Locus de Consummatione Saeculi - pagina 496
College-dictaat van een der studenten
164
College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).
Eeuwig Wezen
in drie groepen,
Dd'sme, Theïsme en Panthemnc. De vraag
n.l.
doet zich dus voor, hoe deze drie voorstellingen omtrent het Eeuwige Wezen steJkni ten opzichte
Zoowel
Tlieïsme,
Doïsrae,
't
wat
belijden,
van de uitoefening ran
zij
zijn,
Pantheïsme
als
zicJi
het gezag.
zullen, indien
zij
metterdaad
erkennen, dat de souvereiniteit in God rust. Dit maakt
geen verschil. Ze stemmen hierin overeen, dat de bepaling over personen, lot, is, die van God uitgaat. Zoodra men die oppermacht uitoefent, dan ziet men, dat juist naar de God 'vraagt, hoe nu drie hoofdstellingen van Gods Wezen de drie lijnen geheel uit elkander gaan. A. Wat is 't standpunt van het Deïsme? Het Deïsme (de naam is willekeurig gekozen), is de belijdenis van hen, die wel erkennen, dat er een God is, die ook toegeven, dat Hij de wereld schiep, maar die beweren, dat God, na de wereld geschapen te hebben, die aan haar toestand, aanleg, existentie enz. een daad
eigen
lot
heeft
overgelaten.
God
staat bij hen tegenover de tvereld, gelijk een
uurwerk gereed en opgewonden, om; als het behoorlijk opgewonden is, loopt het vanzelf. Zoo nu bestaat bij hen de voorstelling, dat de kosmos een opgewonden uurwerk is, dat vanzelf afloopt, wat uit zich zelf bestaat, en waarbij geen kracht meer behoeft bijgebracht te worden, want alles ligt er in besloten. God de oorspronkelijke Maker blijft er nu buiten. Het Deïsme kent icel eene schepping, maar geen voorzienig bestuur,
uurwerkmaker
tegenover zijn uurwerk. Is het
dan staat het daar en bekreunt
hij
er zich niet verder
geen ondeiliouding en regeering Gods. Op
standpunt
dit
is er
natuuilijk
2,ee\\
sprake van, dat God zijne overhoogheid, souvereiniteit en oppermacht nu nog
zou uitoefenen. Hij
rechtstreeks vereiniteit
overgedragen,
is
wel de Souverein, maar
Hij heeft de sou-
op anderen gelegd, heeft zoolang het uurwerk van
den kosmos loopt er zelf afstand van gedaan, evenals een uurwerkmaker de die het uurwerk doet loopen, overbrengt op de raderen en opsluit in de veer. Het is evenwel kracht, die van Hem zelf is uitgegaan, evenals het de opwindende kracht van den uurwerkmaker zelf is, die, opgesloten in de saamgetrokken veer, op deze veer werkt en het uurwerk loopen doet. Wanneer
kracht,
nu volgens den Deïst God
zijn souvereiniteit
op de menschen overdraagt, zijn
dan Doch dit doet er niet toe; het eenigste, waar het op aankomt, is dit, dat God de kraidit in het menschelijk organisme zelf insloot, zoodat daarin dan de souvereiniteit rust. God zelf ziet er niet meer naar om; 't gaat dan niet meer onder verantwoordelijkheid aan God, want Hij trok zich terug, 't Spreekt vanzelf, dat bij al zulke voorstellingen van een orcrdracJit ran hef gezag Gods op één,
verschillende bestaat
menscli
er
of
gevallen
mogelijk.
Is
zij
b.
v.
overgedragen op
liet
volk,
volkssouvereiniteit, op den enkelen persoon, dan monarchie.
alle
mensclien. de gi'endstelling van het christelijk geloof geheel
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1891
Abraham Kuyper Collection | 781 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1891
Abraham Kuyper Collection | 781 Pagina's