VU Magazine 1989 - pagina 468

'Wie de maagklachten van een Thaise cassaveboer die de rente over zijn schulden niet kan opbrengen, met een pijnstiller denkt te verhelpen, draait zichzelf én die boer een rad voor ogen.' Arts, schrijver en sinds kort hoogleraar Ivan Wolffers over de hardnekkigheid van het khnische denken. 'Ik hou wel van een beetje provoceren.'

Ivan Wolffers >

o Ö

^3

^ ^ Veel mensen associë^ ^ ren mij als arts en X schrijver met onderwerpen als stervensbegeleiding, medicijnen en seksualiteit. Maar wat weinigen weten is, dat mijn interesse wetenschappelijk gezien al sinds eenjaar of twaalf vooral geconcentreerd is op de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden. Mijn artikelen in binnen- en buitenlandse wetenschappelijke tijdschriften gaan over dat thema. Toch lopen de onderwerpen waarmee ik me bezig houd, en waarover ik schrijf, minder sterk uiteen dan je zou denken. Er loopt voor mijn gevoel een rode draad door alles wat ik doe - gelukkig maar, want anders zou ik zo schizofreen zijn als de pest. Wat mij al vanaf mijn studietijd intrigeert is het volgende; hoe komt het dat een gezondheidszorg die professioneel en technisch prima ontwikkeld is, in veel gevallen toch zo slecht aansluit op de behoeften van mensen? De gezondheidszorg heeft een heel sterke positie verworven in het definiëren van problemen. Maar bij het oplossen daarvan gaat het toch zo vaak mis. Dat geldt de gezondheidszorg hier even sterk als die in de Derde Wereld.

26

Een voorbeeld van hier en een van daar. Een vrouw van rond de vijftig. In de overgang, zoals dat heet: de kinderen verlaten het huis, lichamelijk zet het verouderingsproces in, de carrièrelijn is neerwaarts gericht, het besef dat men over de helft is. Een en ander gaat gepaard met allerhande klachten. Maar voor je het weet heeft de gezondheidszorg die klachten gedefinieerd en afgedaan als een hormonale kwestie. Men schrijft een hormoonpreparaat voor, terwijl zo'n vrouw natuurlijk beter af zou zijn met, bijvoorbeeld, een gespreksgroep.

H

etzelfde verhaal geldt in principe voor welk gezondheidsprobleem ook, datje in de Derde Wereld wilt oppakken. Praatje daar over gezond en ziek, en ga je een probleem louter medisch definiëren, dan week je die mensen als het ware los van hun werkelijke behoeften en problemen. Wie de maagklachten van een Thaise cassaveboer die de rente over zijn schulden niet kan opbrengen, met een pijnstiller denkt te verhelpen, draait zichzelf én die boer een rad voor ogen. Ook in dit geval sluit de zorg die we bieden dus

niet aan op de behoefte. Ik ben natuurlijk niet de eerste die dat roept. De WHO - hier beter bekend als de Wereld Gezondheids Organisatie - is ai in 1978 met een verklaring gekomen, waarin principieel gekozen wordt voor primary health care. Dat wil zeggen: het democratiseren van de gezondheidszorg, en het emanciperen van de gebruikers via onder meer gezondheidseducatie. Het betekent dat niet langer het aanbod in de gezondheidszorg bepaalt wat er dient te gebeuren, maar de vraag anders gezegd: de behoefte van de gebruikers. VU-MAGAZINE—DECEMBER 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen