1969 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 293

C. J. DIPPEL

237

gebied uit, de techniek in bredere zin, v^^aarover we eigenlijk spreken als we het hebben over „techniek en cultuur" e.d. Dit stroomgebied heeft brede en machtige stromen, maar ook duizenderlei vertakkingen. Alleen door dijken kan de techniekstroom in bedwang worden gehouden. De vraag is: waar zijn de dijkenbouwers en wie garandeert dat de oude dijken het uithouden? Doorbraak betekent volstrekte vertechnisering van de samenleving, cultuur wordt tot techniek in plaats van een „kunst van samenleven". Onze economische expansie, ons maatschappelijk tempo, onze materialistische verenging van onze behoeften in een consumptiesamenleving (de auto verdringt een event, kunst van het „wonen en het bouwen van leef-steden), onze libertijnse voorkeur voor uitleven van driften en instincten, thans ook theoretisch gerationaliseerd (erotiek, ingeklemd tussen „haast" en „geweld" kan slechts platte sexualiteit worden) — dit alles drijft ons naar een technocratie, d.w.z. het bemiddelingsproces gaat zich verengen en verzelfstandigen. Terzijde: ik kom juist terug van een grootscheepse vergadering, in het deftigste restaurant in E., van „Evangelie en Industrie", onder auspiciën van de Raad der Kerken, dus R.K. en protestant, en ik nam als hoofdconclusie mee naar huis: „we hebben geen alternatieven voor een consumptiesamenleving." Nooit blijkbaar gehoord van andere cultuur- en samenlevingsvormen! Ik durf haast niet meer te zeggen, dat we voor belangrijke beslissingen staan. Kunnen of willen we nog werkelijk een „kunst van samenleven" bouwen, nu het vast staat, dat dank zij de enorme ontwikkeling van NW en techniek een veel vrolijker, rustiger en rijker samenleving denkbaar is dan we ooit gehad hebben, mondiaal en plaatselijk? Maar dan moeten we niet alleen vechten voor medezeggenschap, maar ook een wil tot anderen en tot de ander (menselijk leven is leven in communicatie!) kunnen uitdrukken, we moeten de misère van de mens in zijn materiële en geestelijke afhankelijkheid zien staan. De ontwikkelingshulp beweegt zich nog steeds in de filantropische sfeer, zolang we onze eigen samenleving niet exemplarisch veranderen. We kunnen weten, dat we geestelijk kunnen sterven als we allen uitsluitend technisch-materieel, al consumerend, met vrouw, kinderen, naaste en werkelijkheid omgaan. Het is duidelijk dat we „logisch" en „natuurlijk" geen willekeurige grenzen aan onze consumptieve onverzadigbaarheid kunnen stellen. Maar wie beweert dat er geen andere bronnen zijn dan de logica en de natuur? Wanneer we geen nihilist zijn — maar ik ben overtuigd dat de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen