VU Magazine 1972 - pagina 504

kan geen egoïstisch genieten zijn. Bij alle vermaak (wezenlijk opgevat) in het werk, de recreatie, de lectuur, de radio- en televisieprogramma's worden we geconfronteerd met de medebewoner, die ook het wonen zoekt, en wiens wonen wij actief moeten bevorderen. En dat is niet slechts hem onderdak verschaffen. De echte bewoner is ethisch ingesteld, wel in de allereerste plaats jegens zijn huisgenoten, - anders wordt het huis een rovershol en moordenaarskuil -, maar dan ook voor staden landgenoot, ten slotte voor de gehele wereld. Daarom wordt in deze studie bepleit een voortgaande bezinning op een mikro-Qd&in-) en makro~(gToot-)ethiek, en daarnaast nog voor een mega-ethiek, in de context van het wonen.

Woonwereld

SIGMA COATINGS

Sigma Coatings BV is een bundeling van Pieter Schoen, Varossieau en Vettewinkel. Sigma Coatings heeft ais werl<terrein: verven, lal<ken en coatings voor alle toepassingen: scheepsverven, verven en lakken voor industrie en constructie, alle produkten voor huisschilder en doe-het-zelver, enz., enz. Sigma Coatings heeft 12 fabrieken in Nederland, vestigingen en verkooporganisaties over de gehele wereld met in totaal ruim 2.000 medewerkers.

Hoofdkantoor Amsterdamseweg 14, Uithoorn.

Tel. 02975-72 22/32 51, telex 13142 Sigma.

Er is wel g.ezegd dat de ethiek zich ook moet bezighouden met het wonen. Wij zouden deze stelling willen omkeren, zodat vele, zo niet alle ethische vragen gezet worden ook, misschien zelfs primair, in het raamwerk van het wonen, in huis, in het land, in werelddeel en wereld. Wij denken aan het probleem van de homo-seksualiteit als basis voor een echtelijke verbintenis, aan de vraag of iemand, werkeloos in eigen vak, ander werk kan of moet gaan doen. Wat betekent een nieuw geboren leven in een gezin, respectievelijk in Nederland en Ruanda, en wat betekent het voor de wijdere woonwereld? Aan wat voor nieuwe huisregels moeten de kinderen zich vandaag houden? Hoe reguleert men de entree van de buitenwereld in het huis via de televisie? Is het voortbestaan van vrijwel vegatatief geworden menselijk leven in een klinische omgeving niet anders dan wanneer men dit thuis zou moeten verzorgen? De mikrohuisethiek en de makrohuisethiek hangen nauw samen. Ook is het nog net zo belangrijk wat 'men' doet als (vroeger?) op het dorp. Er is echter een ander 'men' ontstaan. Technologie en verstedelijking hebben daarvoor gezorgd. Het totale wooncomplex met z'n functionele spreiding en huisvesting van vele menselijke activiteiten en interesses, waarvan iedere individuele woning (al is het ook één kamer in een internaat of commune) toch weer het mikro-centrum vormt, dat met vele ketenen, gevormd door talloze schakels verbonden is met de wereld er omheen, zich uitstrekkend over de grenzen van stad en land naar de einden van een wereld wijd 'ecosysteem', dat geleidelijk alle mensen, wetens of onwetens, willens of onwillens omvat, maar die op zo verschillende wijze hun woonethos proberen waar te maken. Daarbij ontdekt de door het christendom gevormde bewoner dat zijn normen voor het goede wonen, zowel als welzijn en als zijn-voor-anderen dikwijls niet die van anders gevormde bewoners zijn. Al is het zo dat we als christenen in onzekerheid geraakt zijn over vele normen, of die in de praktijk niet meer waar kun-

magazine

nen maken.

Alternatief Het woord 'alternatief kun je tegenwoordig voor allerlei overgeleverde gewoonten en instellingen verwachten. Voor het huwelijk en het staatsbestel, voor de Kerk en de onderwijsmethoden. Als wij de onderontwikkelden willen leren wonen, en in dat kader willen leren wat arbeid is, komen we dan met de liberale econoom, met Marx of met de bijbel? Is het doel van alle wonen en werken consumptie via produktie, basta? Als eerste stap ter verduidelijking en ter realisering van wat haalbaar móet zijn (of moet er niks?) wordt in deze studie bepleit naast een mikro- en makro-ethiek, een mega-ethiek {mega betekent ook groot) bedoeld om door internationale overeenstemming voorwaarden te scheppen die de mens ten minste zijn voortbestaan als soort garanderen. Minder ambitieus dus dan het charter van de VN. Er zijn bepaalde ecostrofische (het wonen vernietigende) krachten die men gemeenschappelijk zou kunnen leren beteugelen, en dat op het niveau van het corpus humanum, niet het corpus christianum. Christenen zouden daar ook hun volle medewerking aan moeten geven, als aan een voorlopigheid, een reddingsactie in soHdariteit met de medemens.

Bedreiging Oorlog en andere vormen van agressie en discriminatie, de bevolkingstoename, economische stagnatie in vele landen, het behoeden van het natuurlijk leefmilieu tegen de invasie van de technologie; en daarbij ook de ideologieën en mythen die in geciviliseerde en niet zo geciviliseerde maatschappijen door hun destructieve geladenheid het wonen der mensen evenzeer bedreigen als ze het (willen) bevorderen. Een dergelijke mega-ethiek laat dus de bestaande kaders van nationaliteiten, regeringsvormen, economische systemen binnen de eigen nationale grenzen etc. in feite voorlopig voor wat ze zijn. Wanneer dan menselijkerwijs het voortbestaan der wereld lijkt veilig gesteld, zou men kunnen gaan werken aan een ethos dat het echte wonen nader zou komen: een universeel ethos, onderschreven én in acht genomen door iedere politieke woon-eenheid. Dit zou dan alle bewoners zekere democratische rechten en vrijheden waarborgen, waarbinnen allerlei cultuurvormen zouden kunnen blijven bloeien. Daarbij zullen dan wel uiteenlopende problemen ter sprake komen als het legitieme van een rustdag op zaterdag (Sabbath), de onaantastbaarheid van de heilige koe, het polygame huwelijk en de omvang van de vrij-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen