VU Magazine 1987 - pagina 410

tenvrouwen aktief in de samenleving. Daarom, als er een beroep op je wordt gedaan moetje niet aarzelen dat te accepteren'. En het gekke is dat ik nooit iets gedaan heb dat me niet gevraagd is. Ik heb een breed scala van werkzaamheden gekregen. Zo publiceerde ik sociologische studies over het gezin en problemen rondom wonen. Een en ander leidde tot deelneming aan staats- en andere commissies over onder andere deze onderwerpen, zoals kunstmatige inseminatie en in het begin van de jaren zestig de knelpunten inzake de arbeid van de gehuwde vrouw." "Over het hete hangijzer in de ARP, de bekleding van openbare functies voor vrouwen, onmogelijk tot 1953, schreef ik in 1949 een boekje getiteld Man èn vrouw in het volle leven. Ik ging daarbij wel een drempel over door het op te nemen tegen de grote Abraham Kuyper. Maar ik had Herman Bavinck uit de jaren

'Ik ging daarbij wel een drempel over door het op te nemen tegen de grote Abraham Kuyper.' twintig aan mijn zijde! Ik kon het in zoverre ook gemakkelijk doen omdat ikzelf — ons gezin telde vier jonge kinderen — geen enkele persoonlijke ambitie had. Later is het er toch wel van gekomen: met een kleine interval heb ik tien jaar in de Rotterdamse gemeenteraad gezeten tot 1972. Daarna kwam ik terecht in de wereld van de gezondheidszorg, waarin ik tot op heden nog een enkele functie bekleed. Een bezet en zeer gevarieerd leven. Zonder betaalde baan kan dat toch ook." Mevrouw Diemer bereidt een uitgebreide lunch, terwijl de oud-hoogleraar Diemer met zijn oud-studente herinneringen ophaalt aan de roerige tijd aan de Koningslaan. Na de lunch gaan Diemer en ik met de tram naar het Rotterdams Centraal Station. Hij gaat naar de VU om daar de promotie bij te wonen van Paul Stoop over de rol van de Nederlandse pers voorafgaande aan de Duitse bezetting. Mevrouw Diemer gaat niet mee: zij verwacht vanmiddag bezoek. Een echtpaar op leeftijd, maar buitengewoon druk met activiteiten die toch wel mede een direct gevolg zijn van die gezamenlijke promotie die vijftig jaar geleden plaatsvond. D

VU-MAGAZINE-NOVEMBER 1987

E

r was een tijd dat we het werkwoord 'invullen' alleen gebruikten voor een activiteit die te maken had met formulieren, met metselwerk of met tekenkunst. Het is nu een modewoord geworden, voor al de luilakken die de moeite niet willen nemen om het werkwoord te bedenken, dat past bij wat ze willen zeggen. Voorbeelden uit recente teksten: invullen van 'het begrip dienstbelang', van 'taken en verantwoordelijkheden', van 'beginselen', van 'het concept zorgzame samenleving', van 'welzijnsbeleid', van 'kerntaken van de overheid'. van 'formatieplaatsen', van 'het eerste jaar', van 'vakgebieden', van 'het onderwijssysteem', van 'een verbodsbepaling', van 'een leerstoel', van 'een intentieverklaring', van 'een leven zonder verslaving', van 'een programma' (zowel politieke als omroepprogramma's). Er wordt bij ons heel wat ingevuld, want die teksten komen grotendeels uitkranteberichten. Neem een kop als 'Am.sterdam vult bezuinigingen in' uit NRC/Handelsblad. Als je bezuinigt haal je juist ergens iets uit, maar hier wordt-ie ingevuld. Knap. En dat in de 'kwaliteitskrant'. Denkluiheid. Toen ik in het oktobernummer over Algemene Zaken schreef veronderstelde ik dat deze naamgeving bedoeld was als versluierend woordgebruik. Je kon de letters AZ beter 'invullen', schreef ik met Alle Zaken. Er had moeten staan 'laten staan voor'. Probeert u het eens met de voorbeelden hierboven. Het wordt dan achtereenvolgens: het dienstbelang nader bepalen, taken vaststellen, beginselen formuleren, een concept uitwerken, beleid voeren, kerntaken afstoten fofbedoelenzenietde atoomwapens: dan moetje die kerntaken benoemen of opsommen), in formatieplaatsen mensen benoemen, een

plan maken voor het eerste jaar, het onderwijssysteem vorm geven, een verbodsbepaling concretiseren, een leerstoel bezetten, een intentieverklaring netjes nakomen, een leven zinvol besteden, een programma schrijven of voorbereiden. En bezuinigingen worden doorgevoerd. Dat zijn zestien alternatieven voor dat gemaledijde invullen. En mijn bloemlezing was maar van een bescheiden omvang. Wedden dat u op dezelfde dag dat u dit leest al ergens een voorbeeld tegenkomt? Ik hou me aanbevolen. We kunnen dan samen een

hoe kunnen we het voor hen begrijpeijk maken, hoe kunnen we het voor hen acceptabel maken? Dat zijn al drie geheel verschillende betekenissen. Die schooldirecteur weet misschien zelf niet wat hij bedoelt. Opmerkingen over onzuiver taalgebruik klinken al gauw bedillerig en betweterig, ik besef het. Bovendien maken we allemaal taalfouten, in dit stukje zult u er ongetwijfeld tegenkomen. Mijn ergernis is ook niet zozeer daartegen gericht, maar komt voort uit het gevoel be-

Invullen

bijdrage schrijven waarbij alle werkwoorden door invullen zijn vervangen. De taal is gans een volk. Er is zoveel. Wat eens ondubbelzinnig was is nu eenduidig. En werden er vroeger huizen afgebouwd, dan is het tegenwoordig de hoogte van de overheidsbijdragen daaraan, zeker in de tachtiger jaren, die toch begonnen zijn als de jaren tachtig.

donderd te worden. We moeten al zoveel loze informatie in ons opnemen. En dan word ik moe van het naar mij toe te moeten vertalen van de manier waarop iemand telkens zijn plaatje heeft ingevuld. En dan zijn er nog mensen die uit een oogpunt van geluidsoverlast bezwaar maken tegen het 'Allahoe Akbar' waarmee de muezzins in sommige van onze steden de moslims willen gaan oproepen tot gebed.

In genoemde kwaliteitskrant komt onze vaderlandse knorrepot mr. J. Heldring met regelmaat in zijn rubriek op taalfouten terug. Zijn voorbeelden zijn soms puur grammatical of stilistisch, maar vaak signaleert hij denkluiheid. In hetzelfde blad gaf onlangs R.P.A.M, de Rue het volgende voorbeeld: Een schooldirecteur vraagt: "Ja, maar hoe vertalen wij die nieuwe regeling naar de ouders toe?'' Wat hij bedoelt is: hoe vertellen we het hun,

11

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen