Oude problemen in de moderne biologie - pagina 10

9 problemen, welker oplossing wij zoeken, en het verbaast ons niet, dat de belangrijkste dezer problemen ook de oudste zijn. De mensch en zijn wezen, de levende natuur en hare verschijning veranderden niet. Hetgeen dat geweest is, dat is nu, en wat wezen zal, dat is aireede geweest, geldt ook voor de vragen, die i n het menschelijk hart oprijzen, als hij de veelheid en eenheid in de natuur gadeslaat. W i l t mij dan eenige oogenblikken Uwe welwillende aandacht verleenen om U eenige dier oude vragen te noemen, wier beantwoording de historie van het denken heeft beheerscht, en U de richting te mogen schetsen, waarin de moderne biologie deze meent te moeten oplossen. De oude problemen in de moderne biologie zijn zeer talrijk en ik zal mij er toe moeten beperken U slechts enkele der voornaamste toe te lichten. Als zoodanig noem ik U : l e Mechanisme of vitalisme? 2 e De beteekenis van het psychische i n de levende natuur? 3 e Praeformatie of epigenese? 4 e Evolutie of creatie ? 5 e De doelmatige samenhang van levende en doode natuur ? Twee opvattingen omtrent het wezen van het leven hebben sinds den aanvang van menschelijke natuur-bezinning tegenover elkaar gestaan. Is het leven te verklaren uit de samengevoegde werkzaamheid van haar stoffelijke deelen, of is er een onstoffelijk beginsel in al wat leeft, oorzaak van het onoverbrugbare verschil tusschen leven en dood? Een oud probleem, gesteld en beantwoord i n de Grieksche wijsbegeerte, van fundamenteele beteekenis in de moderne biologie, de vraag: vitalisme-mechanisme. Hoe staat de biologie van onzen tijd tegenover dit oude probleem? „Het is „opmerkelijk", zeide Z W A A R D E M A K E R (4) in 1910, „dat er zulk een breede klove bestaat tusschen het biologische werk van den jongsten tijd, waarin afstamming en ontwikkeling, en de physiologie der geneeskundige scholen, waarin de innerlijke gang der processen nagespeurd wordt". Dit opmerkelijke verschil vindt zijn oorzaak in het feit, dat de bioloog in engeren zin zich met de organismen i n hun geheel bezig houdt, de physioloog echter morphologische of

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen