VU Magazine 1996 - pagina 551

!

als idee-fixe

of zouden die reuzen der wetenschap het écht gemeend hebben? Henri van den Bouwhuijsen maakt in zijn 'Speelgenoten van God', een cultureel-antropologisch proefschrift, duidelijk dat zij heel wel oprecht kunnen zijn geweest. Hij ziet een onlosmakelijk verband tussen geloof en wetenschap, of althans tussen óns soort religie en óns soort wetenschap. Wat dat betreft zaten de missionarissen er niet zover naast. Hün fout was te denken dat technologie onlosmakelijk met dat soort wetenschap verbonden is, preciezer gezegd: dat technologie voortkomt uit een theorievorming die gericht is op een zo eenvoudig mogelijke beschrijving van zoveel mogelijk verschijnselen tegelijk; een activiteit dus die één grote Theorie van Alles als einddoel heeft. Die activiteit, 'wetenschap' in engere zin, is volgens Van den Bouwhuijsen typisch westers, en voor technologische vooruitgang helemaal niet onontbeerlijk. Waar komt die preoccupatie met 'eenvoud', 'eenheid' en 'algemeenheid' vandaan? Geheimzinnige rituelen De bestudering van het verschijnsel wetenschap is lang het domein geweest van filosofen en historici. Later kwamen daar sociologen bij, en vrij recent een stroming die meende dat men alleen met de methode van de cultureel-antropoloog echt kon begrijpen hoe wetenschappelijke kennis tot stand komt en gezag krijgt. In navolging van grootheden als Woolgar en Latour stortte men zich op het laboratorium alsof dat het woongebied van een vreemde stam was, en beschreef nauwgezet wat men daar voor geheimzinnige rituelen zag uitvoeren. Ik heb nooit zo geloofd in die benadering, maar ik ken mensen die er veel van verwachten. Het opmerkelijke is dat deze benadering opkwam in een periode waarin de echte antropologie in een (zelf)vertrouwenscrisis raakte: brengen wij in ons onderzoek naar andere culturen niet zo veel eigen vooroordelen en vooronderstellingen in, dat zowel het eigene als het universele van culturen daardoor volledig wordt ondergesneeuwd? Volgens Van den Bouwhuijsen is dat een

WCS DECEMBER

I996

35

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen