VU Magazine 1978 - pagina 97

m magazine 7

Ambon-geschiedenis in nota en tegennota Bij stukken en brokken komen er steeds meer gegevens los over wat zich afgespeeld heeft in Indonesië in de na-dagen van het Nederlandse koloniale tijdperk. Ook de historische bijlage bij de eind januari verschenen Molukkersnota bevat een aantal nieuwe gegevens, al is het aanzienlijk minder dan mocht worden verwacht op grond van wat minister Van der Stoel het parlement na de tweede treinkaping toezegde. Met name wat zich in Indonesië heeft Incidenten afgespeeld tussen de souvereiniteitsoverdracht op 27 december 1949 ("sou- Wat tot dusver vrijkwam uit Nedervereiniteitserkenning", zeggen de In- landse archieven was het gevolg van incidenten. Toen in 1969 een televidonesiërs) en het vertrek begin I95I sie-serie over in Indonesië bedreven uit Indonesië van de laatste Nederoorlogsmisdaden opschudding verlandse militaire en burgerlijke autorioorzaakte, resulteerde dat in de zgn. teiten blijft nog een onderbelicht stuk excessennota en voorts in een opgeschiedenis. Maarjuist in die periode dracht aan de Rijkscommissie voor de vielen de coup van Westerling in BanVaderlandse geschiedenis om tot een doeng (januari 1950), de coup van bronnenpublikatie over te gaan van de Andi Azis in Makassar (5 april 1950). belangrijkste bescheiden over de peride RMS-proclamatie (24 april 1950). ode 1945-1950. Zes dikke delen zijn de gevechten tussen Indonesische thans verschenen over 1945 en 1946. troepen en KNIL-Ambonezen in Makassar (mei 1950 en augustus 1950). Uitstekend materiaal, doch alleen het instorten van de deelstatencon- door de vormgeving (documenten) en structie en de eerste spanningen over de prijs ontoegankelijk voor een groter de overdracht van Nieuw-Guinea. Bij publiek. En historici hebben er tot gebrek aan documenten kon de legen- dusver weinig mee gedaan. devorming welig tieren over deze periode, zowel aan Indonesische kant als Helaas is de opdracht tot bronnenpuaan Nederlandse. En niet in het minst blikatie te beperkt. In dejaren tachtig onder Molukkers in ons land werden pas zal prof. Van der Wal aangekomen gevaarlijke mythen overgedragen aan zijn bij december 1949. de souvereinieen jongere generatie. teitsoverdracht maar voor wat er in Wat is er in die tijd in Indonesië nu 1950 en daarna gebeurde (Nieuw-Guiwerkelijk gebeurd'.' nea!) blijven de archieven dicht, erIn de inleiding op de nota wordt ge- voer ook de Australische historicus zegd dat een ,,vergaande detaillering Richard Chauvel, die al jarenlang bein de beschrijving" van de geschiede- zig is met een studie over de dekoloninis is vermeden en dat het historisch satie-geschiedenis van de Molukken. onderzoek van de Commissie-Köbben Zo blijft duister wat zich afspeelde onverlet blijft. Wie daaruit de indruk rond de uitvoering van de RTC-akmocht krijgen dat deze commissie be- koorden. Een jammerlijke geschiedezig is met een omvangrijk historisch nis, dat weet iedereen, maar wel een onderzoek, heeft het mis. Men heeft belangrijke, want juist dan begint de daarvoor de beschikking over slechts • RMS-problematiek te spelen. één medewerkster, die voor wat be- In de Molukkersnotakan menoverdie treft de periode 1950 en 1951 ook nog periode wel heel wat aantreffen, maar niet eens vrijelijk kon kennisnemen bij lange na niet voldoende. Zo zuinigvan de documenten in de Nederlandse jes als Nederland indertijd was met het archieven van 1950 en 1951. prijsgeven van macht in Indië(mengaf

volgens Van Mook alleen datgene weg, wat men feitelijk al kwijt was), zo angstvallig worden thans nog de documenten beheerd. Een en ander weki de indruk dat er heel wat te verbergen valt en dat opzienbarende onthullingen mogen worden verwacht wanneer de archieven geheel opengaan Weliswaar weet niemand het. maar vrijwel iedereen schijnt het bij voorbaat te veronderstellen. Zelfs de Rijkscommissie voor de Vaderlandse Geschiedenis gaf aanvankelijk (2? maart '68) met een houding van ,,inij niet gezien'' een regeringsopdracht tol bronnenpublikatie terug. Men nam voetstoots aan dat ,,oin redenen van landsbelang" er ongetwijfeld zoveel papieren geheim moesten blijven, dat het meer een politieke dan een wetenschappelijke publikatie zou worden. En daar paste men voor. Een jaar later ging men echter toch aan het werk. tot dusver zonder schade voor land of wetenschap. De waarheid blijkt eerder ontnuchterend dan opwindend en als VU-Magazine's veikenningen in het deel van de geschiedenis dat nog aan de orde behoort te komen (o.a. de RMS-problematiek) juist blijken, dan zal ook hier als meest opzienbarende feit blijken dat het Nederlandse partijwezen niet louter staatslieden van wereldformaat heeft voortgebracht. Maar wie had dat veiwachf' Wat royaal had moeten gebeuren (en wat nog steeds kan) is het oprichten van een instituut dat tot taak heeft de geschiedenis te beschrijven van de dekolonisatieperiode, vergelijkbaar met het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie. Anders blijft men nerveus in de kasten zoeken naar documenten telkens als weer een incident (oorlogsmisdadenrel of treinkaping) daartoe aanleiding geeft. Z o n instituut kost uiteraard het een en ander, maar rendement is er ook. Alleen een royale geschiedschrijving kan een eind maken aan de vele mythen en trauma's waarmee vele Nederlanders nog rondlopen over de dekolonisatieperiode.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen