1936 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 18

10 eens; techniek is ook met ethisch-neutraal, maar ethisch-onbepaald M e n denke aan de uoekdiukkunst, de rotatiepeis, de radio en het filmtoestel D e mogeli)kheden der techniek kunnen uitgaan boven het ethische, w a a i techniek het instrument levert voor het wetenschappelijk onderzoek Hier hebben wi] het terrein van de stoffelijke verrijking en verruiming van het menschelijk leven verlaten, en komen op het terrein van het kennen der dingen, het terrein, w a a r het denken is gericht op het verkrijgen van een inzicht m het wezen der dingen; w a a r de a a n d a c h t is gericht op het onveranderlijke II Dit gedeelte van mijn opmerkingen, w a a r het zal gaan over arbeider en machine, zou ik gaarne willen aanvangen met een opmerking, een passage uit het bekende boek van H u i z m g a , In de schaduwen van m o r g e n " i) ,,Een derde tegenstelling tusschen vroeger crisisbesef en het huidige is het volgende Alle vroegere verkondigers van betere dingen en tijden hervormers en profeten, dragers en belijders van renaissances, restauraties en reveils, hebben altijd gewezen n a a r verleden heerlijkheid, gemaand tot terugkeei, tot herstel van oude zuiverheid D e humanisten, de reformatoren, de moralisten uit den Romemschen keizertijd, Roussau, M o h a m m e d , ja, zelfs de profeten m een negerstam van Midden-Afrika, zij hebben steeds den blik gericht gehad op een g e w a a n d voorheen van beter gehalte dan het ruwe heden en terugkeer daarheen gepredikt " E n iets verder ,,maar nu weten wi] een algemeen terug is er niet W I J allen, hoe ook gericht of gezind, weten dit wij kunnen niet terug, wij moeten doorheen Z i e d a a r het geheel nieuwe, nog niet eerder vertoonde van ons crisisbesef " Ik geloof als het inzicht van H u i z m g a in dezen juist moet worden geacht dat een conclusie vooi de hand ligt Er is namelijk niets, dat ons leven van dat van vroegere generaties wezenlijk doet verschillen dan alleen het verschijnsel techniek H e t is voor het eerst m de geschiedenis, dat techniek het leven beheerscht Beheerscht in dezen zin, dat ons leven niet meer losgedacht kan v/orden van de ons omringende produceerende fabrieken, het massaproduct en het massavermaak met technische hulpmiddelen W I J zijn allen bewust of onbewust min of meer onder den ban gekomen van de macht der techniek Deze macht bestaat voor een deel m het succes der rationalisatie Techniek is m zekeren zm altijd rationalisatie D a t wil zeggen, dat zij streeft n a a r een zoo groot mogelijk nuttig effect, n a a r een maximale prestatie bij minimaal energieverbruik en tijdverbruik H e t resultaat van dit weten')

Prof Dr J Huizinga, In de schaduwen van morgen Haailera 1935, pag 11,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen