1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 101

93 voorafgaande bhjkt ons, dat de ik-het en de ik-gij verhouding getypeerd worden door de tegenstelling tussen probleem en mysterie ( M a r c e l ) , verleden en heden en tussen hebben en zijn. Daarnaast treft ons dat in de ontwikkeling der theologische anthropologie tweeërlei richtingen optreden. Allereerst een richting, welke meent, dat het onmogelijk is deze ik-gij relatie met een begrip op te vullen en daarnaast zien we pogingen, haar toch een bepaald relief te geven, In dit relief geven ontmoeten we nu twee tendenties, n.l. de opvulling met de structuur der autoriteit en die der liefde. In beiden echter is de mens een verantwoordelijk wezen, èf verantwoordelijk aan het autoritaire gij dan wel verantwoordelijk in het genivelleerd bestaan waarbij gij en ik op elkaar aangewezen zijn en zich aan elkaar ontwikkelen. Deze beide aspecten nu hebben voor ons onderwerp een eigen betekenis. Dit treft ons wel allereerst wanneer wij trachten het wezen der autoriteit meer doorzichtig te maken. Om dit te kunnen doen, gaan we vergelijkend anthropologisch te werk, d.w.z. wij gaan na, hoe dit begrip zich uit primitieve verhoudingen heeft gedifferentieerd. Bij dit onderzoek blijkt nu, dat het moderne harde en starre begrip autoriteit oorspronkelijk een veel levendiger en veelvormiger betekenis heeft gehad. In de primitieve wereld, vooral bij de polynesiërs, komen we zo terecht bij het begrip mana, d.w.z. aan bepaalde personen en ook aan voorwerpen komt een machtige werkzaamheid toe, waardoor zij zich onderscheiden van de banale es-wereld. Zo zijn b.v. de priesters, de opperhoofden, maar eveneens de medicijnmannen, dragers van mana en hierdoor hebben "genoemde personen een belangrijke betekenis voor de wereld van het gewone volk. Wij konden nu verder aantonen, dat we hier te maken hebben met het verschijnsel der suggestie, want juist de verhouding tussen suggestie en gesuggereerde wordt gekwalificeerd door een autoriteits-, of beter, een mana verhouding. * Maar ook in het begrip suggestie wordt de soepele bewegelijkheid der verhouding onvoldoende uitgedrukt. En het is ook weer juist vanuit de primitieve mana verhouding dat zij in een helderder licht komt te staan. Suggestie is een praelogische oercommunicatieve verhouding. Daarbij moeten we ons goed voor ogen stellen, dat de suggestie geen onbelangrijk en inférieur verschijnsel is, maar dat hier sprake is van een bepaald aspect der ontmoeting, der ik-gij relatie. De suggestie is een vehiculum, waarlangs zowel goede als kwade intenties zich kunnen verwerkelijken. Zo komen we vanuit dè anthropologie en oorspronkelijk vanuit de theologische anthropologie tot een betere doorschouwing van het wezen der suggestie. En het is tevens de verdienste der psychologie, dat zij buiten deze anthropologische beschouwingen om reeds tot het inzicht was gekomen dat het begrip der suggestie niet met individualistische

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen