VU Magazine 1993 - pagina 455

^^Ook in de kosmologie gaat een theoretisch model niet langer mee dan een doorsneemodel in de Volkswagenfabrieken. ^^

"Wat daarvan overblijft is het cultuurgoed dat de wetenschap vertegenwoordigt. Wat is het nut van een schilderij, van een gedicht, een muziekstuk of van sport en spel? Die vraag ligt op hetzelfde niveau." B Niet meer dan dat? "Dat is meer dan genoeg." B

En als u dan een rangorde zou moeten aanbrengen tussen geloof kunst en wetenschap, wie van de drie komt voor u dan op de eerste plaats? beschikken? Hooguit kan hij een betrekkelijk "Het zijn alle drie manieren om naar de werkegevoel van veiligheid ontlenen aan het vertroulijkheid te kijken. En als ik zou moeten kiezen, wen dat er niet langer allerlei onaangename ondan is van deze drie de wetenschap de meest voorspelbaarheden op de loer liggen. Maar dan oppervlakkige. Zonder enige twijfel. Als het nog; ik kan mijn haakje er niet goed achter om de essentie van het menszijn gaat, boren het krijgen." geloof en ook de kunst aanmerkelijk dieper. Wie alleen maar de beschikking heeft over de B Is het niet heel menseUjk om exact te willen weten hoe iets werkt en in elkaar zit? Om die wetenschap, zou wellicht tot de conclusie kunreden maakt een kind zijn speelgoedauto toch nen komen dat het leven zinloos is. Maar dan stuk, en experimenteert de fysicus in zijn la- zetje jezelf wel oogkleppen op." boratorium er duchtig op los? "O, maar dat is iets anders! Dat is een drijfveer B Wat valt er, in het licht van een pretentieloos die ik deel! Ik wil ook graag dingen begrijpen. geworden wetenschap nog over dat menszijn Het voornaamste motief voor een natuurkundite zeggen? Sinds de quantumrevolutie zijn ge IS nieuwsgierigheid, en daarnaast vooral ook wij geen machteloze toeschouwers meer. Maar de bevrediging die voortkomt uit het oplossen wat dan wel? Blinde deelnemers? Of toch: van een vraagstuk dat overzichtelijk is en binkroon der schepping? nen zijn terrein ligt, net als - ik geef maar een "Ik vind dat je je mensbeeld m geen geval aan voorbeeld - het oplossen van het cryptogram de wetenschap moet ontlenen; die heeft daar uit de krant. Dat is iets waarop mijn vrouw en gewoon niets zinnigs over te zeggen. Mijn ik ons ieder weekend weer met hartstocht stormensbeeld is religieus van aard. Het is het klasten. O p zaterdag ligt dat lege blok daar; op zonsieke bijbelse beeld van de mens die hier, gedagavond zijn we klaar. Het schenkt mij veel schapen naar het beeld van God, is neergezet voldoening om dat ding daar dan ingevuld te om in deze tuin Gods representant te zijn, die zien liggen. Heel primitief misschien." weet welke weg hem is gewezen en weet dat deze weg ergens op uit loopt. Maar dat beeld I Heel doelloos vooral; ik kan zo gauw niets ontleen ik dus niet aan de wetenschap." nuttelozers verzinnen dan een opgelost kruiswoordraadsel of cryptogram. B 17 vindt dat mensbeeld ook niet bevestigd door "Dat zal best. Toch houd ik vol dat het streven het feit dat de mens, die sinds Copernicus, naar de oplossing van zo'n overzichtelijk vraagdoor de wetenschap steeds verder uit het censtuk, overeenkomt met de drijfveer die een natrum van de kosmos werd verdreven, nu, door tuurkundige aan de slag houdt. Tegen studenten de inzichten uit de quantumtheorie, als 'bedie klagen over 'al die rottige sommetjes' die ik trokken waarnemer' helemaal terug is, en toch opgeef, zeg ik altijd dat ze maar een ander vak weer een centrale plaats binnen het universum moeten kiezen; als je in zo'n som geen uitdainneemt? ging ziet, dan zul je het in de natuurkunde niet "Absoluut niet. Het kan me eerlijk gezegd mets ver schoppen. Wetenschappers zijn mensen die schelen. Er zijn mensen die roepen: 'Dankzij de de uitdaging van zo'n opgave wèl ervaren, die onzekerheidsprincipes van Heissenberg heeft de met een eenvoudige oplossing genoegen nemens zijn vrije wil terug!' Dat soort uitspraken men, omdat het leven zo al moeilijk genoeg is, zul je mij niet horen doen. Het is mij zogezegd en die tevreden zijn met de gedachte dat er gevolstrekt égal of het mag van Heissenberg of lukkig nog overzichtelijke problemen zijn, die niet. kunnen worden opgelost. Maar u mag daar wat mij betreft best kritisch tegenaan kijken, hoor." I

Wetenschapsbeoefening als een voldoening schenkende bezigheidstherapie voor nijvere puzzelaars. Maar wat is, afgezien hiervan, dan nog het nut? Wat is überhaupt nog de diepere zin van de wetenschap nadat alle valse pretenties nu wel zo'n beetje zijn ontmaskerd?

13 v u MAGAZINE DECEMBER 1993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen