VU Magazine 1994 - pagina 313

E Z o

Kraak promoveerde op 15 juli op de partnerkeuze van A. sphynx. Niet de afmetingen en het baltsgedrag van het mannetje zijn bepalend voor de keuze van het vrouwtje; het belangrijkste criterium is de eieroogst. Voordat de vrouwtjes eieren gaan leggen, kijken ze eerst eens goed om zich heen wat er al ligt. Met minder dan honderd al aanwezige eitjes nemen de vrouwtjes geen genoegen. De dramatiek wordt nog verhoogd door de eetlust van het mannetje. Die heeft nauwelijks tijd om buiten de deur te gaan eten en voedt zich dus noodgedwongen met de eieren waarover hij waakt. Gemiddeld verorbert hij er zo'n drie dozijn per dag. Overigens maakt nog een ander verschijnsel ondubbelzinnig duidelijk dat vrouwen de baas zijn in het A.sphynxenwereldje. Soms legt een vrouwtje namelijk enkele eitjes in een leeg nest. Dat doet ze om te testen of het mannetje dat het nest bewaakt ook goed op de eitjes kan passen. Mochten de testeitjes binnen een dag zijn verdwenen door kannibalisme of slechte verzorging, dan heeft het mannetje definitief afgedaan als kinderoppas, (MT)

I Partij Het aantal politiek actieve vrouwen is sinds de invoering van het vrouwenkiesrecht in 1919 behoorlijk toegenomen. Vrijwel elke politieke partij doet haar best om het aantal vrouwen op verkiesba-

re plaatsen van kandidatenlijsten, te vergroten. Tot die opbeurende conclusie komt Hella van der Velde in haar proefschrift 'Vrouwen van de partij' waarop zij aan de Rijksuniversiteit Leiden promoveerde. Die vergroting van het aantal vrouwen werd mogelijk gemaakt door een veranderde visie op de rol van vrouwen in de politiek. Tot aan de jaren zestig werd de vrouw gezien als huisvrouw en moeder. Vanuit die specifieke hoedanigheid speelde zij een bescheiden rol in de politiek: als vertegenwoordiger van de visie en het belang van de huisvrouw en moeder. Onder invloed van de emancipatiebeweging van de jaren zestig veranderde dat. Vrouwen konden politiek actief worden puur op individuele basis en niet op basis van hun vrouw-zijn. Er is dus veel veranderd. Of eigenlijk toch ook weer niet zo heel erg veel. In theorie worden kandidatenlijsten samengesteld op basis van individuele kwaliteiten. In de praktijk ligt dat anders. De

selectie is vooral een strijd van groepen in de partij. In die strijd, constateert Hella van de Velde, verschijnen vrouwelijke kandidaten toch vaak als representant van een groep, namelijk de categorie vrouwen. Vertegenwoordigers van andere groepen, deskundigheden en kwaliteiten zijn op kleine uitzonderingen na nog altijd vrijwel automatisch mannen. De vrouwenorganisaties proberen invloed uit te oefenen op de standpunten en de kandidaatstelling van een

C H T partij. Daardoor komen zij nagenoeg onvermijdelijk in een positie terecht van vertegenwoordigers van 'vrouwenbelangen'. En daarmee wordt niet de gelijkheid, maar het verschil tussen de seksen geaccentueerd. Vrouwen worden niet beoordeeld op hun individuele kwaliteiten maar als vertegenwoordigers van een groepsbelang. De vrouwenorganisaties willen meer vrouwen in de politiek maar het effect van hun activiteit is, zou men wat wrang kunnen constateren, eerder tegengesteld. Het wordt voor politieke partijen wel heel gemakkelijk gemaakt om vrouwen te zien als vertegenwoordigers van een deelbelang; een deelbelang dat een zeker recht heeft en in de kandidaatstelling gehonoreerd moet worden. Maar al te veel vertegenwoordigers van een deelbelang moeten er ook weer niet zijn. (KN)

I Vertaalslag Het blijft voor vrouwen moeilijk om toegang te krijgen tot bepaalde beroepen. In sommige sectoren bestaat een scherp onderscheid tussen mannen- en vrouwenberoepen. In de automatiseringssector was dat heel duidelijk, zo laat Ellen van Oost zien in een onderzoek waarop zij aan de Universiteit Twente promoveerde. Er ontstond de functie van programmeur die gepresenteerd werd als een hoogwaardige, carrièregerichte baan. Typisch mannenwerk dus. Bij de functie van datatypist gebeurde het omgekeerde. Die functie werd als tijdelijk routinewerk gedefinieerd. Buitengewoon geschikt daarom voor jonge meisjes. Rond de computer ontstond een bepaalde beeldvorming. Computers werden in verband gebracht met experts. Slim computerwerk was iets voor mannen. Door die beeldvorming waren vrou-

wen nooit zo geneigd zich met computers bezig te houden. Hoe dit soort beeldvorming te bestrijden en het werk voor vrouwen aantrekkelijker te maken? Een mogelijkheid is te laten zien dat vrouwen niet hoeven onder te doen voor mannen en net zo goed kunnen uitgroeien tot computerexperts. De mannen op hun eigen terrein

f f ]

^-

'^jLJh 's-isS^h %j.

^^^^k ^(-^ •^-jj

mQ^\ 1 ftW

M'

WJI

*cyj

M

verslaan. Of er zou moeten worden aangetoond dat alle beeldvorming omtrent mannelijkheid en vrouwelijkheid inzake computerwerk alleen maar mystificaties zijn. Ellen van Oost kiest voor een andere mogelijkheid. Zij neemt de beeldvorming uiterst serieus. De dominant mannelijke beelden van een beroep moeten doorbroken worden ten gunste van meer vrouw-geassocieerde betekenissen, vindt ze. Sommigen menen dat de toekomst van informatici ligt in het maken van een vertaalslag tussen systeemmakers en gebruikers. Daarvoor is de mogelijkheid zich in te leven in de werelden van de verschillende betrokkenen een belangrijke eigenschap. En inlevingsvermogen heet vooral een vrouwelijke eigenschap. Door het naar boven halen van onderdrukte vrouwelijke betekenissen, hoopt Van Oost, worden automatiseringsfuncties vanzelf aantrekkelijker voor vrouwen, (KN)

ILLUSTRATIES AAD MEIJER

v u MAGAZINE SEPTEMBER 1994

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen