VU Magazine 1976 - pagina 237

1 ^ fttagazine 15 1876

-rr

VUFDB JAAROMKi.

N°. 12J

DE STANDAARa Dinsdagr 26 i m

KKEEL: >il«mM4fk K,

Éidil

Kuyper iets beter „Aangaande den gezondheidstoestand van dr. Kuyper kunnen wij mededeelen, dat deze, hoewel uiterst langzaam, niettemin gestadig vooruitgaat; de koorts is bijna geheel geweken en de rhumatiek zeer verminderd. Van een verblijf in de hoogere berglucht tot sterking der zenuwen mag, mits niet te spoedig afgebroken, onder Gods zegen volledig herstel verwacht worden" (20 juni).

Chr. Nat. Onderwijs akkoord met ,,restitutiestelsel" ,,Aan de bijzondere scholen wordt uitgekeerd de som, die het lager onderwijs aan de gemeente meer zou hebben gekost, indien hare scholen ook door de kinderen der bijzondere scholen werden bezocht", zo luidt het eerste artikel uit een rapport dat 8 en 9 juni uitvoerig in De Standaard wordt besproken Een commissie waarvan onder andere A. Kuyper, A. F. Savornin Lohman en B. J. Gratama deei uitmaken, was een jaar tevoren Ingesteld op de algemene vergadering van de Vereeniging voor ChristelijkNatlonaal Schoolonderwijs en had een omvangrijke opdrachtgekregen: ze moest nagaan welke wetswijzigingen in het belang zouden zijn van de bijzondere scholen, welke steun de kerk zou kunnen bieden en hoe de bijzondere scholen onderling In verband te brengen zouden zijn. In plaats daarvan had men zich vooral beziggehouden met het zgn. ,,restitutiestelser'

° ' ' t * * iifct» OM: i o l a Kcel (kaïticnu i; Cea« li—nm

• r ^." het UWM

W a t s p e e l d e z t c h h o n d e r d jaar g e l e d e n , in d e j a ren die aan de o p r i c h t i n g v a n d e V U v o o r a f g i n g e n , zoal af? N e t als in d e april- en m e i - n u m m e r s van het V U - m a g a z i n e o o k nu w e e r w a t f e i t e n en discussiepunten, die — j u n i 1 8 7 6 — d o o r D e Standaard werden vermeld.

(zie aanhef) Met opzet heeft de commissie geen bepalingen opgenomen over de manier waarop over de besteding van deze overheidsgelden controle zou moeten worden uitgeoefend. „ D e Commissie", aldus De Standaard, „groot vertrouwen stellende in waarachtige concurrentie, in het eigenbelang van onderwijzers en schoolcommissies (..) acht voor zich controle overbodig." Bovendien zijn de leerkrachten alleen voorzien van een staatsdiploma. Wel w i l men In verband met bestaande vooroordelen, de kwaliteit van het bijzondere onderwijs eventueel laten toetsen, door bij voorbeeld de leerlingen aan een onpartijdig (en openbaar) examen te laten onderwerpen dat dan door onderwijzers In dienst van de gemeente èn van het bijzonder onderwijs zou moeten worden afgenomen. Dat alles slechts wanneer er om zou worden gevraagd. Men biedt het niet bij voorbaat aan, omdat uit zo'n aanbod zou kunnen worden afgeleid dat „een vrij onderwijs minder waarborgen van deugdzaamheid aanbiedt dan een dat direct van de regering uitgaat." De Standaard legt er de nadruk op, dat de vrije school naast en niet achter de gemeentescholen staat. ,,Evenals deze laatsten zijn zij toegankelijk voor elk die er gebruik van wil maken. Niemand wordt uitgesloten, niemand tot binnentreden gedwongen. Maar evenmin als de gemeentescholen, kunnen de vrije scholen de

kosten enkel door de schoolgaande kinderen laten betalen. Ook de anderen moeten bijdragen, hetzij vrijwillig, hetzij gedwongen." De Vereeniging voor Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs neemt het rapport ,,met algemeene stemmen op een enkele na" aan. Een van de tegenstemmers Is ds. A. Brummelkamp, die ,,alles uit eigen beurs wil bekostigd hebben, terwijl zij óók wat verlangen uit de algemeene beurs." Op 21 juni komt De Standaard terug op het verschil van inzicht met ds. Brummelkamp. „Wij meenen gerechtigd en verplicht te zijn subsidie te vragen, evenzeer als ds. Brummelkamp zich verplicht acht het te weigeren." „Wij meenen dat zij (Brummelkamp CS.) door een onjuist, aan revolutionaire theorieën ontleend Staatsbegrip, op een dwaalweg geraakt zijn en ten onrechte Staat en particulieren tegenover elkaar plaatsen. Maar laten dan ook de h.h. Brummelkamp c.s. hunnerzijds niet vooronderstellen, dat wij uit moedeloosheid en geldgierigheid handelen, daar waar wij meenen op den bodem des rechts en der Christelijke beginselen te staan." Het commissle-ild Kuyper heeft het rapport wegens ziekte niet kunnen ondertekenen. Berichten uit de Frlesche Courant als zou hij zijn goedkeuring er niet aan hebben gehecht worden met klem tegengesproken. Hij stemt er „geheel en volkom e n " mee in.

Onderwijscatechismus voor beginners ,,Waarin onderdrukt de Schoolwet de vrije ontwikkeling des volks?" Daarin dat zij de concurrentie met het openbaar onderwijs onmogelijk maakt, aldus een vraag en een antwoord uit de ,,Catechismus van de schoolquaestie, voor eerstbeginnenden, in tien lesjes (ook geschikt voor zelfoefening en leering)". Begin mei '76 publiceert De Standaard deze, door H. Pierson vervaardigde catechismus in afleveringen. Vraag 2 (vierde les): ,,Heeft men dan geen vrijheid, bijzondere scholen op te richten?" ,,Met vrijheid alleen bouwt en onderhoudt men geen scholen, wel met geld e r b i j . " Vraag 3: „ M a a r moet men dan zijn geld niet opofferen terwille van de vrijheid?" „Gewis, maar w i e geen geld heeft, kan het niet opofferen, en vele tegenstanders der schoolwet verkeeren In dat geval. " Vraag 4: ,,Kunnen zij dan niet geholpen worden door hun geestverwanten?" ,,Zonder twijfel en deze doen ook veel, maar, evenzeer als de voorstanders van de schoolwet achten zij de hulp van den Staat w e l zoo zeker " Vraag 5: ,,Maar de voorstan ders van bijzonder onderwijs zijn tegen Staatshulp, waarom zoeken zij die dan?" „Zij willen liefst geen Staatshulp, maar geeft men die hulp aan den een, zoo verlangen zij die ook voor den ander, opdat concurrentie mogelljkzij." Vraag 6: ,,Moet men dan geen martelaarschap dragen voor een goede zaak ? " ,,Men moet het dragen, maar nietzoeken." Vraag 7. .,ls de geheele zaak dus een geldquaestie?" ,,Ja, niets anders, met geld iszij op te ruimen."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen