Overlevering en kritiek - pagina 20

l6

. , ,: i ^

OVERLEVERING EN KRITIEK.

eenstemt met caput 104 van de lex coloniae Genetivae luliae, waarvan men fragmenten in 1870 heeft opgedolven. i) Vatten we nu de punten, die ik daar in 't kort heb opgegeven, samen, dan is, dunkt mij, het resultaat onbetwistbaar, dat de schriftelijke overlevering van de werken der oudheid in 't algemeen genomen jene zóó groote mate van betrouwbaarheid bezit; dat ze veilig tot grondslag van wetenschappelijk onderzoek kan dienen, daar ze in zeer geringe mate afwijkt van de autographa der auteurs. Ik zeg in het algemeen genomen, en bedoel daarmede niet zoozeer de uitzonderingen nu daargelaten, als wel de overlevering zooals die resulteert uit de verschillende handschriften derzelfde schrijvers, de overlevering, zooals die omnium consensu als overlevering kan worden geconstateerd. Ik heb dit jjunt der betrouwbaarheid voorop gezet in mijn,betoog, omdat men gewoonlijk alleen van de fouten in de overlevering spreekt, allerlei soorten van fouten opsomt, ze breed uitmeet en daardoor den schijn verwekt, dat het met onze kennis der geschriften uit de oudheid zeer treurig gesteld is, daar we maar al te zeer de dupe zijn van de willekeur en de kwade trouw der afschrijvers. Immers het gaat in dezen met de jonge en ook wel met oudere philologen als met de medici. Wanneer de aanstaande medicus de ziekten, waaraan de mensch onderworpen is, alle hoort opsommen, en in 't breede beschrijven naar haren oorsprong, hare symptomen en haar beloop,

l) Zie Bruns, Fontes iur. Rom. antiqiü, pag. 109, 121, 159. Volkomen gelijk zijn de teksten niet. De tafel te Herculaneum gevonden kennen wij slechts in een afschrift: Tafel te Herculaneum gevonden:

Dig. 18. I. 52.

ne quis domum villamve dirueret, quo ne quis domum villamve dirueret, qu(o plus sibi adquireretur, neve quis negotiandi plus) sibi adquireret, neve quis negotiandi causa eorum quid eraeret venderetve, poecausa eorum quid emeret venderetve, poenaq(ue) in emptorem, qui adversus id. S. C. na in eum, qui adversus senatus consultum fecisset constituta esset (h'aec, ut) qui quid fecisset constituta est, ut duplum eius quanti emisset duplui-n eius quanti emisset in aeraemisset in aerarium inferre cogeretur, in rium inferre cogeretur et eius qui vendidisset eum vero, qui vendidisset, ut irrita fieret inrita fieret venditio. venditio. De enkele afwijkingen in de lezing komen stellig niet op rekening der afschrijvers, maar op die van Paulus of zijn zegsman. Zie verder Corp. Inscr. Lat. IV, pag. 269 vlg. en ook Overbeck Pompei 4te Aufl. pag.

477. 478-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen