VU Magazine 1989 - pagina 164

"Waarom je, als je Rheingold gaat zien, een zeer gezette sopraan in een te kleine badhanddoek moet aantreffen, ontgaat me," zegt ze polemisch. En het zal niet haar enige uitval naar regisseurs blijven. Nog opvallender is echter dat het proefschrift waarop ze op 2 maart promoveerde aan de Vrije Universiteit, een vuistdik voorstel behelst voor een theaterproduktie. "Who will buy?" luiden de laatste woorden, ontleend aan de musical Oliver.

eeuwse Beggar's Opera van John Gay en de negentiende-eeuwse operettes van Gilbert and Sullivan. Ik denk dat een groot publiek het leuk vindt om dat te ontdekken. Er kon in 1690 al veel meer dan men vaak denkt en er is momenteel een heel groot publiek dat zich graag laat entertainen door barokamusement, en dat daar veel geld en tijd voor over heeft." Entertainen? Amusement? Is dit dan geen serieus onderwerp? "Het is vermaak," antwoordt Muller nuchter. "Ook in de muziek van Bach - zelfs in de religieuze werken - is plaats voor vermaak. Maar let wel: er ligt ontzettend veel ernstig en hard werk aan ten grondslag om iets weer aardig en lichtvoetig op te voeren."

niet om dat iemand de pest heeft aan moderne instrumenten, maar wat Bach schreef was bedoeld voor bepaalde instrumenten, met een bepaalde klank. Ik twijfel er niet aan dat hij genoten zou hebben van een synthesizer en hij zou er met veel plezier mee hebben geëxperimenteerd. Maar hij heeft er geen gekend, en er dus ook niet voor geschreven."

O

pmerkelijk genoeg is van de authentieke wind die door an de wetenschap dan toch de muziekwereld waait niet invloed uitoefenen op de één enkel vleugje overgewaaid naar theaterpraktijk? Muller verhet toneel. Wat regisseurs met histogelijkt zichzelf met een montessorirische werken als Gijsbrecht van leerkracht. "Als wetenschapper Aemstel doen, zal de schouwburgmoet je je niet als persoon ergens ganger die van authenticiteit houdt, tussengooien en zeggen hoe het doen denken aan wat Floris V met moet, maar je kunt de stof die je ie maakt me los? Aan de Machteld "de schoone bloem" van hebt opgegraven aanbieden.'' musici zal het niet hggen. Velzen deed. De oorzaak van het In haar geval is die stof een reconDegenen onder hen die de ongenoegen lijkt te zijn dat regisstructie van de oorspronkelijke uit- authentieke uitvoeringspraktijk aan- seurs het veelal tot hun taak rekenen voering van de semi-opera The Pro- hangen, hebben zich altijd dankbaar oudere toneelstukken te 'actualisephetess, or: the History of Diodesian laten ruggesteunen door resultaten ren' of de boodschap naar deze tijd uit 1690. De tekst is een een bewer- van historisch onderzoek. Dirigent te 'vertalen', opdat ook een hedenking van een toneelstuk van John Ton Koopman doet bijvoorbeeld zelf daags publiek geboeid zal raken. Fletcher en Philip Massinger door onderzoek naar muziekdozen, om MuUer gelooft er niets van. "Als dat Thomas Betterton. De laatste was erachter te komen hoe snel bepaalde nou waar was..." verzucht ze. "Ik directeur en artistiek leider van het tempi vroeger werden gespeeld. Zijn denk dat de mensen die daar mee Londense Dorset Garden Theatre, Engelse collega John Eliot Gardiner bezig zijn, zich vooral afvragen wat waar de opvoering indertijd plaats- heeft inmiddels gebruikt gemaakt zij zelf mooi vinden en wat in hun vond. De muziek is van Henry Pur- van één van resultaten van het on- ogen 'significant' is. En dat zetten ze cell. derzoek van Muller, bij de opname dan voor onze dure centen op tovan Diodesian die hij eind vorig jaar neel. Ik kan me daar soms razend uitbracht, te weten de vaststelling om maken. Mijn opvatting - die van de juiste volgorde van de liedjes. niet zo heel erg populair is - is dat De authentieke uitvoeringspraktijk, mensen die zeggen dat ze een toneelmet haar barokinstrumenten, snelle stuk of een opera dichter bij de tempi en kleine orkestbezettingen, mensen willen brengen, daarmee een heeft de afgelopen twee decennia waanzinnige minachting voor het een groot publiek enthousiast weten publiek tentoonspreiden. Zo dom te maken. Veel barokmuziek blijkt, zijn mensen niet! En eerlijk gezegd als zij niet meer met een romanti- denk ik ook dat mensen die alles Muller wil in haar proefschrift laten sche saus wordt overgoten, bijzon- wat ze zien en meemaken heel letterzien hoe tekst en muziek een een- der levendig te klinken. Zelfs Vival- lijk willen betrekken op hun eigen heid vormden. Ook andere compo- di is niet langer de zoete kwezel leven, niet behoren tot het pubhek nenten van de uitvoering dragen waar men hem op grond van vroe- dat naar de schouwburg gaat." daar volgens haar toe bij en komen gere interpretaties gemakkelijk voor Ze vervolgt: "Ik heb de laatste tijd dan ook aan de orde. Daartoe beho- hield. nogal wat zeventiende-eeuwse operen de manier waarop de acteurs be- De discussie is echter nog geenszins ra's gezien, waarbij de muziek in de wegen en de uitspraak, maar boven- verstomd. "Het gaat niet zozeer om authentieke stijl werd uitgevoerd, al de spectaculaire toneeleffecten die een opvatting alswel om een kwestie terwijl wat zich op toneel afspeelde, laten zien hoezeer de Engelse semi- van praktisch denken," vindt Mul- in plastic en nylon gehuld was. Dat opera, die bloeide in het laatste de- ler. "Een componist heeft iets in zijn vind ik wat schizofreen. Het hinkt cennium van de zeventiende eeuw, hoofd. Als hij met een orkest werkt op twee gedachten." de voorloper is van de hedendaagse is dat een samenklank. Die be- "Het is trouwens niet zo dat ik geen musical. schrijft hij in termen die hij kent: or- enkele wijziging in een stuk kan Muller: "De hedendaagse musical is gel, klavecimbel, luit, gamba, blok- waarderen. Romeo en Julia is een niet iets heel nieuws, maar stamt fluit - dat zijn de klanken die de prachtig toneelstuk van Shakehier van af, via in de achttiende componist heeft gekend. Het gaat er speare. Als je daar voor een opvoe-

K

W

'Bach zou genoten hebben van een synthesizer. Maar hij heeft er niet voor gecomponeerd.'

30

VU^MAGAZINE—APRIL 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen