VU Magazine 1988 - pagina 169

twee uur, en bij aankomst op het eiland bleek de door het Ministerie van Gezondheid beloofde auto niet beschikbaar. Dat kostte nog eens drie uur. Maar nu zijn we echt aan de slag. Eerst hebben we bliksembezoekjes gebracht aan drie patiënten die, dank zij het regelmatig slikken van psychofarmaca, aan de beterende hand zijn. Teofilo, de schizofrene benzeensnuiver die een jaar geleden alleen nog maar met vogels praatte, en niet meer at, werkt nu weer samen met zijn broers op de plantage. Zita, een ongehuwde moeder van een jaar of vijfendertig, lacht ons vrolijk toe. Ze is samen met haar oude moeder eten aan het koken. Moeder laat ons tevreden weten dat het nu al meer dan tien maanden geleden is dat Zita haar laatste aanval van razernij had; waarbij ze zoveel schold en vloekte dat de kinderen uit het dorp haar gingen pesten. En Kirisitele vertelt trots dat ze, sinds ze de door zuster Yokapeta maandelijks uitgereikte medicijnen slikt, geen epileptische insulten meer gehad heeft. "Dat is maar goed", zegt Yoka later tegen me, de uren voor zo'n insult werd ze meestal erg VU-MAGAZINE—APRIL 1988

agressief, dan zwaaide ze met een kapmes en ging ze iedereen te lijf die in haar buurt kwam." Na drie tevreden klanten zie ik dan nu de eerste patiënt waarbij de zaken er nog niet zo gunstig voorstaan. Tanielo heeft me eerst uitgelegd wat er aan de hand is. Zijn vrouw Pamelita zit er verlegen bij, ze praat zo zacht dat het bijna niet te verstaan is. Soms geeft ze geen antwoord, dan plooit haar mond zich in een ondoorgrondelijke glimlach, of ze richt haar ogen handenwringend op de vloer. Dat zijn de momenten waarop Pamelita's moeder zich in het gesprek mengt, om voor haar dochter te antwoorden. En het is ook op die momenten waarop Pamelita's echtgenoot Tanielo zichtbaar geïrriteerd raakt, en hun jongste dochtertje begint te drenzen. Een samenspel dat vraagt om gezinstherapie, maar daar is Yokapeti niet voor opgeleid. Bovendien ontbreekt daarvoor de tijd. We moeten die dag nog elf families bezoeken, in de meest afgelegen dorpen van Savai'i. Het blijft daarom bij nauwkeurige uitleg over het gebruik van de medicijnen en wat bemoedigende woorden voor alle aan-

wezigen. En wij stappen weer in de Samoa: een paradijs auto, op weg naar de volgende pa- °*^ ^*" broedplaats ...

t>

r

^^^^ psvcnische nood?

tient.

S

amoa telt 170.000 inwoners. Er woont slechts één arts die een specialistische opleiding in de psychiatrie genoten heeft: Simi Tafunai. Gedurende enkele jaren was hij hoofd van de psychiatrische afdeling van het nationale ziekenhuis. Maar dat beviel hem niet: hij heeft het ziekenhuis enkele jaren geleden verlaten, en werkt nu in een particuliere huisartsenpraktijk in Apia. Via zijn spreekuur komt hij in kontakt met mensen die psychische problemen hebben. "Ik kan nu veel meer voor de patiënten doen: ze durven nu bij me te komen omdat ik ook een gewone huisarts ben. De mensen schaamden zich om naar de psychiatrische afdeling te komen. Wie daar gezien werd, stond in zijn dorp meteen als geestelijk gestoord bekend, dus niemand ging daar uit vrije wil naar toe. Ik zag daar alleen mensen die erg agressief waren en daarom door hun familie naar de psychiatrische afdeling gebracht werden. Ze kwamen dikwijls met ge boeide handen en een stok in hun 35

Foto"^Ad en Lucia Linkels.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen