Vier-en-twintigste Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag - pagina 35

XXXVI

de Heere i n Zijn ontferming de Vrije Universiteit schonk, die n u bijna 23 jaar bestaat, w i e r vrijheid echter geen andere is, dan dat arbeid aan h a a r geschieden k a n zonder straf. Thans bood echter de Regeering een wetsontwerp aan, volgens hetwelk onder zekere voorwaarden ook met de diploma's van vrije hoogescholen zal gerekend worden. Spreker erkent met waardeering, dat de toon, waarop deze aangelegenheid tot dusver besproken werd, gunstig afsteekt bij wat men vroeger hoordeMen voelt den ernst van ons streven, waardoor wij liever a l den last der kleinheid nog eenigen tijd blijven dragen, dan het wetenschappelijk peil of de gaafheid van het beginsel op te offeren aan u i t w e n d i g vertoonIn bet algemeen wordt ook erkend, dat wetenschap van vrije universiteiten kan uitgaan. Voor hooger onderwijs als staatszaak pleitte het meest het Utrechtsch Dagblad, volgens welk blad ook het geestelijk leven deel is van den Staat, die dit verzorgt door de universiteiten, die zijne organen zijn om waarheid te zoeken. Bij anderen echter k w a m sterk uit, dat men den band met den Staat voor de universiteiten liefst zwakker zag. E i g e n l i j k schijnen de neigingen ook onder de vrijzinnigen wel uit te gaan naar universiteiten als zelfstandige c o r p o r a t i ë n . Maar vooralsnog laten zich vrije universiteiten feitelijk niet anders denken dan op bepaalden grondslag, gebonden aan eene marschroute, zooals Q. Ni i n het Handelsblad schrijft. E n daarin steekt het bezwaar, want wetenschap eischt vrijheid. S o m m i g e n zijn nog w e l , zij het ook schoorvoetende, bereid toe te geven, dat wetenschap met het geloof aan eene Godsopenbaring niet onvereenigbaar is, mits echter vrijheid besta, zonder nadeel ook dat geloof weer los te laten, men i n zijne uitkomsten niet gebonden zij. In verband waarmee op het heengaan van Jhr. M r . A . 1de Savornin L o h m a n gewezen wordt, omdat diens uitkomsten, zoo hee' het dan, niet strookten met de inzichten van de vrienden der V . U . N a a r die opvatting zou men zich de echte mannen van wetenschap moeten denken als waarheid vorschers, die i n het minst niet weten waar zij zullen a a n k o m e n ; misschien heden gematigd vrijzinnig, m o r g ^ socialist, overmorgen Roomsch of Gereformeerd. H e t zou dan zoo vreem" niet wezen, als Prof. B o l l a n d weer terugging naar den P a u s ; Prof. Van der V l u g t antirevolutionair w e r d ; de geheele theologische faculteit t Leiden Gereformeerd enz. T o c h leeft feitelijk ieder i n de verwachting' dat de r i c h t i n g der hoogleeraren zoo ongeveer dezelfde blijft. Met berek e n i n g van de marschroute wordt de een genomen, en de ander geweerdZonder eenige onderteekening weet men ongeveer hetzelfde te b e r e i k als waar die gevraagd wordt. E n waren bij z.g. vrij onderzoek groot overgangen te wachten, dan zou het met dat onderzoek aan de openbar Universiteiten vrij slecht schijnen te staan, want van dergelijke ovei' gangen hoort men weinig. O f zegt het allicht veel, dat Prof. Treuo, vroeger radicaal, n u heet vrijzinnig-democraat ? De belangrijkste w i j gingen bestaan i n zeker assimileeren aan de omgeving, gelijk M r . Cor v. d. L i n d e n , die met vrijheidszin optrad, tot gewoon vrijzinnig verkleurd > en — de geloovige professoren allengs minder van de scherpe tege» stelling met hunne ongeloovige ambtgenooten laten bespeuren. Trouwen , Q. N . heeft ook erkend, dat op wat rijper leeftijd veel verandering te wachten is. e

e

eD

e

0

z l

n i e

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen