1967 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 28

12

W. MARSMAN

In de Zohar (het kabbalistische commentaar van de Torah) vinden we ook de gedachte van een manifeste buitenkant en een latente inhoud. De geschiedenis in de Torah is slechts haar uiterlijke gewaad en wee degene die alleen dit kleed ziet, hij zal geen deel hebben aan de andere wereld. De onverstandigen zien alleen het gewaad; de wijzen, zij die op de berg Sinaï stonden, dringen door tot de ziel, de werkelijke Torah. Volgens Bakan is het geen toeval geweest dat Freud de naam Dora gebruikte voor de patiënte, bij wie hij het overdrachtsfenomeen ontdekte. Klankassociaties betekenden voor Freud altijd meer dan een louter fonetisch verschijnsel. Hij zegt zelf: „Ik had de keus uit een veelheid van vrouwennamen, toch sprong er één naam in mij op; het was de naam Dora". De interpretatie van de mens als een heilig geschrift was bij de joden een zeer critische. Deze scherpe critiek hing samen met het feit dat het leven van de jood een full time religieuze activiteit was. Zijn hele bestaan werd tot in details voorgeschreven. Zijn woorden en gedragingen werden met dezelfde nauwgezetheid bestudeerd als de Torah, waarvan iedere letter, iedere stijlnuance beschouwd werd als expressie van een verborgen zin. Zoals de tekst van de Torah gelezen en geïnterpreteerd werd, zo beschouwde men de Zaddik en zo interpreteerde Freud de mens, zodat het menselijk gedrag bij Freud een taal werd. Ook de techniek van de droomduiding, de duiding en detail en de duiding en masse, vinden we op dezelfde wijze terug bij de interpretatie van de Torah-tekst. Ook het spel met woorden, zoals Freud dit toepast bij versprekingen en droomduidingen, is in de mystieke traditie te vinden als een belangrijke functie om de verborgen betekenis van de Torah te ontdekken. Overzien wij het gebodene, dan zal de critische vraag gesteld kunnen worden of de analogieën die Bakan maakt — indien zij al bestaan — ons het recht geven van een beïnvloeding van de psychoanalytische beweging door de joodse cultuur te spreken. De psychoanalyse als afgesloten systeem is zeker niet typisch joods. Tegenover de constructie van een systeem staat het open appèl van de Wandelende Jood. Freud spreekt zelf bij voorkeur niet van het psychoanalytische systeem, maar van de psychoanalytische beweging. Hij was zich bewust als jood een wegbereider te zijn. „Wij joden", zegt hij, „moeten ons tevreden stellen met wegbereiders te zijn". Wanneer Freud de ontdekking van de vrije associatie methode.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen