De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 118

VERHALEN

eeuw jubileum als hoofdredacteur (1897). 136 Hij noteerde gretig opmerkingen van anderen over Kuyper. Du Toit werd gefascineerd door Kuyper als een succesvolle gereformeerde leider - de vergelijking met zijn eigen vader werd nooit uitgesproken, maar dringt zich onweerlegbaar op. De Kuyper die gereformeerden zelfvertrouwen gaf, zoals Ferdinands broer Dirk als spreekbuis van het Burgersdorpse Studentencorps Veritas Vincet in 1 8 9 9 aan Kuyper had geschreven. 137 Dat was een eigenschap, die Zuid-Afrikaanse gereformeerden hard nodig hadden. 'Ons getal theologische studenten is dit jaar kleiner alswel tevoren. We zijn maar vier in getal', schreef Du Toit in april 1 8 9 9 aan een Kamper student. 138 'En meer behoeft onze Kerk ook eigenlijk niet. Hij is maar klein en telt ongeveer een 1 2 . 0 0 0 lidmaten.' Dat de jonge Du Toit en Postma geboeid werden door Kuypers charisma en optreden was dus niet verbazingwekkend, en ook niet dat zij diens schepping, de Vrije Universiteit, bewonderden. De v u was anno 1 9 0 0 maar een heel kleine instelling, maar zij won desondanks elke vergelijking met Burgersdorp gemakkelijk. De bewondering van die beide Afrikaners sloot kritiek en afstandelijke beoordeling overigens niet uit. Beiden herinnerden zich de kritische verhalen van hun vader over Kuyper. Ferdinand had een stevig debat gehad met zijn vaders, alvorens naar de v u te mogen gaan. De Postma's kregen van huis uit een forse portie Afgescheiden reserve jegens Kuyper met zijn wereldse gedragingen mee: grootvader prof. Dirk Postma had in 1880 weliswaar Kuyper gelukgewenst met de opening van de v u , maar schreef tegelijkertijd in zijn lijfblad De Maandbode: 'Dat het eene School mag zijn, niet alleen op "Gereformeerde Grondslag", maar ook in Gereformeerden geest!' 139 Ferdinand heeft ook het Afgescheiden uitgangspunt van dat hoger onderwijs kerkelijk gebonden behoort te zijn, nooit helemaal ingeruild voor dat van Kuyper. Onder Du Toits aantekeningen uit de jaren 1 9 0 0 - 1 9 0 3 ontbreken kritische opmerkingen over Kuyper en de v u dan ook niet. De fundamentele zwakte van Kuypers denken wordt daarin kernachtig verwoord: 'Dr Kuyper brengt al te dikwijls niet zijn waarheid in systeem, maar [brengt] in zijn systeem waarheid.' 140 Gretig noteerde hij wat Hoedemaker zei over Kuyper tijdens een bezoek dat Koos Pretorius en hij hem brachten: 'Kuyper schijft teveel'. 141 Een opmerking die Du Toit aan het eind van zijn leven nog gretig herhaalde, zoals hij vaker de slordigheden en inconsequenties in Kuypers schrijven aanwees. 142

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen