De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 327

VERKENNINGEN

derlanders, met wie zij geen contact moeten hebben. Wij moeten voorkomen, dat nazi-elementen in Nederland en in Zuid-Afrika elkaar vinden.

De vergadering sprak in dat kader ook uitvoerig over de emigratie van NS B-gezinden naar Zuid-Afrika, die daar 'een gemakkelijke prooi van de extreme Nationalisten' worden, waarom gezant P.C. Visser politieke screening van emigranten voorstelde, zoals hij in het algemeen de Nederlands - Zuid-Afrikaanse betrekkingen liefst via officiële kanalen wilde laten plaatsvinden. Als vertegenwoordigers van particuliere organisaties uit het maatschappelijk middenveld zagen de aanwezigen daar weinig heil in, maar ze waren zich degelijk bewust van hun probleem. De vraag, waarom zoveel Zuid-Afrikanen in de afgelopen jaren de goede keus niet hadden gemaakt, bleef betrokkenen bezig houden, met name ook omdat het antwoord hun toekomstig beleid moest bepalen. Van Winter schonk er in die dagen veel aandacht aan, blijkens het eerste naoorlogse nummer van zijn blad Zuid-Afrika, dat in januari 1946 verscheen. Blijkens zijn schrijven worstelde hij met de materie. Van Winter wist van het Afrikaner sentiment, dat alles wat Engels is wantrouwde. 'Veel verschijnselen uit een recent verleden, die ons Nederlanders niet aangenaam hebben getroffen, vinden daarin een verklaring', schreef hij." 9 Hij wist ook van de gigantische op Zuid-Afrika gerichte nazi-propaganda, en van de vele onderwerpen die Afrikaners aan Duitse kant deden belanden. Maar de vraag bleef: waarom bleven zij blind 'voor de geestelijke defecten van het Nazi-dom?' 120 Dat gold temeer voor Zuid-Afrikanen die de Duitsers aan den lijve hadden ervaren: de Zuid-Afrikaanse studenten die de bezettingsjaren in Nederland doorbrachten. Waarom hadden eigenlijk slechts een of twee daarvan openlijk gekozen voor de goede kant en zich ingezet voor het verzet? 121 De notulen van de discussie op 21 december 1945, hoezeer voorzichtig geformuleerd, leren dat het gezelschap tamelijk uitvoerig zelfbeproeving beoefend had. 'Op één punt', had Van Winter namelijk opgemerkt, aldus de notulen, 'is het gebiedend het memorandum te volgen en dat is op het stuk van het verstrekken van beurzen en assistenschappen in Nederland aan Zuidafrikaners. Dit lijkt spr. na de vele droeve ervaringen met lieden, die ons in de steek gelaten hebben, dringend noodig. Het is aan het Studiefonds de consequenties te trekken'.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen