VU Magazine 1981 - pagina 17

Brief uit Botswana van Hans Opschoor

Boycot van Zuid-Afrika-ja of nee? Deze brief uit Botswana is in feite in Nederland gesctireven, waar wij op dit moment met verlof zijn. De vraag tioe de situatie in eigen landje treft na twee jaar af wezigtieid, wil ik een volgende keer beantwoorden. Deze briefis een korte nabesctiouwing rond de kwestie van de boycot van Zuid-Afrika: een kwestie waarvoorde belangstelling in de laatste week van november als een strovuur oplaaide. In volgende brieven zal ik dit ttiema verder uitwerken, vanaf m'n uitkijkpost in Botswana Net op het moment dat Oliver Tambo, leider van het African National Congress, in ons land is om het middel van de olieboycot aan te prijzen als leidend tot een verder isolement van Zuid-Afrika, verklaart de voorzitter van een konferentie van negen zwarte staten in zuidelijk Afrika, dat deze landen tegen een ekonomische boycot zijn omdat ze er zelf het hardst door zouden worden getroffen. Het schijnt dat minister Van der Klaauw, die diezelfde voorzitter kort tevoren een cheque van zo 'n 30 miljoen gulden had aangeboden, deze uitspraak zichtbaar glunderend aanhoorde. Het zou me niet verbazen als het regime in Pretoria minstens zo tevreden was als onze gulle minister. Diverse mensen die ik de avond na depublikatie van de anti-boycot-uitspraak sprak, en die nou niet tot de meest strijdbare ondersteuners van de anti-apartheidsbeweging hier behoren, kwamen er ook enigszins triomfantelijk voor de dag. „Wie zoet is Itrijgt lekkers". Konferentievoorzitter Peter Mmusi, in het dagelijks leven minister van financiën en ontwikkelingsplanning in Botswana, heeft met die ene uitspraak de aktievoerders weer met heel wat werk opgezadeld: er valt opeens een fiks terrein opnieuw te veroveren, er valt

vu-Magazine 10 (1981) 1 (januari)

een hoop uit te leggen aan het publiek Die uitspraak van l\Amusi was evenwel niet zo duidelijk als ze leek, en was vooral in het licht van eerdere stellingnamen van de betrokken landen (bij voorbeeld In de Verenigde Naties of de Organisatie van Afrikaanse Eenheid) moeilijk plaatsbaar. Twee dagen lager rapporteerde de pers dan ook dat Mmusi z'n uitspraak in feite terugtrok: „ wie stout is, de roe", al werden de meest venijnige twijgjes omgeven met de wol van de Afrikaanse welbespraaktheid zodat de pijn wat werd verzacht. Alvorens iets dieper op de achtergronden van het gedrag en de opinie van Mmusi in te willen gaan, stel ik dus vast: DE NEGEN ZWARTE BUURLANDEN VAN ZUIDAFRIKA ZIJN NIET TEGEN EEN BOYCOT VAN ZUIDAFRIKA, mits deze wordt gevoerd vanuit sterkere en van

m

Zuid-Afrika betrekkelijk onafhankelijke ekonomieën zoals Nigeria of Europa, en mits er oog is voor de specifieke problemen die zo'n boycot zou opleveren voorde ekonomisch aan handen en voeten gebonden zwarte buurlanden. Anders geformuleerd: MEN KAN ZICH NIET OP DE ZWARTE AFRIKAANSE STATEN BEROEPEN WANNEER MEN BIJ VOORBEELD HET NEDERLANDSE PARLEMENT ZOU WILLEN LA TEN AFZIEN VAN HET WAPEN VAN DE ECONOMISCHE BOYCOT Terug naarde uitspraak van Mmusi, en de achtergronden daarvan. Ik beperk menu maar even tot de situatie in Botswana, en noem - karteen drietal overwegingen die Botswana ertoe kunnen brengen om enige distantie te nemen tot een boycot van ZuidAfrika Ten eerste: Botswana is vrijwel geheel omgeven door Zuid-

Afrika of door landen die eveneens afhankelijk zijn van, dat land (Zambia, Zimbabwe), en de voornaamste aanvoerlijnen voor Botswana lopen via Zuid-Afrika. Terecht is opgemerkt dat hier sprake is van de erfenis van het koloniale verleden waarbij geheel zuidelijk Afrika werd gezien als periferie van het centrum in Pretoria /Johannesburg en Kaapstad Er wordt gewerkt aan vermindering van hetgeografiscli isolement, maarzo 'n beleid is niet van vandaag op morgen vertaald in konkrete wegen en verbindingen. Botswana heeft nu sterk vergrote opslagkapaciteit voor granen en olie: het breidt z'n wegennet snel uit: het is bezig de spoorweg te nationaliseren en het bouwteen nieuwe internationale luchthaven waarop ook de grotere toestellen kunnen landen. Mede ter doorbreking van hetisole-

^^^^^^^^^^r

Van eter l^pwHiw overweegt twintig miljoen1 te g e v e ^ ^ ^ H

Zw^e staten zijn tegerf olieboycot Zuid-Afrika ntnister wl)st nmenwerfcmg met

Pretoria overlRens volstrekt van de door Nico Kusaendrager hand „Wij accepteren Zuid-AIrikft zolang daar apartheid bestaalen JidAPUTO — De zwarte landen In zuidelijk Afrika zijn tegen economische sancties tegen blank niet er geen zwart meerderheidsbestuur j Zuid-Afrika, zoals een <m<boytot Dit zet minister Mmusi van Botswana (financiën) gUter- bestajU" i avond In Ifouto, de hooldstad van Mozambique, waar vandaag een conf^entle begint over het minder afhank^k makeo van zwart Afrika van blank Afrika tKïrt van de conferentie die vandaap Iftlnniri. (Ue nadruldtitUk v«ikbuv- ^ voofzinar v m het overleg in Mapuile te oreken nianen» Ae ntalÊaémA- ^ - Zolang zwart Alrtka nog zo aThaii' noMle iMoóta mmM^têmkm, » » « * *« »«» ZuW-Afrika zuUen .4e

zwarte negen" het bwdst getroffen tn Maputo begint is vermindering var ' worden tloor boycotmaatregelen te- óe afhankelijkheid van Zuid-Afrika De „zwarte negen" (Angola, Botswagen zmd-Alril» na, Lesoto, Malawi. Mozambique Het Is voer tiet eerst dat dit staod- Swaziland. Tanzania. Zambia er punt zo o p e i ^ k naar buiten woRlt Zimbabwe) hebben een lijst projer gebracht, hoewel uit gespreklcen die ten ter waarde van bijna vier miljard Ut eerder hêA ntet ambtenaren en gulden die xe zullen voorleggen aan poUticl van zwarte Afrikaanse lan- dCMiorlanden den, al eenzelfde indruk ontstond Zoels bekend heeft de tweede kamer in Juli van dit >ft«r aangedrongen op een oUe-embargo tegen Zuid-Afrika. Minister Van der Klaauw van buiten | Ook de OrgarüMtie van Afrikaanse landse zaken Is vaiunorgen de eerstel Eenheid ts ook voor dergeUJIte econo- sjEMT^er. direct na de opening door d' f nüGche maatregelen Hoatunbikaanae jxesktent Samr \ Macbel. Naar rerwachting zal Nede Minister Mmuai hierover: JBr zijn land twintig miljoen gulden toezeg J landen ergena In een uithoek van gen. Van der Klaauw, die needs hef/ Afrika, al «rtena in de BtUle Oceaan, gesegd een oUrtwycot van Z u i d - ^ ^ die n ^ t goed weten wat zuidelijk ka niet realistisch te vinden. * AMk* la o( wat de werkelijke proble- aan de vooravond van de c o ^ ' men ion.'* < ^ de v a a g ol die opmer- overleg met minister Mmt% Mnif ^A*' de Nadarlandse partemenu- volgde het 8 • rUiK'cridt. TOlstaat MmUai mei een

Eerste

15

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen