Peter Bak__Historische Reeks Deel 14 - pagina 274

‘multi-layered governance’

internationaal niveau worden bestudeerd. Meer en meer raakten beide ‘lagen’ verweven, een ontwikkeling die de positie van de natiestaat veranderde. ‘Staatcentrische’ theorieën behoorden tot het verleden, en ‘eurocentrische’ eigenlijk ook al; transnationalisme c.q. globalisme was de dominante beweging.46 De bijzondere leerstoel ‘Citizens’ involvement in war situations’, die in april 2004 tot stand kwam en werd bezet door Mient Jan Faber, gewezen secretaris van het Interkerkelijk Vredesberaad, stond buiten dit macro-politicologische studieveld. Niet mondiale processen stonden in Fabers leeropdracht centraal, maar mensen die tussen wal en schip waren geraakt. In zijn inaugurele rede, uitgesproken in april 2005, belichtte Faber het traumatische echec van het Nederlandse vn-bataljon in het voormalige Joegoslavië, tien jaar eerder, toen de te verdedigen Bosnische ‘safe area’ Sebrenica werd overlopen door meer dan twintigduizend vluchtende moslims. Faber, wiens leerstoel deels door het ikv werd gefinancierd, beschouwde het drama vanuit het ‘human security’-concept dat in 1994, een jaar voor ‘Srebrenica’, was geïntroduceerd door de Verenigde Naties. Het concept betrof een nadere stipulatie van de befaamde ‘four freedoms’ die de Amerikaanse president Roosevelt in januari 1941 als boodschappen van hoop de bange wereld had ingezonden: ‘freedom of speech’, ‘freedom of worship’, ‘freedom from fear’ en ‘freedom from want’. De laatstgenoemde twee vrijheden vormden het hart van het ‘human security’-beginsel van de Verenigde Naties dat veiligheidsvraagstukken primair vanuit het perspectief van de burgers bezag, ter aanvulling op de geijkte interstatelijke benadering, én ter bevordering van vrede en veiligheid, waar ook ter wereld.47 In zijn oratie betoogde Faber dat de gebeurtenissen in Srebrenica aantoonden hoezeer vrijwaring van angst en van gebrek diametraal, ja catastrofaal conflicterende uitgangspunten konden zijn. Toen de vluchtelingenmenigte aan honger, dorst en hitte dreigde te bezwijken, besloot het Nederlandse commando zich over te geven, onder het mom vrouwen en kinderen een veilige aftocht te bieden. In ruil daarvoor werden de moslimmannen, ruim zevenduizend in getal, aan het Bosnisch-Servische leger van de beruchte generaal Ratko Mladic overgeleverd, in de wetenschap dat hun lot zeer ongewis was. De keuze voor ‘freedom from want’, die ‘Dutchbat’ zelf de grootste kans bood het strijdtoneel heelhuids te verlaten, had ‘freedom from fear’ volledig

273

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen