VU Magazine 1988 - pagina 329

gel van het protestantisme wordt dit als verraad aan het evangelie gezien. Aan het begin van deze eeuw leefde nog een westers optimistisch idee dat de andere religies op hun retour waren, maar nu realiseren we ons dat deze zullen blijven. Christenen zullen moeten wennen aan de gedachte dat zij tot in lengte van tijden andersgelovige buren zullen hebben. Maar binnen de Wereldraad blijft de dialoog omstreden. Vanuit de oude zendingsgedachte leeft toch nog de gedachte dat de allereerste taak van de kerk is om mensen te bekeren tot Jezus Christus." "De theologische bezinning op deze dialoog is één van de belangrijkste uitdagingen van de komende tijd. Bij het spreken over zaken als gerechtigheid, vrede en milieu moeten we ons realiseren dat daarbij óók bijvoorbeeld de moslims betrokken moeten worden."

E

r is weer aandactit voor het peil van onze zedelijkheid. Sinds de jaren zestig hebben de puriteinen gejeremieerd over de ondergang van het avondland, als gevolg van het overboord gooien van waarden gevormd in eeuwen van gewoonte en traditie. Die jeremiades zijn in het begin terecht afgedaan als nukkige reacties van mensen die te weinig fantasie hadden om eigentijdse normen te ontwikkelen, en te weinig moed om er de verantwoordelijkheid voor te dragen. Alleen de verstokten des harten zouden nu terugwillen naar de normen en conventies van de jaren vijftig, of de nog strengere van de Victoriaanse era. Maar zonder twijfel is een herwaardering van de moraliWat is de inzet van deze dialoog? teit gaande, nu een aantal "De geschiedenis van de religies is ongewenste effecten van natuurlijk een geschiedenis geweest het permissieve tijdperk met een hele duistere kant. Hoeveel zichtbaar worden. Daarmensen zijn er in de loop der eeu- voor hoef je geen onverwen niet doodgeslagen, vervolgd, beterlijke zedenmeester te verbrand of vermoord vanuit de re- zijn, integendeel, die inligies? En dat gaat nog steeds door, stelling helpt ons juist de er blijven conflicten die onder de verkeerde kant op. vlag van de religie worden gevoerd, Als voorbeeld dient de afin Noord-Ierland of Libanon bij- wijzing van het gebruik voorbeeld. We moeten toch pro- van voorbehoedmiddelen beren als mensen in respect en eer- door het Vaticaan, ook nu lijkheid met elkaar samen te leven, de wereldlijke overheden benadrukken dat er maar dat is de inzet." één antwoord is op de Aids-epidemie, namelijk In de geseculariseerde samenlevingenveilig vrijen, dat wil zegin het noorden groeit natuurlijk ook gen strikt monogaam óf het aantal mensen zonder religie. met een condoom. "Kerk "Voor het eerst in de wereldgeschie- vindt Aids-test ethisch" denis zijn er honderden miljoenen schreef Trouw op 29 juli mensen zónder religie. Tot in de 1988 boven een artikel achttiende eeuw bestond dat ver- overeen stellingname van schijnsel niet. Daarmee samen hangt de Evangelische Kirche in de vraag hoe het evangelie nog dui- de BRD. Aids-patiënten delijk is te maken aan de post-chris- hebben de plicht gezonde mensen te beschermen. telijke wereld. D Wie waarschijnlijk is besmet met het HlV-virus (wat dus iets anders is dan Aids onder de leden Het Bezinningscentrum Vrije Universiteit orhebben!) "is om ethische ganiseert een zestal liearings over de kernvragen van het conciliair proces, onder de titel redenen verplicht mee te 'Van utopie naar werkelijkheid'. De bijwerken aan een test... ook eenkomsten vinden plaats op 26 oktober en 30 ai kan dat voor de betroknovember 1988, en 18 januari, 22 februari, 22 kene nadeel met zich maart en 19 april 1989. Inlichtingen zijn te brengen". Maar een opverkrijgen bij het Bezinningscentrum, telefoon 020-5487368.

roep tot het gebruik van condooms doet de Evangelische Kirche evenmin als het Vaticaan. De seksualiteit "heeft een juiste plaats binnen het huwelijk", aldus ook hier de zedenmeester. Het puritanisme-waarbij de zuiverheid wordt gediend omwille van die zuiverheid, onafhankelijk van de feitelijke, wellicht ethisch hoogst verwerpelijke, gevolgen - is daarom minstens zo gevaarlijk als de te ver gaande permissiviteit die het wil bestrijden. De puriteinen lij-

z LU CE

o:

ken argumenten aan hun kant te hebben. Is Aids, evenals reeds bestaande geslachtsziekten van epidemische aard, niet het gevolg van promiscu seksueel gedrag? Blijkt dat gedrag niet Aids te hebben opgeroepen? Past dat niet bij het uiteenvallen van die 'hoeksteen van de samenleving', het gezin? In 1965 woonde 1% van alle paren voor het huwelijk samen, nu 25%. Het aantal echtscheidingen is in die jaren verachtvoudigd. 'Onwettige' geboorten stegen van 6 naar 21% (de cijfers komen uit een recent Brits rapport). En, zeggen de puriteinen, de intellectuele consensus die nog altijd overheerst blijft het leed en de ontregeling van de samenleving veroorzaakt door de permissiviteit maar negeren, ontkennen of goedpraten. Zij hebben ten dele gelijk. Wie zich verzet tegen een 'ethisch réveil' (Dhes van Agt in de

jaren zeventig) is immers als de dood dat we terugkeren tot het zedelijk rigohsme van weleer. Artsen en hulpverleners willen patiënten om een Aids-test vragen. Chirurgen hebben dat onlangs bepleit in het Tijdschrift voor Geneeskunde. Helpen ze dan niet als de test sero-positief blijkt? Welzeker, zeggen zij, maar dan wel met voorzorgsmaatregelen tijdens de operatie. En in de juridische vakpers komt een discussie op gang over de vraag of iemand die besmet is en

Puriteins of permissief?

willens en wetens onveilig vrijt niet vervolgd moet worden wegens het toebrengen van ernstig lichamelijk letsel, zoals in Beieren al in enige gevallen is geschied. De reacties op dit soort voorstellen zijn vaak te heftig en verstarren de discussie. Dit is een vrij willekeurige greep uit moraliteitsvragen die op ons af komen. Onze permissiviteit, al werd deze gekoppeld aan een beroep op eigen verantwoordelijkheid, heeft ook gedrag mogelijk gemaakt met zwaarwegende ethische implicaties. Zulk gedrag zelf alsnog puriteins verbieden is onbegonnen werk. Wij kunnen niet anders doen dan de nadruk leggen op verantwoordelijk handelen in concrete situaties. Condoom-gebruik behoort daartoe. Een kerk die dat afwijst, of weigert het aan te bevelen vervalt in onverantwoordelijk puritanisme.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen