1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 78

oekbespreking Herbert Pothorn, Aap en mens in de evolutie („wie waren onze voorouders?"), oorspr. titel: „Die Affen-frage", vertaling M. E. A. Thijssen-van den Bosch, Nederlandse uitgave Zomer en Keuning, Wageningen, 1970. 191 p., met figuren. Prijs ƒ 12,90. Hoewel voor velen, ook in christelijke kring, de vraagstukken betreffende het ontstaan van de mens niet meer zo centraal staan als ze een aantal jaren geleden stonden, vinden we dat vele anderen, en nu met name uit christelijke kring, zich pas thans de vraagstukken die aan de orde zijn, bewust worden. Met name in de gereformeerde kerken woedt thans een strijd ten aanzien van de historiciteit van Adam en Eva, en de betekenis van een en ander voor het christelijk geloof. Eenzelfde situatie heeft zich eerder voorgedaan ten aanzien van het evolutievraagstuk als zodanig. Toen Darwins ideeën in wetenschappelijke kring reeds ruime bekendheid genoten (en aan kracht wonnen gedurende de dertiger jaren in de zgn. „neo-Darwinistische" periode) duurde het nog een aantal jaren alvorens ze bij het gewone kerkvolk (denk niet dat dit een denigratie inhoudt) doordrongen. Er bestaat, m.a.w., juist nu behoefte om, in een populaire vorm, kennis te nemen van feiten en conclusies met betrekking tot de menswording. Het is dan ook terecht om, in het kader van een blad als het onze, aan populaire publikaties op dit gebied aandacht te geven. Men zou kunnen zeggen, dat Lever voor het eerst, met name door voordrachten binnen onze vereniging, toen deze nog op geregelde tijden vergaderde, deze zaken aan de orde heeft gesteld (nadat hij ze op colleges voor biologische studenten reeds behandeld had), hetwelk culmineerde in de verschijning van zijn boek: „Creatie en evolutie (Zomer en Keuning, Wageningen, 1956). Dit boek was echter duidelijk te moeilijk voor het gewone publiek. Voor het te bespreken werk geldt dit niet: het is eenvoudig geschreven

en bovendien door de auteur - wij mogen wel zeggen op bijzonder goede wijze - van illustraties voorzien. Zelden treft men aan dat een auteur zichzelf op zo goede wijze weet te „illustreren"! Toch valt op het boek - dat overigens aan allen van harte ter lezing wordt aanbevolen - wel het een en ander aan te merken. Wij citeren de volgende zinsneden (pag. 18): „Tenslotte hebben ook de geinteresseerde leken hun eerste schrik over hun harige neef (bedoeld is: „de aap" L.V.) overwonnen. Een deel ziet zelfs de humor in van de theorie over hun afstamming, en als ze erg studentikoos zijn hebben ze er zelfs niets tegen om de mens een naakte aap te noemen (kennelijk een verwijzing naar Desmond Morris: „The naked ape" L.V.). Wat nu nog gehoord wordt uit de mond van hen die niet te bekeren zijn, is sentimenteel, vooringenomen, en in de grond van de zaak dom geleuter (cursivering van mij L.V.). De kerken hebben vrede gesloten met de natuurwetenschap. Dat gebeurde langzaam, en zelfs nu nog valt er een aarzeling te bespeuren om de laatste consequentie van de evolutiegedachte te aanvaarden, namelijk dat er bewezen schijnt te zijn dat de mens zich slechts bij toeval heeft ontwikkeld, dat hij niet „gepland" kan zijn (kennelijk een verwijzing naar G. G. Simpson: „Man was not planned", in zijn boek „The meaning of evolution"). Deze stelling tornt aan de scheppingsgedachte, hoe men die ook wil opvatten". Nu, de geciteerde zinsneden geven enige mogelijkheden voor commentaar. Allereerst is daar de gecursiveerde zin: „Degenen die niet te bekeren zijn uiten sentimenteel, vooringenomen en in de grond van de zaak dom geleuter". Alhoewel ik persoonlijk zeker geloof dat de menswording op een andere wijze verstaan kan worden dan ik oorspronkelijk, thuis, op de catechisatie en in de kerk leerde, meen ik dat hier een falikant onrecht gedaan wordt aan degenen die dergelijke nieuwere zienswijzen niet kunnen accepteren. Het gaat name-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen