Ad Valvas 2006-2007 - pagina 114

AP VALVAS 19 OKTOBER 2006

O P I N I E

PAGINA 2

>vraag antwoord

>Opinie De wereld wordt steeds laffer

Hoogleraar Frans van Lunteren over de culturele canon:

W a a r o m z o u je d e u i t v o e r i n g v a n I d o m e n e o willen s c h r a p p e n ? G e e f o v e r t u i g d e a t h e ï s t e n de k a n s o m te kijken n a a r e e n o p e r a w a a r é n M o h a m m e d z ' n h o o f d v e r l o r e n heeft é n C h r i s t u s . Vindt r e c h t e n s t u d e n t W i l m e r S m e e n k , d i e o n d e r s t a a n d stuk s c h r e e f als o n d e r d e e l v a n h e t vak pleitoefening. Er zijn mensen die altijd de buitenwereld laten bepalen wat ze doen, hoe ze zich gedragen, zich kleden, hoe ze lopen, hoe ze hun haar doen en hoe ze naar college gaan. Die mensen zijn verre van origineel. Het enige wat voor hen belangrijk is, is hoe de rest van de wereld over hen denkt. Ze laten zich in alles totaal leiden. Ze creëren een beeld van zichzelf en proberen dat elk moment van de dag te laten zien. Eigen ideeën, visie, denkbeelden of iets in die trant hebben ze allang niet meer; ze zijn afgestompt. Ze durven niet meer te zijn zoals ze eigenlijk zijn. Ze imiteren en worden uiteindelijk met z'n allen één grote eenheidsworst. Zo ook mevrouw Kirsten Harms, intendant van het Berlijnse operahuis. Mevrouw Harms wil zó graag in de pas lopen en hapklare brokken maken voor haar pubhek dat ze de prachtige Mozart-opera Idomeneo maar schrapte. En waarom deed ze dit? Uit angst voor reacties van moslims. Laat dit even op u inwerken. Deze mevrouw Harms hoort tot dezelfde eenheidsworst als welke ze wil bedienen. Het enige waar ze over nadenkt, is hoe andere mensen (in dit geval moslims) zouden kunnen denken over een opera. Ja, ze zouden er misschien aanstoot aan kurmen nemen. Deze mevrouw Harms denkt dus dat de eventuele tot aanslag-in-staat-zijnde moslims eerst de opera gaan bezoeken, aanstoot eraan nemen en dan een aanslag gaan

>Post Reageren op artikelen in Ad Valvas of uw mening geven over actuele zaken? Uw bijdragen (maximaal 300 woorden) zijn welkom op: redactie@advalvas.vu.nl.

Blij met Gore In Ad Valvas 08 bindt Karel Knip de strijd aan met Al Gore en diens waarschuwing voor antropogene klimaatsverandering. Hij schrijft dat Gore de plank volledig mis slaat. Op een van zijn argumenten wil ik even ingaan. Knip haalt het argument van Gore aan dat het huidige hoge atmosferische C02-gehalte een voorbode is van sterke temperatuurstijging. Knip verklaart dat de temperatuur/C02-relatie "duizenden jaren geleden tegenovergesteld was"; hij blijkt hiermee te bedoelen dat C 0 2 soms achterloopt op temperatuurstijgingen, en er dus niet de oorzaak van is. Blijkbaar is hem het verschijnsel "positieve terugkoppeling" niet bekend. Kort door de bocht gezegd: waarschijnlijk versterken stijging van temperatuur en C02-gehalte elkaar, en maakt het niet veel uit wat er eerst was. Vanzelfsprekend is antropogene opwarming niet de enige oorzaak van alle verschijnselen die Gore aanhaalt. Maar is dat een reden om te vinden dat het allemaal vast zo'n vaart niet zal lopen? Gletsjers stromen altijd, zegt Knip; jazeker, maar wie de wetenschappelijke literatuur over de snelheid van het afsmeken van zee- en continentaal ijs bijhoudt, wordt waarschijnlijk toch zenuwachtig. Ik wel in ieder geval. Ikzelf ben erg blij dat een high profile-man als Gore opstaat en zoveel aandacht weet te genereren voor dit probleem. Wetenschappers hebben meestal niet de middelen en trekken dan ook minder aandacht. En ik vind het jammer dat Gore's lovenswaardige initiatief dan met zulke, mijns inziens ontoereikende, tegenargumenten aangevallen wordt. Laten we vooral hopen dat Knip het met zijn optimisme bij het rechte emd heeft, maar laten we zeker niet onze ogen sluiten voor de zeer reële risico's. Margot Saher, afdeling paleoklimatologie en geomorfologie, IvA, FALW, VU

'Wetenschap is ook cultuur' In de nieuwe culturele canon komt de natuurwetenschap er zeer bekaaid af. Ten onrechte, vindt wetenschapshistoricus Frans van Lunteren. In het Kenniscafé van debatcentrum Tumult dacht hij samen met andere natuurwetenschappers na over een bètacanon. WELMOED VISSER

beramen? Ik krab me even achter m'n oor. De volgende gedachte is wellicht een eye-opener voor mevrouw Harms: zou het zo kunnen zijn dat de bedoelde groep wellicht helemaal niet naar die opera toe wil? Dat ze helemaal geen zin hebben in zulke taferelen? Dat ze niet gaan betalen om zich te moeten ergeren? Wat er nu gebeurt, is te vergelijken met de Wallen afschaffen omdat mensen in Staphorst het gebeuren aldaar godslasterlijk vinden. Waar houdt dit op? Laat iedereen toch lekker zelf weten naar welke opera zij of hij gaal. Geef overtuigde atheïsten de kans om te kijken naar een opera waar én Mohammed z'n hoofd ver-

loren heeft én Christus. Niet van dat benauwde, mevrouw Harms! Als het Landeskriminalamt (soort ATVD) zegt dat er geen serieuze dreigingen zijn, dan hoef je toch niet meteen je eenheidsworst in te kruipen! Hup, voor de draad ermee! En als iedereen het niet vindt getuigen van goede smaak, kan er altijd nog iets anders worden geprogrammeerd. Laat het dus van het publiek afhangen en vergeet die lafheid.

Armeense kwestie

de reactie en kritiek van de heer Flinterman. Toch hoop ik dat we meer gaan werken aan verbindingen en begrip, in plaats van wijzen met de beschuldigende vinger.

De uitspraken van professor Halleh Ghorashi over de Armeense kwestie in Ad Valvas Ql vragen naar mijn smaak om enig commentaar. 'Het feit dat er duizenden Armeniërs zijn vermoord, wordt door de meeste Turkse Nederlanders niet ontkend, maar niet iedereen definieert het als genocide. Daarom zou hier ruimte moeten zijn om met elkaar hierover van gedachten te kunnen wisselen', aldus Ghorashi. De schattingen van het aantal Armeense slachtoiïers in 1915-1916 lopen sterk uiteen; wat de schattingen van ter zake kundige wetenschappers gemeen hebben, is dat ze uitkomen op vele honderdduizenden. De Leidse hoogleraar Turkse talen en culturen Erik-Jan Zürcher schat in Een geschiedenis van het moderne Turkije het aantal dodelijke slachtoffers op 600.000 ä 800.000; Ton Zwaan, medewerker nieuwste geschiedenis aan de UvA, houdt het in Trouw van 3 oktober op 800.000 ä één miljoen. Zo bezien staat spreken over 'duizenden' vermoorde Armeniërs gelijk met bagatellisering van de omvang van het gebeuren. De juridische bewijslast voor genocide is een notoir probleem omdat de genocidale intentie achter de massamoorden moet worden aangetoond. Gezien de systematiek waarmee tijdens de Eerste Wereldoorlog een vrijwel volledig einde is gemaakt aan het bestaan van de Armeense populatie in Anatolië, lijkt centrale aansturing van het vemietigingsproces echter meer dan aannemelijk. Ghorashi vindt dat 'Turkse Nederlanders (...) de ruimte [moeten] voelen om hun beleving weer te geven die zowel recht doet aan hun Turkse achtergrond als hun Nederlanderschap.' Wat betekent dit? Dat (mede door de Turkse overheid geihstigeerde of in elk geval gestimuleerde) pogingen tot ontkenning en/of goedpraterij van de vernietiging van de Armeniërs onweersproken moeten blijven? Dat we uit respect voor de 'beleving' van onze Turkse landgenoten ervan moeten afzien geschiedvervalsing als zodanig te benoemen? Jaap-Jan Flinterman, historicus Reactie van Halleh Ghorashi: Mijn opmerking over de schatting van het aantal Armeniërs dat is vermoord bij duizenden, is een feitelijke vergissing en daarom kan ik me helemaal vinden in

Wilmer Smeenk,

vijfdejaars notarieel recht

Reageren? Mail naar: redactie@advalvas.vu.nl

Schaamte (2) Schaamte bekroop mij ook toen ik het artikel 'Surinamers in de kou' in Ad Valvas 05 las. Het is volstrekte lariekoek! Hoewel tijdens de presentaties al was uitgelegd waarom wij niet aan het onderzoek hebben geparticipeerd, is dit blijkbaar aan de journalist voorbijgegaan. De studiereis naar Suriname was optioneel bij het keuzevak ontwikkelingsvraagstukken. Het vak duurde van september-december, maar inclusief reisvoorbereidingen, de studiereis zelf en de verslaggeving hebben we bijna een heel collegejaar tijd en ruimte hiervoor moeten creëren. De studiereis van de Surinaamse studenten was tot onze aankomst in Suriname nooit ter sprake gekomen. Wij hebben kenbaar gemaakt dat wij niet actief aan het onderzoek van de Surinaamse studenten zouden deelnemen. Meneer Heins heeft inderdaad getracht ons warm te maken voor het onderzoek, steeds hebben wij duidelijk gemaakt dat wij niet wilden. Pas bij aankomst van de Surinaamse studenten werd duidelijk dat zij toch andere verwachtingen hadden. Wij hebben juist vanwege het ontstane misverstand gezorgd voor recreatiemogelijkheden voor hen. Zij waren daar erg tevreden over. Het argument van de studiepunten was slechts aangehaald als ondergeschikt argument. Wij wezen er ook op dat de Surinaamse universiteit gelegenheid voor hen had gecreëerd om aan onze studiereis deel te nemen zonder studievertraging op te lopen. Dit was bij ons niet het geval. Mee~lin Dawson, namens de VU-studenten Naschrift Peter Breedveld: Ik heb wel degelijk met de betrokken studenten gesproken. Ik was degene die voor in de collegezaal zat en over de kwestie doorvroeg. De teneur in de brief van mevrouw Dawson is mijn inziens dezelfde als die in het artikel: er zijn VU-studenten die vinden dat ze moeten worden beloond voor hun hulp aan anderen. Krijgen ze geen beloning, dan bieden ze dus ook geen hulp.

Zijn jullie er al uit? Wat moet ik weten van de Nederlandse natuurwetenschap? "We waren het snel met elkaar eens. ledere burger zou een bepaalde basiskennis van de natuurwetenschappen moeten hebben om de samenleving goed te kunnen begrijpen. Het gaat er niet om dat je al die dode witte mannen kent, maar wel dat je iets weet van de belangrijkste ontwikkelingen in de natuurwetenschappen: de evolutietheorie bijvoorbeeld, of de wetenschappelijke revolutie in de zeventiende eeuw, de tijd waarin het moderne wetenschappelijk denken is ontstaan. Dat is veel belangrijker voor onze maatschappij dan Piet Hein." Waarom moet ik weten hoe celdeling of de zwaartekracht werkt? "Als je helemaal niets van natuurwetenschappen afweet, laat je een toenemend aantal beslissingen in onze samenleving over aan specialisten. Dan verandert onze democratie in een technocratie. Het gebrek aan bètakennis heeft in het recht al vergaande gevolgen gehad: omdat de meeste rechters niets van DNA-onderzoek weten, zat de verdachte van de Schiedammer-parkmoord jarenlang onterecht vast. Dat was met een korte inleidende cursus wellicht te voorkomen geweest." Bent u teleurgesteld dat er geen grote natuurwetenschappers in de culturele canon staan? "Ja, het besef is blijkbaar nog steeds niet doorgedrongen dat natuurwetenschap ook cultuur is. Waarom moeten mensen wel weten wie Rembrandt was en niet wie Huygens of Lorentz waren? Natuurwetenschap wordt nog altijd systematisch ondergewaardeerd ten opzichte van culturele kermis. In ontwikkeld gezelschap hoef je je nog altijd niet te schamen als )e niets van de natuurwetenschappen weet. Wel als je niks van Shakespeare gelezen hebt." Moet er daarom een aparte bètacanon komen? "Nee. Ik heb sowieso een beetje moeite met dat hele canongedoe. Het nationale tintje eraan is nogal kunstmatig. Erasmus bijvoorbeeld, die er wel in staat, heeft zijn hele werkzame leven buiten Nederland gewoond, terwijl Descartes, die er niet in staat, een groot deel van zijn leven in Nederland heeft gewoond en gewerkt. Al met al heeft zo'n canon een hoog hoezee-gehalte en dat past goed in het huidige politieke klimaat." Hoe breng je Nederlanders meer bètakennis bij? "Deels is dat een taak van het onderwijs. Het kan in de bachelor bijvoorbeeld. Als je dan toch het Amerikaanse onderwijssysteem overneemt, neem dan ook de goede dingen over: een breed bachelorprogramma met algemeen vormende vakken. Alfa's moeten iets van bètawetenschap kiezen en bèta's iets van letteren. Dat blijken studenten zelf trouwens ook graag te willen. Aan de UvA bestaat een vak algemene inleiding in de natuurwetenschap en daar is grote belangstelling voor." Reageren? Mali naar: redactie@advalvas.vu.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen