VU Magazine 1994 - pagina 137

E Z o Peuter Niet alle deskundigen vinden dat de intelligentie van de computer vergeleken kan worden met die van de mens. Maar als de vergelijking toch gemaakt wordt, hoever is de computer dan eigenlijk? Is hij al - wensdroom van de een en nachtmerrie voor de ander - hard op weg de mens te overtreffen? Allerminst, moet het antwoord zijn, maar de computer groeit wel langzaam op. Hij is nu in het peuterstadium terecht gekomen. De computer begint langzamerhand een zeker visueel bewustzijn te krijgen. Die ontwikkeling vindt ook bij kleine kinderen plaats. Ze kunnen al wel van alles zien, maar ze kunnen de dingen nog niet in categorieën indelen. Ze weten nog niet wat een stoel van een tafel onderscheidt. In dat stadium begint de computer nu ook te komen.

Het herkennen van gebouwen op luchtfoto's vormde al langere tijd geen probleem meer. Maar wat onderscheidt een woonhuis van een kerkgebouw, een woonflat, een kantoorgebouw of een voetbalstadion? In het onderkennen van zulke verschillen was de computer niet erg goed. De Twentse onderzoeker drs. K. Schutte heeft nu een methode ontwikkeld om computers gebouwen op luchtfoto's te la-

ten analyseren. Het gaat zo dat het computerprogramma de werkelijk luchtfoto vergelijkt met zelfbedachte driedimensionale beschrijvingen. Uit de foto schat het systeem afmetingen en afstanden van een gebouw en vergelijkt het met de opgebouwde beschrijving. Het programma sleutelt net zo lang tot het de beste beschrijving vindt, die bij de luchtfoto past. Een snelle leerling is de computer niet. De methode vergt veel van de rekenkracht en het geduld van een computer. Maar hij komt er wel altijd uit, al moetje een tot drie minuten per object wachten. Maar dat is niet zo'n probleem. De interpretatie van luchtfoto's is bedoeld om driedimensionale landkaarten te maken. En dat hoeft toch geen haastklusje te zijn. Het nieuwe visuele bewustzijn kan ook gebruikt worden bij de 'Hollebol', een ander

Twents robotproject. In dat project leert een robot spelen met blokjes in verschillende vormen, die hij in de bijpassende gaten in een holle bol moet stoppen. De onderzoekers concluderen niet ten onrechte dat de computer het babystadium voorbij is. (KN)

C H T Kunst Kunstschaatsen is een kruising tussen kunst en sport, beweert de psycholoog en ijsdanstrainer van de nationale selectie P.P. Moormann in een proefschrift waarop hij aan de Rijksuniversiteit Leiden promoveerde. Met een andere esthetische sport als turnen heeft kunstschaatsen gemeen dat de prestatie slechts via het menselijk oordeel gemeten kan worden. De cijfers voor de technische waarde en de artistieke impressie zijn in feite, constateert Moormann, een weerspiegeling van de gedachte dat kunstschaatsen zowel sport als kunst kan zijn. Ook van een sport als voetbal is wel gezegd dat die eigenlijk hoogst kunstzinnig kan zijn. Op die manier werd sport een stuk respectabeler en leek het niet meer uitsluitend te gaan om ordinaire

competitiezucht. Er is een film gemaakt waarin de bewegingen van Marco van Basten en de balletdanser Clint Farrha achter elkaar gezet werden en men probeerde aan te tonen hoe klein het verschil eigenlijk is. Mooie film, daar niet van, maar de gedachte was een grote vergissing. In ballet is kunstzinnigheid een doel in zichzelf, terwijl bij voetbal het een middel is voor dat ene grote doel: winnen. Dat winnen heeft niets met een menselijk oordeel over een

artistieke impressie te maken. Scoren, daar komt het op aan. En bij het vaststellen van de einduitslag van een voetbalwedstrijd komt weinig persoonlijke smaak kijken. Wat niet wegneemt dat van de elegante voetbewegingen van Van Basten veel te genieten valt. Kunstschaatsen en turnen zijn wat hybride bezigheden, nogal ongelukkige mengvormen; zowel het kunstzinnige als het sportieve aspekt ervan zijn niet echt bevredigend. Ballet is in esthetisch opzicht aantrekkelijker, en de pure sportliefhebber komt ook niet goed aan zijn trekken omdat je niet met eigen ogen kunt zien wie de winnaar is. Vanwege het verschijnsel dat het menselijk oordeel van zo'n doorslaggevende waarde is, hebben die sporten een neiging om langzaam maar zeker over te hellen naar het artistieke. Tien jaar geleden voerden de kunstschaatsers Torvill en Dean de bolero uit op het ijs. Dat ging de juryleden te ver, men vond dat het ijsdansen teveel de richting van het theater opging en daardoor geen sport meer zou zijn. Het gevaar bestond dat daardoor het ijsdansen uit het olympisch programma verwijderd zou worden. Sindsdien probeert men de regels te verscherpen en een conventionele manier van ijsdansen te propageren. Het lijkt vechten tegen de bierkaai. Als het bepalen van de winnaar afhankelijk is van subjectieve overwegingen, is het niet meer dan logisch dat artistieke elementen steeds meer nadruk krijgen. Het wachten is op het moment dat de jury de cijferbordjes weggooit. Laat het publiek na een uitvoering als één man opstaan en de geleverde prestatie bejubelen. De applausmeter zal wel bepalen wie de winnaar is. (KN) ILLUSTRATIES AAD MEIJER

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen