VU Magazine 1979 - pagina 112

1^ magame 22 tegen de arrestatie op bevel van de Kongolese president Kasavoeboe van premier Loemoemba, Het gebeuren illustreert de beperkte mogelijkheden van het gebruik van nationale contingenten voor V.N.-gebruik. ,,Uit juridisch oogpunt was deze daad zeker te veroordelen/' schrijft prof. P. R. Baehr in z'n boekje „De Verenigde Naties, ideaal en werkelijkheid" (Het Spectrum 1976) over de Indonesische stap. „Me/7 kan stellen dat, als een lidstaat kritiek heeftop het beleid van de secretaris-generaal, de Algemene Vergadering of de Veiligheidsraad de plaatsen zijn, om aan die kritiek uiting te geven. Juridisch gezien kan het echter nauwelijks aanvaardbaar zijn dat een land een politiek waarvan

Een diorama In Legermuseum te Djakarta herinnert aan de Indonesische VN-bijdrage in Kongo Ingezet werd een bataljon Zuid-Molukkers. (ex.-R.M.S.-strijdersj

het weet dat het niet door de meerderheid van de lidstaten wordt gesteund, probeert door te drukken met gebruikmaking van het feit dat het troepen ter beschikking van de Verenigde Naties heeft gesteld. Politiek gezien valt echter niet te ontkennen dat het waarschijnlijk de meest effectieve vorm van pressie op de secretaris-generaal is. Als hij niet over troepen beschikt, kan hij zijn beleid niet uitvoeren. " Omdat andere landen hun contingenten in Kongo handhaafden kon Hammerskjölds opvolger Oe Thant in de daaropvolgende jaren echter een eind maken aan de Katangese afscheidingsbeweging.

Hinderlijke VN-Waarnemers Men kan niet volhouden dat de rol van de V.N. bij gewapende conflicten in ons land sterk leefde. Een oorzaak kan zijn dat Nederland een der eerste naties was, die met V.N.-bemoeienis te maken kreeg, nl. tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd in de jaren na de eerste wereldoorlog. De Veiligheidsraad dwong Nederland V.N.-waarnemers te accepteren, die toekeken op de naleving van bestanden. Dat hun aanwezigheid door althans Hoge Commissaris Beel als uitermate hinderlijk werd ervaren, mag afgeleid worden uit diens pogingen om bij het begin van de tweede militaire actie 19 december 1948 dit V.N.-toezicht meteen van zich af te schudden. Ook een der nevendoeleinden van het nadien ontwikkelde „plan-

Beel" was verlost te raken van het toezicht van V.N.-waarnemers. Maar er waren ook Nederlanders, die juist in die dagen positieve kanten meenden te ontdekken in de aanwezigheid van V.N.-waarnemers. De journalist Henk Biersteker, thans adjunct-directeur van de IKON, diende in '49-50 als dienstplichtig marinier in de omgeving van Soerabaja. Hij herinnert zich uit die dagen waarschuwingen van Nederlandse officieren, die tegen de mariniers zeiden: .Jongens, vandaag uitkijken, want de witte jeeps van de VN zijn in de buurt. Er wordt op ons gelet." Zijn toen aangewakkerde belangstelling voor de vredesactiviteiten van de V.N. is nooit verdwenen, Het inspireerde hem om in 1976 een televisieportret te maken van de Zweed Dag Hammerskjöld, (nadien ook door diverse Westduitse tv-stations uitgezonden; in de V.S. was geen belangstelling), die op 17 september 1961 bij een vliegtuigongeluk in Kongo om het leven kwam bij zijn zoveelste vredesmissie. Met name de christelijke motivatie van deze unieke secretaris-generaal van de Verenigde Naties bewoog Henk Biersteker tot dit tvportret, dat hij noemde: „Eenzame Hoogte". Onder Hammerskjöld begon het optreden van V.N.-detachementen, waarbij Nederland nu ook betrokken is.

Aanbod aan V.N. Op 5 oktober 1965 herhaalde en verruimde minister Luns het Nederlandse aanbod om troepen ter beschikking van de V.N. te stellen. Nederland werd toen ook concreter. Het aanbod omvatte van de Koninklijke Marine in eerste instantie een contingent van 300 mariniers en een aanvullend contingent van gelijke grootte, een bevoorradingsschip, zo nodig uitgerust met vier transport/liaison helicopters en enkele varende eenheden voor patrouille- en onderzoekingsdiensten. Eventueel zou deze bijdrage uitgebreid kunnen worden met een vliegkampschip (kan niet meer sinds we de Karel Doorman verkocht hebben) en andere schepen, te gebruiken als hoofdkwartierschip of voor logistieke ondersteuning. Het eerste contingent mariniers is binnen 24 uur beschikbaar, zo werd ook gezegd. Het tweede in twee of drie dagen. Voor wat betreft de Landmacht werd toegezegd een zelfstandig infanteriebataljon, dat in de loop van '66 beschikbaar zou zijn als een zelfstandig infanterie-pantser-bataljon, (het is dit in Zuidlaren gelegerde onderdeel waarom Waidheim thans gevraagd heeft), en een medische eenheid ter sterkte van een zelfstandige geneeskundige compagnie (dit onderdeel werd eind vorig jaar aangevraagd voor Namibië). Voor politie-taken zouden voorts 30 marechaussees beschikbaar zijn. Vermeldenswaard is thans ook wat indertijd ge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen