VU Magazine 1972 - pagina 19

Het is ongelijk verdeeld in de wereld Op het in november gehouden congres van de Europese Beweging waren verscheidene jongeren nogal boos, omdat danig gesnoeid werd in een resolutie, waarin de verhouding tussen de EEG en de derde wereld (de ontwikkelingslanden) aan de kaak werd gesteld. Geschrapt werd de zin waarin gesteld werd dat het mechanisme van het huidige internationale economische systeem de verhoudingen in de wereld verscherpt. Dit is een waarheid als een koe, maar voor velen in het westen is het huidige economische systeem een heilige koe, waarover men zich niet zo oneerbiedig mag uitlaten als de jongeren op het congres van de Europese Beweging deden. STELLINGEN De resolutie volgt grotendeels de stellingen van drs. H. A. J. Coppens, wetenschappelijk medewerker ontwikkelingseconomie van de Vrije Universiteit. In een inleiding veroordeelde drs. Coppens scherp de houding die de EEG tegenover de arme landen aanneemt. Betrekkingen tussen de EEG en ontwikkelingslanden dienen hoogstens om Europa's politieke en economische macht te vergroten, zo was één van zijn stellingen. De initiatieven die de EEG nam op het gebied van de ontwikkelingshulp, dienden het eigenbelang of waren goedkoop. SCRIPTIE 'Het is ongelijk verdeeld in de wereld', weet iedereen, maar hoe dat komt, is veel moeilijker te begrijijen. Eén van de VU-studenten in het vak ontwikkelingseconomie, Jaap Reymerink (28), schreef kort geleden een doctoraalscriptie over 'Het stelsel van algemene tariefs-preferenties van de EEG'. Op verzoek van VUm-redactie vertelt hij in nevenstaand artikel iets over dat onderwerp. De EEG doet weliswaar of 2lj kampioen is van de verlaging van invoerrechten voor ontwikkelingslanden, maar in de praktijk hebben die landen betrekkelijk weinig aan het EEG-systeem, zo is de strekking van 2ijn artikel. Artikelen die toch niet in arme landen worden gemaakt, zoals ''•V, computers, mogen rechtenvrij '" de EEG-landen worden ingevoerd. Maar o wee, wanneer het gaat om pro''ukten zoals textiel. Vlijtig metselt de EEG dan hoge tarief muren. En zo o.a. °'i]ft het ongelijk verdeeld in de wereld.

door Jaap Waarom ontwikkelingshulp? Waarom maakt men zich druk om ontwikkelingslanden? Hebben we hier in Nederland niet genoeg problemen op te lossen? Deze vragen komt men nogal eens tegen. Natuurlijk zijn onze binnenlandse problemen m.b.t. de welvaartsverdeling nog lang niet opgelost. Zo leest men in het regeerakkoord van de huidige regering: 'Tal van maatregelen zijn in het verleden genomen op de weg naar gelijkmatiger inkomensverhoudingen. Nochtans blijft er aanleiding tot kritiek op de bestaande inkomens- en vermogensverdeling.' En in de 'Hoofdlijnen van een regeringsprogram' van de progressieve drie: 'Er zullen maatregelen genomen moeten worden die een billijke inkomens- en vermogensspreiding bij de bevolking mogelijk maken.' En dan zijn er de problemen rond welvaart en welzijn waarbij de milieuvraagstukken, de verkeersproblemen e.d. om de hoek komen kijken. We hebben dus nog genoeg te doen. Dat er ondanks dit toch ook aandacht voor de ontwikkelingslanden bestaat, laat zich op zijn minst door twee factoren verklaren: 1. de morele overtuiging dat het niet meer dan rechtvaardig is dat zij die iets (of veel) bezitten een deel daarvan afstaan aan hen die niets bezitten. 2. het besef dat het streven naar een gelijkmatiger of billijke inkomensverdeling niet ophoudt bij onze grenzen maar ook betrekking heeft op de verhoudingen tussen landen onderling. Het zou onze hele binnenlandse politiek voor betere verhoudingen nogal ongeloofwaardig maken als we ons van het lot van de minst bedeelden buiten onze grenzen niets zouden aantrekken.

Problemen De belangstelling voor ontwikkelingslanden is dus zeker gerechtvaardigd. Met welke moeilijkheden heeft men daar nu te maken? Een eerste probleem is de voedselvoorziening. Men schat dat 10-15% van de wereldbevolking acuut honger lijdt. Dat gaat dan om 300-500 miljoen mensen. Daarenboven is ten minste 40% duidelijk ondervoed. Dat zijn opnieuw 1400 miljoen mensen! Een probleem dat hier direkt mee te maken heeft is de enorme bevolkingsgroei. Juist in de arme landen komen de hoogste groei-

Reymerink

cijfers van de bevolking voor. Zo groeide het inwonertal in de westerse landen in 1970 met 1,2%, terwijl de ontwikkelingslanden een groei van 2,6% vertoonden, d.w.z. meer dan het dubbele. Deze snelle bevolkingsgroei roept weer nieuwe vraagstukken op zoals de toenemende werkeloosheid. De industrie is vaak een te kleine sector in het economisch leven om alle arbeidskrachten werk te kunnen verschaffen. Velen blijven dan ook in de landbouw waar ze eigenlijk onnodig of af en toe werk verrichten. Anderen proberen hun kost te verdienen met verkapte of openlijke bedelarij. Met deze opsomming van moeilijkheden zouden we (helaas) nog wel even door kunnen gaan: het grote aantal analfabeten, een tekort aan medische verzorging, de afhankelijkheid van de export van slechts enkele produkten enz.

Geldkwestie Is dit nu allemaal een kwestie van geld? Als we maar genoeg geld sturen worden de problemen dan opgelost? Dit is maar gedeeltelijk zo. Neem bijvoorbeeld de verbouw van rijst. Wil men uit een bepaald stuk grond meer opbrengst krijgen, dan is niet alleen nodig een betere irrigatie, kunstmest en dergelijke zaken die geld kosten, ook is nodig dat de boer bereid is nieuwe verbouwingsmethoden toe te passen. Zou hij daartoe niet bereid zijn, dan kunnen we nog zo veel kunstmest bij hem afleveren, de opbrengst van zijn stuk grond zal niet toenemen. Nu is met voorlichtingsprogramma's, die weer geld kosten, de boer misschien bereid te krijgen eens de nieuwe technieken te proberen, er blijft natuurlijk toch een menselijke en sociale kant aan het probleem bestaan. Dit speelt echter ook in 17

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen