Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 128

in het belijden van de kerk als in het praktisch handelen van haar leden. In feite is de

strijd beslist op de synode van Leeuwarden in i920.'*^3 Niet Bavincks leerlingen als J.C.

Aalders en Geelkerken gaven daar de toon aan, maar de nog door Kuyper gevormde

theologen Honig en Ridderbos. Op de moderne cultuur had zij slechts één antwoord,

volkomen afwijzing. Met de actie van de jongeren als beweging was het toen gedaan. De

vragen die zij gesteld hadden bleven boven de kerken zweven. Ook de Vrije Universiteit

zou daar nog de gevolgen van ondervinden.

SAUL EN DAVID

Toneel en calvinisme hebben elkaar nooit goed verdragen, al was de tegenstelling sinds

de zeventiende eeuw verslapt. Veel gereformeerden, ook in de senaat en de besturende

colleges, moesten er weinig van hebben, maar konden hun bezwaren niet zo hard maken

dat zij die principieel durfden te noemen. Wel wisten ze dat de afkeer van het toneel

sterk leefde bij de achterban, die zich kon beroepen op de overgeleverde traditie. Dan

moest men de zwakke gewetens maar liever ontzien en alles wat met toneel te maken had

aan de openbaarheid onttrekken.

De halfslachtigheid van dit standpunt moest wel kritiek uitlokken. De kunstlievende

student P. Minderaa durfde het van zijn kant wel principieel te stellen: kunst, dus ook

toneel, is een gave Gods, en derhalve eis Gods. Onthouding is zonde.'*^'> Zijn oproep

vond weerklank bij de lustrumviering in 1920, al sloot de verwezenlijking niet precies

aan bij de hooggestemde woorden. Het studentencorps koos voor De Tante van Charley

van Brandon Thomas, op te voeren ten aanschouwe van een groot publiek van corpsle-

den en reünisten, allen vergezeld van hun dames. Dat was voor de tegenstanders op

zichzelf al aanstotelijk, vanwege het openbaar karakter van de voorstelling. Maar boven-

dien draait het in dit stuk om travestie, en dat was nog afgezien van het toneel strijdig

met de gereformeerde zede. Dat deed veel stof opwaaien."^^5 Reünisten onder leiding van

De Moor kwamen tot aan de dag van de voorstelling toe in verzet, doch tevergeefs.+^^ De

opvoering ging door, en Henk Colijns vertolking van de titelrol oogstte algemene lof.+^7

Met Minderaas verlangen naar toneelkunst als hogere gave had dat alles weinig te ma-

ken. Hopelijk zal het een volgend keer lukken, oordeelde H.J. Pos in het algemene stu-

dentenblad Minerva^ een stuk te vinden dat meer karakter heeft.t^**

Dat is dan gebeurd in 1924, met de geruchtmakende opvoering van Israel Querido's

Saul en David. Strikt genomen lag de verantwoordelijkheid ditmaal niet bij het corps.

Dat had in een vergadering op 22 februari 1924 een voorstel tot opvoering in de stads-

schouwburg afgewezen, meer uit tactische dan uit principiële overwegingen.''^^ Een

minderheid zette toen als christelijk toneelgezelschap het plan toch door, maar het corps

beschouwde zich nu niet meer als partij in het geding, en de academische senaat sloot

zich daarbij aan.430 Toen de voorstelling plaatsvond op 15 april 1924 woonde van de

hoogleraren alleen Buytendijk de voorstelling bij.«'

124 EEN HOEKSTEEN IN HETVERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen