Studentenalmanak 1915 - pagina 122

114 FARRAGO

mensch volle zeggenschap heeft, de wereld van zijn voor-

stellingen en oordeelen, zijn neigingen en hartstochten, zijn

begeerten en verlangens, zijn wenschen en streven; en het

andere, dat buiten zijn macht ligt, de wereld rondom hem,

zijn vrouw en kinderen, zijn slaven en bezittingen, zijn stad

en vaderland, zijn eer en naam, ja zelfs zijn eigen lichaam.

Die twee werelden liggen bij den mensch niet alleen vlak

naast elkander, maar de eene ligt zelfs binnen de andere,

't Lichaam is voor de ziel een gevangenis, waarin zij tijdelijk

verblijven moet. Maar het onderscheid tusschen beiden is

duidelijk te zien. De wereld binnen in ons, 't redelijke in

den mensch, is goddelijk van oorsprong; de wereld buiten

is lager van afkomst, aan de dieren verwant; gene is vol-

strekt onafhankelijk, deze onderworpen; de eerste is vrij,

de tweede gedetermineerd.

En nu is dit de waarachtige levenskunst, om de grenzen

tusschen beiden scherp te handhaven, opdat wat onafhankelijk

is, zich niet late binden en 't vrije zich niet onderwerpen

aan wat gedetermineerd is. Dwaasheid is 't eenigen invloed

op den gang der wereld te willen uitoefenen, want die gang

is vast en zeker. Er is een onveranderlijke natuurorde,

waardoor alles buiten ons gaat naar den onverbreekbaren

regel van oorzaak en gevolg. De mensch moet er dus naar

streven, niet, dat de dingen gaan, zooals hij wil, maar dat

hij ze wil, zooals ze gaan. Wij moeten die wereld buiten

ons haar gang laten gaan, want zij is de onze niet en staat

buiten onze zeggenschap. Maar wij moeten onze voorstelling

en waardeering van haar zóó wijzigen, dat wij tevreden

en gelukkig met haar zijn, zooals zij is. Want die voorstelling

en waardeering liggen binnen onze wereld, waarover wij

absolute gebieders zijn.

Niet de dood op zichzelf, maar onze voorstelling, dat

de dood verschrikkelijk zijn zou, jaagt ons vrees aan.

Niet armoede of ziekte, maar ons niet-willen daarvan

brengt ons smart.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen