Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 218

Aid.

2IO

Hfst.

2.

Van Gereformeerde

III.

OVERGANG.

§ 78.

zijde wijzen

we daartoe

(naardien Alstedt die ,

geestelijk en theologisch tot de eerste periode behoort

reeds in § 70

,

is

afgehandeld) achtereenvolgens op Étienne Gaussen, Samuel Werenfels,

Samuel Mursinna, Hendrik van Diest en Joannes

Clarisse;

laatstgenoemde, wiens Encyclopaedie wel eerst

in

Schleiermacher's optreden het licht zag, maar die ,

buiten de nieuwere beweging stond. Tweeërlei vooraf.

De

eerste

is,

,

vloeden, maar ze werkten

opmerking ga

niet

als

terrein dezelfde

af volgde,

hierbij

zoo diep door, en

de Luthersche.

ontbindende

kwamen

richting, die de

nam noch

niet tot

Dank

zelfstandige levensopenbaring als in Luthersche kringen.

meet

nog geheel

dat de Gereformeerde Theologie op verre na

Wel werkten ook op Gereformeerd

ascetisch-practische

dus lang na

feitelijk

aan zoo sterke schuddingen werd blootgesteld

niet

1832

ook op den

in-

zoo

zij

de

Gereformeerde Theologie van

het Mysticisme noch het Methodisme

een zoo vijandige stelling tegenover haar in terwijl de eigenaardige ;

positie,

de

waarin de Gereformeerde Theologie van huis

om op dat

uit

tegenover

Philosophie stond, aan het Rationalisme de gelegenheid bood, vriendschappelijker voet met haar te verkeeren.

op Gereformeerd

terrein de

Vandaar

oude Theologie wel bedreigd en

ondermijnd, maar niet zoo openlijk aangevallen wierd. Zelfs Clarisse

neemt nog de

aan van een oud-Gereformeerd Theoloog.

allures

onze tweede opmerking samen, deze

Juist hiermee echter hangt

namelijk, dat het theologisch leven onder de Gereformeerden zich in

deze periode veel matter en doffer vertoont dan

naburen.

De Gereformeerde

bewaard voor excessen

ze sliep

kracht bezat ze niet meer, en de

had kunnen prikkelen, bleef Gaussen,

Werenfels,

uit.

felle

dan ook

bij

logie in deze periode een tot er eindelijk

zich

dan ook

bij

dé Lutherschen zoo ontbindend op de

zoo groote evenredigheden aan. Veeleer

,

en bleef

tegenstand, die tot verweer

Al vertoonen

Theologie hebben ingewerkt, toch neemt

eigen karakter

af,

Eigen levens-

in.

Mursinna en Clarisse de duidelijkste sporen

van dezelfde invloeden, die

loopt

onze Duitsche

Theologie week minder ver

maar

;

bij

stroom

bij is

hen

die ontbinding niet

de Gereformeerde Theo-

gelijk, die allengs verzandt

en dood-

van geen Gereformeerde Theologie met een

meer sprake

is,

en de Theologen, ook

in

oorspronkelijk

Gereformeerde landen, met volslagen vergetelheid van eigen adel-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen