Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 380

instellingen."^3 Van de Amsterdamse vwo-abituriënten koos in 2002 ongeveer 40 pro-

cent voor de Vrije Universiteit,'^^ een aantal dat zeker niet bij de verwachtingen achter-

blijft.

STUDEREN

Studeren is niet goedkoop, en het collegegeld wordt regelmatig verhoogd.'^5 Daarom

is de hedendaagse student een werkstudent. Van de basisbeurs - thans 220 euro per

maand - kan hij niet bestaan, tenzij de ouders kunnen en willen bijspringen. Hij moet

dus voor eigen inkomsten zorgen, en doet dat ook. De vu-student Kim Toering, in 2004

voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb), meende dat 80 procent van de

studenten zelfs meer dan 16 uur per week betaald werk verrichtten.'*'^ Zo komen studen-

ten in een vicieuze cirkel terecht. Hoe meer tijd ze aan hun baantje besteden, hoe minder

overblijft voor de studie. Maar hoe lager hun studieprestaties worden, hoe groter het ge-

vaar dat ze hun beurs verliezen. Ze zijn dan wel gedwongen hun inspanningen te richten

op deze twee hoofdbezigheden, en al het andere valt af, zowel het sociale leven als de cul-

tuur.

Het is belangrijk lid te worden van een studentenvereniging, zei men vroeger, en zegt

men nog. Daar kan de student leren hoe hij leiding moet geven,'^' en zijn sociale vaardig-

heden op een hoger plan brengen. Op die punten werden ze na hun doctoraalexamen af-

gerekend. 'Onze huidige afgestudeerden blijken in sociale vaardigheden echt te kort te

schieten,' verklaarde de bioloog A.H. Stouthamer in 1997. 'De industrie zegt: heel veel

mensen die nu afstuderen, zijn ongeschikt om direct in een bedrijf te functioneren."^^

De cultuur is een andere verliespost. De historicus Jan Romein vond het een halve eeuw

geleden vanzelfsprekend, dat een student geschiedenis de grote schrijvers uit de wereld-

litteratuur in eigen vrije tijd leerde kennen. Dat is een uitstekende raad, ongeacht het

studievak, maar de tijd is meer en meer een probleem geworden. Na de invoering van de

tweefasestructuur meende studentendecaan W. van Raamsdonk, dat een student on-

danks de zwaardere tijdsdruk in zijn propedeutisch jaar nog wel de nodige uren over-

hield om Tolstojs Oorlog en Vrede te lezen, een boek van zo'n veertienhonderd bladzij-

den. Hij werd meteen door studie-experts tegengesproken,"^^ maar waarschijnlijk

hadden beide partijen gelijk. Wie alleen maar studeerde kon er de ruim achthonderd pa-

gina's van Anna Karenina zelfs nog wel bijdoen. Wie werk met studie combineerde

moest al een gepassioneerd lezer zijn als hij zich de klassieke romans niet wilde laten ont-

gaan. De studietijd werd schraler en geconcentreerder, schoolser en beperkter. Studen-

ten, zei de zeer ervaren docent geschiedenis M. van Os bij zijn afscheid, hebben geen ge-

legenheid meer zich breder te oriënteren. Ze zijn gedwongen 'uiterst zakelijk met hun

tijdom te gaan'.'7

Die tweefasestructuur werd ingevoerd in 1982. Dat betekende een propedeutisch

examen na één jaar, en drie jaar later het doctoraalexamen. Die twee examens vertegen-

376 EEN HOEKSTEEN IN HET VERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen