De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 139

APARTHEI D

Du Toit, Kamp en hun medestanders waren zich ervan bewust, dat CNO een wijdere, internationale context bezat. Kamp opende zijn brochure uit 1 9 1 2 De school hoort aan de ouders met de constatering dat 'de regeling van het onderwijs in bijna alle landen aanleiding heeft gegeven tot strijd'. Als eerste voorbeeld gaf hij Engeland, waar de regering 'tweemaal, kort na elkaar, een voorgestelde nieuwe schoolwet moest intrekken; ze kon die bij het Parlement er niet door krijgen.Tel138

kens stuit dat af op het punt, dat het Gouvernement zijn school zoveel mogelik eenvormig wil maken, terwijl het Parlement, zoveel mogelik veelvormig en verscheidenheid wil hebben overeenkomstig de verscheidenheid van richtingen en groepen onder de ouders'. 70 De voormannen van CNO waren zich ook niet alleen bewust van de Nederlandse schoolstrijd, maar ook van de traditie van het vrije christelijk onderwijs in Zuid-Afrika zelf, waaraan de namen verbonden waren van Van der Lingen, Dirk Postma en S. J. du Toit, en zij wilden die voortzetten. Maar zij wisten ook, zich daarmee apart te stellen. Ook binnen het Afrikaner volk. Jan Lion Cachet schreef in 1 9 0 6 zeer schamper over 'Afrikaansche vrienden [als Jan Hofmeyr en D. F. Malan die het streven naar Christelijk Nationaal onderwijs] krachteloos gemaakt' hadden en in 1 9 1 1 dat 'ons arm volk op dit oogenblik verblind is, geen oogen of hart heeft voor de Christelike School'. 71 Kamp had het in zijn brochure De Vrije School over de zeer vrome en zeer vriendelijke 'witgedaste ambtsdragers' (NG K-predikanten dus!) die CNO in de Vrijstaat aan het Gouvernement overleverden, omdat zij 'niet van de soort van Elia of Johannes den Dooper (waren), die zonder omwegen de waarheid zeggen ook aan de grooten der aarde. Foei, dat is immers aanstootelijk!'. 72 Kamp, Du Toit en anderen die ook na 1 9 0 7 voorstanders van CNO bleven, wisten dus dat het benadrukken van de antithese feitelijk betekende te kiezen voor de zelfstandigheid en het isolement. 'Dompers zijn wij niet. Achterblijvers ook niet, dwarstrekkers evenmin. Maar wij willen niet ontkennen dat er een mate van apartheid aan en bij, en in en om ons is. En die apartheid verstaat de wereld niet. [...] Wij zijn van een andere struktuur'. 73 Trouw aan de doopsbelofte, trouw aan het beginsel, overtuigd dat alleen de vrije school de kinderen in de Ere Gods kan opvoeden, en daarmee de kerken kan redden. En tenslotte ook de Afrikaner nationaliteit: confessioneel onderwijs heeft alles te zeggen met het onderwijs in de geschiedenis van de natie. 74

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen