1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 214

162

BOERHAAVE EN DESCARTES

en dan het onderricht in de speciële ziekteleer. Het classicale, klinisch onderwijs aan het ziekbed, in Europa boven de Alpen in Nederland het eerst begonnen, te Utrecht in 1636, te Leiden in 1637, en te Leiden met grote moeite door Curatoren op gang gehouden in het oude Caecilia Gasthuis, werd door Boerhaave tot bloei gebracht. Hier rees hij uit boven zijn stelsel, en toonde hij zich de geboren docent en waarachtige geneesheer. Maar in de ontwikkeling van de wetenschappelijke geneeskunde blijft Boerhaave grotendeels verantwoordelijk voor de invoering van zowel natuur- als scheikunde als basis-wetenschappen. Want, ofschoon geen iatrochemist, begreep hij toch zeer wel, dat ook de scheikunde inzichten kon verlenen in het gebeuren in het lichaam in gezondheid en ziekte. Al verwachtte hij lang niet zo veel van de chemie voor de geneeskunde als sommige oudere tijdgenoten — tegenover anderen, ook de zozeer door hem vereerde Thomas Sydenham (1624 -1689) en tegenover zijn tijdgenoot Stahl, die, ofschoon de laatste zelf een groot scheikundige was, beide het nut zowel van de scheikunde als zelfs van de anatomie ontkenden, handhaafde hij met succes het tegendeel. Men kan dus zeggen, dat met Boerhaave begonnen is de ontwikkeling der geneeskunde in de natuurwetenschappelijke richting, welke zich, met een onderbreking van enige tientallen jaren in de eerste helft der negentiende eeuw, heeft voortgezet tot op de huidige dag en geleid heeft tot de verbazingwekkende ontplooiing in technische zin, zoals wij allen die kennen. Dat betekent echter nog geen rechtvaardiging van de poging om hem het odium van vader van het materialisme in de geneeskunde op te leggen. Degene, die daarvoor misschien het meest aansprakelijk is geweest, was La Mettrie. Julien Offray de La Mettrie (25-12-1709-4-11-1751) heeft gedurende korte tijd de lessen van Boerhaave te Leiden gevolgd, en wel in diens latere jaren: 1733 en '34. Dat onderwijs vervulde hem spoedig met de grootste bewondering voor het Leidse orakel. Verschillende van diens werken vertaalde hij in het Frans, aan één daarvan voegde hij een sympathieke en levendige, maar weinig opgemerkte, biografie toe, die tal van kleine bijzonderheden bevatte. La Mettrie nu heeft Boerhaaves gezag enigermate trachten te gebruiken voor zijn materialistische visie op de mens. In een historisch perspectief kwam Boerhaave op medisch-psychologisch gebied te staan tussen Descartes en La Mettrie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen