Jaarboek 1966 - pagina 80

Er moeten dus regels gesteld worden om een geordend en efficiënt gebruik mogelijk te maken. Deze regels beperken de vrijheid van de gebruikers van het gebouw. Bijna iedereen aanvaardt dit als een vanzelfsprekende zaak, al zijn in iedere gemeenschap de recalcitrante uitbijters wel bekend. De ordening wordt ingewikkelder voor b.v. een universitair laboratorium waar technisch personeel en studenten tezamen leven in één gebouw. Het ligt dan voor de hand om b.v. de werktijden en vakanties van de studenten aan dezelfde regels te binden, als die voor het personeel gelden. E r is geen geordende samenleving in een laboratorium mogeUjk zonder deze beperking van de traditionele vrijheid van de student. Als hij immers mag komen en gaan naar zijn eigen goeddunken, is het experimentele werk, dat berust op samenwerking met technici als instrumentmakers en electronici, zonder meer inefficiënt. Wordt hij echter te star gebonden aan de werktijden van het personeel, zodat hij onder bepaalde omstandigheden niet de vrijheid zou hebben om 's avonds of 's nachts door te werken aan een proef, dan gaat de zelfstandige verantwoordelijke aandrift voor zijn werk verloren en kan men niet verwachten dat hij zijn werk met ambitie en oorspronkelijkheid doet. Wordt de efficiëntie eis te ver doorgevoerd en is er geen sprake meer van vrijheid dan gaan de verantwoordelijkheid en de spontaniteit in zijn werk verloren. Aan dit voorbeeld uit het dagelijkse leven van een universitair laboratorium, zien we dat er een krachtenveld is waarin vrijheid en efficiëntie, als polen optreden. Dit veld moet met behoedzaamheid betreden worden door de partijen die óf eenzijdig voor de vrijheid opkomen óf eenzijdig de eisen van efficiëntie stellen. Wordt de vrijheid teveel gewicht gegeven dan dreigen losbandigheid en verspilling. Vergeet men dat efficiëntie maar in beperkte mate op de universiteit als „bedrijf" kan worden toegepast, dan doodt men de verantwoordelijkheid èn de oorspronkelijkheid. N u is dit voorbeeld ontleend aan een heel simpele zaak, de werkuren voor studenten in een laboratorium. Het vermoeden ligt voor de hand, dat we echter bij de conclusie te maken hebben met een algemene eigenschap van de zich polair verhoudende begrippen vrijheid en efficiëntie. De spanning tussen deze begrippen bepaalt voor een groot deel de huidige problematiek rond de universiteit. Deze problematiek komt voort 78

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen