VU Magazine 1975 - pagina 200

mgnjpen in erfelijkheid

22

van de Ned. Vereniging voor Biochemie (de enige nationale organisatie ter wereld, die zich uitsprak!) vond steun bij het Algemeen Bestuur van de Kon. Ned. Chemische Vereniging. De Kon. Ned. Academie vond de materie te ingewikkeld en achtte het verstandiger zich voorlopig niet uit te spreken. Prof. Planta kon dat niet zo erg appreciëren, maar in ieder geval geeft dat wel aan, dat het voor leken zeker niet eenvoudig is te beoordelen wat riskante experimenten zijn en wat niet. Deze onzekerheid nam nog toe toen in december een Britse werkgroep onder leiding van Lord Ashby een rapport publiceerde van de strekking: 'er is niets aan de hand, als je 't maar voorzichtig doet, dan kan er niks gebeuren, maar er moeten wei stringente veiligheidsmaatregelen in de laboratoria worden genomen, zoals die ook gelden voor het werken met ziekteverwekkende bacteriën en virussen en voorschriften, zoal gelden voor het gebruik van radio-isotopen.' De indruk viel niet weg te nemen dat tal van onderzoekers al stonden te popelen om aan de slag te kunnen gaan. Op grond daarvan verwachtte dr. P. van der Putte (Leiden) 31 januari op het symposium van de Ned. Ver. voor Biochemie dat men tenslotte toch wel zou doorgaan met de experimenten, een verwachting die door de verdere ontwikkelingen lijkt te worden bevestigd. Van 24 tot 27 februari werd in Californië de internationale conferentie gehouden waarop Paul Berg en de zijnen juli vorig jaar hadden aangedrongen. Het was een in de geschiedenis van de wetenschap unieke gebeurtenis. Ongeveer 100 Amerikaanse onderzoekers en veertig buitenlanders uit 15 landen (ook Russen, maar die zeiden niets of weinig) staken de koppen bijeen naar aanleiding van het Moratorium. Formeel had elke onderzoeker lak aan de oproep van Berg c.s. kunnen hebben, maar het morele gezag van de oproep bleek zo groot dat van heinde en ver naar het kerkje in Pacific Grove gereisd werd om er over te praten. Uit Nederland waren er prof. Rörsche, dr. Van der Eb en prof. Jansz (als bestuurlid van de Ned. Ver. voor Biochemie). Het is er soms heftig toegegaan. Sommige waarnemers hadden de indruk dat verscheidene deelnemers alleen naar de Californië-conferentie gekomen waren om zo snel mogelijk weer af te te komen van wat Science noemde 'de morele censuur' van Paul Berg en de zijnen. Het blad repte in z'n beschrijving van de gebeurtenissen van 'zo nu en dan dramatische zittingen'. Veel onderzoekers stonden in feite te trappelen van ongeduld om door te kunnen gaan met de experimenten. Er werd geschermd met 'de vrijheid van wetenschap en beoefening' (ook 'n geloof') Er lagen - naar verluidt - in de V.S. al 200 onderzoeken te wachten op een financieringsregeling. (De Volkskrant, 22 maart). Het verslagje dat minister Trip van de Nederlandse deelnemers op z'n bureau kreeg, meldde in aan de wedstrijdsport ontleende beeldspraak: 'Er is vrijwillig afgesproken geen valse starts te maken . .. Maar

nu staat iedereen in de startblokken. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat de Amerikaanse wetenschappers gras onder hun voeten zullen laten groeien.' De Californië-conferentie had tot resultaat dat in feite het Moratorium weer is opgeheven en vervangen door een reeks stringente veiligheidsmaatregelen (verdergaand dan wat het Britse Aschby-rapport wenste). Niet ieder bleek hiermee gelukkig. 'Hef is jammer dat nu in feite alle experimenten met DNA recombinanten weer toegestaan zijn, weliswaar onder stringente condities, maar condities waar op dit moment vrijwel geen enkele biochemicus ervaring mee heeft, en bovendien condities, die geen garanties geven voor absolute veiligheid door gebrek aan kennis van de eigenschappen van recombinantmoleculen, aldus dr. P. van der Putte tijdens het op 22 maart te Utrecht gehouden VWO-symposium over experimenten met genetisch materiaal'. (Chemisch Weekblad, 4 april '75) Minder bezorgd lieten prof. Planta en dr. Nijkamp zich tegenover VU-magazine uit over het resultaat van de Californië-conferentie (verderop in dit artikel daarover meer). Aan de beschrijving in Science van het Calif ornië-gebeuren ontlenen we dat twee Nobelprijswinnaars 'als een paar enfants terribles' de oppositie tegen handhaving van het Moratorium leidden. 'De gevaren zijn waarschijnlijk niet groter dan bij het werken in een ziekenhuis,' zei de 47-jarige Amerikaanse hoogleraar James D. Watson. Z'n pleidooi om het moratorium maar op te heffen, was nogal verrassend omdat hijzelf lid was van het comité dat erom had verzocht. Het was niet de eerste keer dat uitJatingen van Watson de aandacht trokken in de wetenschappelijke wereld. Immers als 25-jarige jongeman was hij In het begin van de jaren vijftig nauw betrokken bij wat dr. Nijkamp in z'n openbare les aan de VU, oktober 1972 aanduidde als 'een van de belangrijkste ontdekkingen van deze eeuw'. Over het boek, dat Watson daarover later schreef 'The double helix' (1968) zou later het nodige rumoer ontstaan, want er was nogal wat ergernis over de 'slordige' reportage van het gebeuren. Zojuist is er weer 'n boek verschenen van de Britse wetenschapshistoricus R. C. Olby, die een kritische beschouwing geeft op Watsons voorstelling van zaken (op 7 mei sprak Olby in de VU). In ieder geval staat vast dat Nobelprijswinnaren Watson en Crick met hun publikatie in 1953 over de structuur van het nucleinezuurmolecule een belangrijke impuls hebben gegeven aan de stormachtige ontwikkeling van de moleculaire biologie sinds het begin van de jaren vijftig.

17 eii ik begaf mijn liart om \AijsLeid en wetenschap te weten, onzinniglieden en dwaasheid; — ik ben gewaargeworden dat ook dit eene kwelling des geestes is; Pred.2:i2. 18 want in veel wijsheid is veel verdriet, "en die wetenschap vermeerdert, die vermeerdert smart.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen