De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 88
De Vrije Universiteit van 1905 tot 1955, een halve eeuw geestesgeschiedenis van een civitas academica.
De gewraakte dissertatie werd aanleiding tot een scherpzinnige
analyse van Ubbink, die uit de hoek van Kohlbrugge kwam, zoals
ook uit de volgende citaten blijkt:
2LÓÓ ver sta ik af van de meening van sommigen onder ons, dat de
Europeesche wetenschap en cultuur uit het Christendom is voortge-
komen en er door geleid en beheerscht wordt, dat ik juist van het
tegenovergestelde overtuigd ben, dat n.l. de z.g.n. Christelijke
wetenschap en cultuur voor het overgroote deel geleid en beheerscht
wordt door de Heidensche wijsbegeerte. Ik geloof niet, gelijk anderen,
aan een Helleniseering van het Christendom in de N.T.-Schriften, maar
wel (de Hellenisering) van het Christendom buiten en niettegenstaande
het N.T. De strijd van het laatste ertegen is er een bewijs voor.
Mijn geheele artikel was er juist om geschreven, om de klacht tegen de
dissertatie van Dr. Smit in te brengen, en daarmee in verband ook
tegen onze Christelijke wetenschap, vooral ook tegen de z.g.n.
Christelijke Scholastiek, dat zij aan de wetenschap en wijsbegeerte een
plaats had toegekend tegenover de Schrift, die met haar beteekenis
voor ons, als hoogste autoriteit, niet in overeenstemming is.
Ik wilde betoogen, dat in onze wereldbeschouwing zoowel kerkelijke als
wetenschappelijke, de voorstellingswereld der Schrift al te zeer door een
Heidensche is overheerscht geworden.
En ik houd vol dat daarom onze zoo antithetische V.U. ook geen, zoo
uitgesproken synthetische dissertatie had moeten toelaten.
Van der Vaart Smit had de filosoof Lotze aanbevolen, die voor-
stander van de wisselwerkingstheorie was en één der vaders van de
Badense School van Windelband, Rickert en Lask. Die school werd
voor de VU en ook Kampen interessant, omdat zij brak met het
positivisme door naast de natuurwetenschappen aandacht te vragen
voor het rijk der waarden van de cultuurwetenschappen. Het
materiaUsme werd er door vaarwel gezegd. Vooral Windelband
maakte opgang. T. Hoekstra, de schoonzoon van L. Lindeboom,
promoveerde bij Windelband en werd daarna hoogleraar te
Kampen en hoofdredacteur van het G.T.T. Bavinck volgde vooral
Lask met belangstelling en soms met instemming. Geesink echter
moest met name van Lotze niets hebben. En het probleem was dus,
hoe men zou reageren op deze school als men zelf een eigen
filosofie ging ontwikkelen.
Van het grote aantal theologische 'stemmen', werden via Ubbink
slechts enkele gehoord ter karakterisering van de achtergrond der
84
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's