VU Magazine 1993 - pagina 37

Prof.dr. J. Oosterhaven: "We hebben geld gewoon nodig..."

Eric Le Gras

De Groningse e c o n o o m Oosterhaven leverde die werkloosheidscijfers die zijn opdrachtgever wenselijk achtte. Een gesprek m e t een hoogleraar die enerzijds vreest voor zijn onafhankelijkheid, en anderzijds zegt dat h e t allemaal wel meevalt.

U

niversiteiten zijn bolwerken van onafhankelijkheid. Of liever gezegd, dat zouden ze moeten zijn. De onafhankelijkheid van hoogleraren en stafleden lijkt langzamerhand af te kalven. De economen bijvoorbeeld moeten hun kennis steeds vaker verkopen aan de meest biedende. Zijn hun cijfers nog betrouwbaar of bewijzen ze louter lippendienst aan hun geldschieters? Prof. dr. Jan Oosterhaven is regionaal econoom in Groningen. Zijn naam duikt regelmatig op m discussies over de regionale ontwikkeling van het Noorden. Hij gaf gevraagd en ongevraagd zijn mening over uiteenlopende zaken als de verlenging van de startbaan van het vliegveld Eelde, de uitbreiding van de stad Groningen in de provincie Drenthe, de bouw van een kantorencentrum in het Groninger Zuiderpark en fiscale maatregelen die het Noorden tot een belastingparadijs moeten maken.

HO" GELD EN DE ONDEHZOE Dat zijn allemaal onderwerpen waarover een regionaal econoom vanuit zijn vakgebied een mening mag geven. Maar de vraag is hoe zo'n m e ning tot stand komt. De uitspraken van Oosterhaven hebben tenslotte gevolgen voor de Noorderlingen. Je zal maar in het Zuiderpark wonen en horen dat je plaats moet maken voor een betonkolos.

Hellend vlak

34 vu

I^AQAZim

Vanuit zijn werkkamer kijkt de regionaal econoom uit over het groene Groninger land. Een uitzicht dat uitnodigt tot bespiegelingen. Oos-

het

terhaven: "De bezuinigingen m het hoger onderwijs dwingen mij en mijn medewerkers betaalde opdrachten aan te nemen, waarbij de opdrachtgevers natuurlijk de probleem.steUmg bepalen. l3at betekent vaak dat aspecten die voor de opdrachtgever onplezierig zijn met aan de orde komen." Oosterhaven wil tot zover wel meegaan met de wensen van zijn opdrachtgevers. Een volgende stap is echter, dat niet alleen de probleemstelling, maar ook het gewenste antwoord al vooraf vaststaat. De onderzoeker hoeft dan alleen nog de bijbehorende argumenten te leveren. Daar ligt de grens, een universitair onderzoeker mag daar volgens de regionaal econoom nooit aan meewerken. " O p die manier," zegt hij, "kan je op een hellend vlak terechtkomen." Dat is de theorie, maar hoe gaat het in de praktijk? Bijvoorbeeld met de analyse die Oosterhaven samen met H. Post maakte van de ernst van de werkloosheid in de twaalf Nederlandse provincies. Het onderzoeksrapport kreeg een felgele kaft waarop de naam van de sectie Ruimtelijke Economie van de Groninger Rijksuniversiteit prijkt. Rechtsonder de mededeling: "Onderzoek verricht in opdracht van het Regionaal Bestuur Arbeidsvoorziening, Drenthe". De Drenten vonden de manier waarop de overheid de werkloosheidscijfers per provincie berekent niet juist. De situatie in hun provincie zou door de gehanteerde berekeningswijze te rooskleurig worden voorgesteld en dat had weer gevolgen voor het RBA, want op grond van de werkloosheidscijfers worden de budgetten verdeeld.

Congressen Het RBA huurde Oosterhaven en Post in om aan te tonen dat de werkgelegenheidssituatie in Drenthe ongunstiger was dan werd aangenomen en dat ze bijgevolg meer geld konden claimen. De onderzoeksvraag lag dus vast en het gewenste antwoord was ook al bekend. De 5 conclusies van het rapport pasten m< derdaad precies in het straatje van 5 het RBA. Is dat toeval, kon Oosterse, haven bij het uitvoeren van deze beI taalde opdracht zijn academische ^ vrijheid nog handhaven? Een korte

35

v u MAGAZINE JAHUARl 19S3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen