De verflauwing der grenzen - pagina 20
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit op 20 october 1892
:
i8
van
poëzie
leven
te
daarom
hield
Credo
ook
onzer
deze
huidige
proces
schijnselen
Ook
de
verschijnsel
eerste
Ook
?
hier
om
de
of
op het wat nu is
reeds
En
zijn ?
de
het
te
7iatiira
van
al
En ook
doen
bij
is,
van
toepassing-
non
saliiis
wat
het
der verfacit
64).
uit
een
verschijnt
waar het
hier,
maar
;
Descoidenz-
op het empirisch onderzoek
voorafging.
plaats
te
dan
anders
en voorts
ook zoo
dit is
noemen,
het
wetenschap
hier
lijke verschijnselen
En
zijn hart.
verklaring
dat
onderzoeken,
te
Evoliitiebeginscl^
Duitschers
Evolutie-theorie
pantheïstische
de
met
het
onze
gelijk
theorie,
nauwkeuriger
wereld
geestelijke
mij in
de geestelijke en natuur-
beide, alle wezenlijk soortverschil, alle zelf-
standige oorsprong, alle dieper wezensonderscheid, zoo in beider
op
sfeer
zich zelf, als tusschen die beide sferen onderling, ge-
loochend, en alzoo
feitelijk
uitgestreken alle
die grens maakt,
lijn,
ge omgeworpen alle grenspaal, die het rijksgebied verdeelt 65). Von Hartmann overdreef niet, toen hij de Desof wilt
cendenz-theorie verhief, als „die für unsere Zeit unbedingt richtige
und im Sturme die Geister
für
sich
gewinnende Seite der
Darwinismus" 66) of, gelijk een Engelsch geleerde het uitdrukte „Science, amongst us, is at its highest, when it interpretes all ;
orders
of
phenomena
kind of uniformity" 67). toegeven,
dat
zijn
modes of one toch Darwin zelf moeten
as difFerently conditioned
Al heeft
selectie-theorie
ontoereikend was,
om
de
daarom
viel
de
morphologische
soortverschillen te verklaren,
Evolutie-theorie
nog
niet 68).
Wat Darwin
mechanisch ver-
kon ook dynamisch, desnoods zelfs teleologisch worden opgevat, als een spontaan proces in den Kosmos, waartoe de aandrift uit de eerste kiem werkt, of, waarvoor het motief uitgaat van de teleologische heel het proces beheerschende idéé. Zelfs kan men, waarom niet? Darwinist zijn, en toch als Darwin zelf, in eerbied zijn knie voor zekeren „God" buigen 69). God schiep dan die, heel den Kosmos potentieel in zich besluitende, dynamis, of ook God was het die aan den Kosmos klaarde,
het
doelwit van
zóó plooibaar
tegen
zijn
zijn
ontwikkelings-proces
is dit stelsel,
eigen beginsel
Ja,
meer dan één Herbartiaan, met het Darwinisme heulen ziet.
dat ge in,
voorschreef.
zelfs
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's