Studentenalmanak 1928 - pagina 140

130 H E T VERSTAAN VAN H E T MILIEU

Het verstaan van het eigen milieu gaat langs onkenbare

wegen. Het psychisch totaal van de aanwezigen schijnt onze

ziel te beïnvloeden op wijzen, waarvoor geen woorden zijn.

Is het de blik van 't oog, of een houding of een rimpel in

't gelaat? Is het een kleine nuance in den toon van een

overigens zoo neutraal mogelijk gesproken zin?

We komen in een kring, in het milieu van vrienden, Hoe

komt 't, dat we onmiddellijk ändere dingen zien niet alleen,

maar ook anders de dingen zien? Het is de totaal geest van

't milieu, die ons grijpt. Kunnen we er iets tegen doen?

Poog 't eens. En ze slaat juist d'andere kant over; ge zijt

„in de contramine" tegen den milieu-geest; het ibeste be-

wijs, dat ge hem niet kunt negeer en.

Indien ergens, dan is hier al zeer klaar merkbaar het

eigenaardige van de sympathie-gevoelens.

Van sympathie-gevoelens van een bepaalde soort.

Max Scheler heeft in zijn schitterende analyse van de

,,Sympathiegefühle" ons ook gesproken van dat typische

beïnvloed worden dóór het milieu.

Steeds weer groeit die milieu-invloed in ons, al naar

mate er ,,Anklang" is in onzen eigen geest aan den geest

van 't milieu.

Maar dat is, zonder meer, nog egen verstaan van het

milieu, We kunnen in ons eigen milieu vastgroeien; we

kunnen geheel in 't milieu-leven ons leven doen opgaan,

zonder dat we daarom nog bewust dien milieu-invloed als

het ändere, dat van buiten ons komt, beleven.

En eerst, wanneer we scheiding kunnen maken tusschen

ons ,,ik" en dat andere, dat van het milieu is, en van ons

wordt, zoodat wij ook van het milieu worden, dan is er

bij ons die onderscheiding, waardoor we ook in het leven

van den ander kunnen inkomen.

Maar bij de beïnvloeding door het milieu is ook nog een

andere reactie-wijze mogelijk.

Dat is die van de aanvaarding van het milieu als het

van zelf sprekende.

W a a r die aanvaarding is, daar komt meteen de gewen-

ning, welke weer meebrengt, dat wiji spontaan de houding

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen