappen. Het werk met metastabiel Helium gaf Hogervorst tevens aanleiding tot een project waarbij deze atomen met hoge interne energie worden gestuurd met behulp van laserlicht. Bij botsing met een oppervlak leidt de energieafgifte tot een vorm van schrijven op dat oppervlak. Dit leidt mogelijk tot een nieuwe etstechniek voor micro-elektronica. Een andere toepassing van laserlicht, waarop reeds patent is verkregen, is de scheiding van kwikisotopen. Met deze techniek kunnen waarschijnlijk in de toekomst tl-buizen en spaarlampen goedkoper en milieuvriendelijker worden geproduceerd. Ongeveer een kwart van het onderzoek binnen de groep atoomfysica is gericht op dit type

toepassingen van fundamenteel onderzoek. Binnen het lasercentrum zal ook onderzoek van prof, Schmidt een plaats krijgen. Hij zal lasers onder meer gebruiken om er onderdelen van grote moleculen mee 'beet te pakken', krachten te meten en de beweging ervan te volgen tijdens het verloop van processen in levende cellen. Verwant, maar qua thema en methode van onderzoek verschillend, is het werk in de afdeling Biofysica onder leiding van prof. Van Crondelle. De fotosyntheseprocessen vinden plaats binnen een tijdverloop van een picoseconde. Om het verloop ervan te kunnen volgen, zijn dus laserpulsen nodig die nog veel korter zijn. Als de werking van de fotocel van de plant of bacterie beter begrepen wordt, biedt dit mogelijk aanknopingspunten voor de ontwikkeling van een efficiën-

Universiteit

De faculteiten

amsterdam

Hoogleraar Hogervorst in het Lasercentrum

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen