1968 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 218

178

FUNDERING EN BEGRENZING VAN MEDISCH HANDELEN

gen berusten. Allereerst is er het sprekend maken van een zaak, met name van één zijde van de zaak. Vaak met behulp van simplificatie, overdrijving en herhaling. — Voorts is er het appelleren op één bepaalde faculteit bij de luisteraar. Een spreker doet een sterk beroep op iemands gevoel, of zijn verstand, of zijn wil. Vaak appelleert hij op niet goed geïntegreerde faculteiten, op zwakten, angsten, aversie, bekrompenheden, ook op lusten, op dubieuze behoeften. — Verder is er het wekken van vertrouwen op de spreker, via etalering van zijn deskundigheid, ervaring, sympathie. De spreker kan een sterke of sympathieke persoonlijkheid zijn, waar een zwakke persoonlijkheid zich spoedig mee gaat identificeren. Vaak zal de spreker de vertrouwensvolle communicatie bevorderen door taktisch eerst zoveel mogelijk degene die hij gaat beïnvloeden gelijk te geven. — Tenslotte kan het suggestieve ook berusten op de relatie die een spreker heeft met een machts- of gezagsinstantie. De witte jas van de arts en de toga van de predikant en de hermelijne mantel van de vorst suggereren een wereld waarvan zij de representanten zijn. — Zo werkt het suggestieve dus in iemands relatie tot een onderwerp, tot zichzelf, tot de spreker, en tot de instantie die de spreker vertegenwoordigt. Tot vier maal toe is het duidelijk dat sprake kan zijn van normale faire, maar ook van unfaire suggestieve methoden. Steeds echter blijkt het suggestieve een zekere psychische kracht te zijn. Dat lijkt gênant, omdat zodoende de mens als object en niet als subject wordt benaderd. Toch is het een feit dat een mens nu eenmaal niet steeds een vrij subject is. Zijn onvrijheid kan huizen in het lichaam of onderbewuste: hij is een psychotisch of neurotisch gedrevene; — in het onbewuste of niet bewuste: hij laat zich leven, is onnozel, oppervlakkig, etc. leeft niet kiezend; — en in de macht van zijn eigen keuze, want zowel psychologie als theologie kan ons voorhouden dat juist de diepste keuzen historie maken in een leven, tot vlees en bloed in iemands leven worden, tot slavernij aan een afgod of tot vrijheid schenkende binding aan God worden. Dienovereenkomstig speelt zich het suggestieve af op drie terreinen. Er is allereerst een beïnvloeiende bemoeienis met innerlijk onvrijen, met psychische zieken, met neurotici en psychotici. Er is verder allerhande beïnvloedend kontakt met gezonden: in reclame en propaganda, in pedagogiek en vormingswerk, in wetenschap en politiek. En er is tenslotte een specifiek wereldbeschouwelijk b.v. evange-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen