Leven en arbeid van Dr. A. Kuyper - pagina 111

DR.

KUYPER STICHTER DER

VRIJE

UNIVERSITEIT.

89

kan niet opkomen tenzij de Kerk eerst geestelijk inzonk, en ook door weer geestelijk op te waken dringt de Kerk de wetenschap, weer binnen juister palen terug. is.

Maar

dit

Al heeft de Staat de macht de rechtssfeer der wetenschap bepalen, souvereiniteit op het terrein voegt

hem

schap zal eerst ten zegen gedijen, indien ze óók teitsleven stoelen Iaat

niet.

in

te

De weten-

haar Universi-

op eigen wortel en de Staatsvoogdij ontwast.

waren de Profetenscholen onder Israël, de scholen der oudste wijsgeeren in Griekenland en Rome, de scholen der eerste Christengeleerden, gelijk de aloude Universiteiten van Bologna en Parijs. In dien vrijen vorm kon de Universiteit aan de vrijmaking der Reformatie arbeiden en eerst in het laatst der 18de eeuw wist men dat vrije kader in „een tak van Staatsdienst" om te tooveren. Daartoe kwam het ook door de ontzenuwing der volken, daarom kan de Staat zich niet opeens uit de Universiteitswereld terug trekVrij

ken. Daartoe te

is

er te weinig zin voor

weinig mildheid

bij

wetenschap

bij

de menigte;

de rijken, maar het ideaal „Souvereiniteit in

eigen kring" moet door de wetenschap gegrepen.

Door de

Vrije Universiteit

werd

in die richting

een schrede ge-

waagd. Op de Rijksuniversiteit drukken tal van bezwaren. Geld schept een macht voor wie het geeft en een macht over hem die het ontvangt. Wie meet den invloed, dien door dat Staatsgeld één enkele benoeming als van Thorbecke, van Scholten of van Opzoomer op 's lands lot en den gang der wetenschappen geoefend heeft?

Waar

is

de geestelijke maatstaf die den Staat voor

de hoogere, meest beslissende wetenschappen

keuze leiden kan? betalen voor

Is

het

billijk

de Godgeleerde

bij

faculteit,

die

zoo invloedrijke

Roomsche mee moet

dat een Jood of

feitelijk

een Protes-

tantsche is?

Nu

is

er hier

een groep voor dertig jaar voor „nachtschool"

gescholden, die zijn krachten uitput voor een wetenschappelijk doel.

De minst geachten

uit het

„niet-denkend" deel der natie, van den

om de penningen saam te brengen voor een Universiteit! Wie schat het zedelijk kapitaal dat door deze kostbare stichting aan ons volk ten goede komt? Er ploeg en van den meeltrog aanloopend,

schuilt in het daarvoor geofferde geld een hoogere dan de weegbare metaalwaarde: er kleeft gebed, er kleeft liefde, er kleeft zweet van

het aangezichte aan het óns toevloeiende goud.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen