Beroepskeuze.

n. Het praeadvies van het Verbondsbestuur van „Patrimonium", waarover we ons eenigermate verbaasden, betrof een vraagpunt van de gewestelijke organisatie-Utrecht voor de jaarvergadering van 22 Febr. e.v.

Hot vraagpunt luidde aldus:

Voorlichting bij de Beroepskeuze.

Het Bondsbestuur neme maatregelen, opdat de Christelijk Sociale Beweging kome tot de bepaling van een standpunt inzake de beweging der Voorlichting bij de Beroepskeuze en zoo' noodig worde overgegaan tot krachtige bevordering van de vorming van Commissiën of Bureaux voor de „Voorlichting", onder leiding van een Centraal-lichaam.

Toelichting. Voorlichting bij de Beroepskeuze wordt meer en meer een eiscli van groot maatschappelijk belang. De Sociaal-Democraten hebben dat ingezien lén ijveren voor Openbare Bureaux voor de voorlichting. Het blijkt echter reeds, dat de „Beroepskeuze" door hen wordt gebruikt als propagandamateriaal in den klassenstrijd. De R.-Katholieken hebben hun eigen Bureaux voor Beroepskeuze, doch met alle respect voor wat onze R.-K. landgenooten met veel toewijding in deze hebben gepresteerd, ook hun actie is er in. de eerste plaats op gericht om het R.-K. volksdeel innerlijk krachtiger te organiseeren en naar buiten uit tot grooter invloed te brengen.

Het wil ons derhalve voorkomen, dat, in aansluiting bij wat de „Christelijke Psychologische Centrale voor School en Beroep" wil, en. met inachtname van hetgeen de Amsterdamsche Christelijke Jeugdcentrale heeft tot stand gebracht, de Christelijk Sociale Beweging in ons land zich duidelijk behoort uit te spreken over wat in dezen onze taak is, op welke uitspraak daden behooren te volgen.

Met het gezegde in de toelichting gaan we gaarne accoord.

]\ien zou nu verwachten, dat ook het Verbondsbestuur in die richting zou hebben geadviseerd. Daar zijn voorbeelden bij anderen. En in eigen kring bracht toch de A'damsche Christelijke Jeugdcentrale door haar beroepskeuze-commissie wel iets tot stand; dank zij vooral de activiteit van den secretaris dier commissie, den pas afgetreden voorzitter van Amsterdam III van „Platrimonium".

Maar wat is nu het praeadvies van het Verbondsbestuur?

Een nieuwe baan, tot op zekere hoogte. Men begint met de pretentie te laten varen; men zal niet kunnen... Dus overgave aan 't begin. ...

Om de belangrijkheid drukken we dit advies geheel af. liet luidt aldus:

Prae-Advies Verbondsbestuur. 147

Ongetwijfeld zou het zijn toe te juichen, indien onzerzijds in alle, eenigszins belangrijke plaatsen, goed geoutilleerde Bureaux voor voorlichting bij beroepskeuze opgericht konden worden. Er was dan de grootst mogelijke waarborg aanwezig, dat bij' het geven van adviezen rekening werd gehouden met de door ons beleden beginselen. Mode door geregeld contact met de Christelijke Psychologischei Centrale A'oor School en Beroep, zou op deze wijze een zeer Igoed resultaat worden verkregen.

De practische mogelijkheid van goed geoutilleerde Bureaux schijnt evenwel, althans buiten de drie, vier grootste steden, niet aanwezig. Onze Christen lijk-Protestantsche groep is in de meeste plaatsan niet zeer talrijk. Het zal veelal niet gemakkelij'k vallen •om een bekwaam leider te vinden. Ook zijn de onkosten van. een dergelijk Bureau, dat over allerlei gegevens moet beschikken, niet gering.

' Met het oog daarop verdient het allicht overweging, om in de steden, waar een eigen Bureau niet opgericht kan worden, tot navolging van het Arnhemsche voorbeeld op te wekken.

In Arnhem werd onlangs de voorlichting bij beiroepskeuze bij gemeentelijke verordening geregeld. Er is door den Raad een Commissie benoemd, waarin vertegenwoordigd zijn werkgevers en arbeidersorganisaties van alle richtingen. Voorts vertegenwoordigers van het Openbaar en het Bijzonder Onderwijs en personen uit den kring van het Nijverheidsondierwijs. Ambtshalve hebben zitting de Schoolarts en de Directeur van de Arbeidsbeurs. De Leider van het Bureau •wordt door den Raad benoemd, na ingewonnen advies va, n de Commissie.

Reeds volgt uit deze samenstelling, dat ook onzerzijds invloed op den gang van zaleen uitgeoefend kan worden. i •'

Maar er is meer.

Er wordt onderscheiden tusschen het geven van adviezen en de zoogenaamde „nazorg". Van Chr. standpunt beschouwd, is de vraag, of iemand timmerman, dan wel monteur wordt, in zekeren zin zonder beteekenis. Immers zijn beide beroepen „Goddelijke beroepen". Wal hier beslist, zijn factoren als de aanleg, de lichamelijke en de geestelijke geschiktheid, de economische vooruitzichten enz. Allerminst zonder beteekenis is daarentegen het antwoord op de vraag, in welke omgeving ©en jongen of een meisje de noodige technische scholing verwerft, waar hij of zij' „in de leer" wordt gedaan of na de iiijverheidsschool de verdere practische ervaring tracht te verkrijgen. Bovendien moeten er soms, ook ingevolge de Nijverheids-onderwijswet, „leerovereenkomsten" worden gesloten. En eindelijk moet bedacht, dat er ook de fabrieksarbeid is, waarvoor de noodige scholing in ondernemingen moet worden verkregen.

' In Arnhem zijn thans twee vereenigingen, dia zich met de „nazorg" belasten; ©en „neutrale", die vroeger ook een Bureau van voorlichting bezat, dat evenwel zijn taak niet behoorlijk kon voortzetten, en een Roomsch-Katholieke, die nog een advies-bureau heeft. Maar beide vereenigingen, waarbij zich straks hopelijk een Prot.-Christ. zal voegen, zijn in de gemeentelijke Commissie vertegenwoordigd. Het gemeentelijk adviesbureau moet zich voor do z.g. „nazorg" (met de particuliere vereenigingen verstaan. Het ligt daarbij in de bedoeling om rekening te houden met de Godsdienstige gezindheid van ouders en voogden. Deze particuliere vereenigingen kunnen zich door het uitoefenen van een zeker „patronaat" over de jongö imenschen zeer verdienstelijk maken. Zij kunnen ook eventueel de opleiding in de werkplaats controleeren. De ouders blijven natuurlijk geheel vrij, om van den Ibijstand der vereenigingen, al dan niet, gebruik te jmaken. De mogelijkheid is geopend, dat deze vereenigingen, die ook propaganda kunnen maken voor 'het vragen van voorlichting bij de Beroepskeuze, een bescheiden subsidie van gemeentewege kunnen lontvangen. Op deze wijze schijnt een samenwerking mogelijk tusschen de particulierei krachten en het gemeentelijk bureau.

Over de practische werking van dit stelsel kan nog weinig worden medegedeeld. Het Bureau functioneert nog slechts een paar maanden. Maar het wil het Verbondsbestuur voorkomen, dat in deze lijn ook ionze groep niet geringen invloed op heel den gang van zaken kan uitoefenen, Eventueele vertegenwoordigers moeten natuurlijk kennis nemen van de literatuur.

Dit „Prae-Advies" valt in vier deelen uiteen.

Eerste alineade betuiging, dat hetgeen straks zal worden geadviseerd niet het ideaal is.

Tweede alinea de argumenten tegen het optreden onder eigen banier.

Vervolgens tot aan de laatste alinea het model, waarnaar men adviseert de zaak in te richten.

Slotalinea de mededeeling, dat niemand kan zeggen of 't zóó zal gaan, en da, n nog een mededeeling.

Konden we over meer plaatsruimte beschikken, dan zouden we gaarne heel breed ingaan opi de eerste alinea. Maar we moeten ons bekorten. En dus zeggen we, dat er zeer juiste opmerkingen in staan.

Waarom dan niet gepoogd tot eigen commissies te komen?

Wel: Ie. de groep is te klein; 2& . er zal geenj bekwaam leider zijn; 3e. het zal te veel kosten.

Het spijt me, dat ik 't zeggen moet, maar ik vraag me af, of de opsteller van dit prae-advies wel precies op de hoogte is met de mogelijkheden; en de kansen op dit terrein.

De vraag dringt zich toch op, of deze bezwaren, gelezen in het licht van wat volgt, niet voortkomen uit een verwarring van drie, zeker onder-

scheiden, terreinen. Daar zijn: Ie. de s o ei ia a 1-oeconomische kwesties; 2e. de feitelijke beroepskeuze - adviezen; 3e. in sommige gevallen de keuringen.

En in dat licht nu de argumenten.

Ten eerste, de groep is op de meeste plaatsen te klein. Waarom? Stel er bestaan te Sneek of te Goes, te Zutphen of te Helder — alle plaatsen, die niet onder de zéér groote vallen, — afdeelingen van „Patrimonium", Chr. Werkgeversbond, enz., zijn die samen niet in staat een commissie van zeg vijf personen te vormen, waarin één persoon zit, die met de sociaal-oeconomische vooruitzichten goed op de hoogte is ? Kan die commissie niet het vertrouwensorgaan zijn voor de ouders, die een beroep kiezen voor en met hun Idnd?

Ja, maar kleinere plaatsen dan? Goed, kan er op plaatsen met vierhonderd belijdende christenen niet zulk een commissie zijn? Waarom moet dat werk door een semi-gemeentelijke commissie worden gedaan? Kan de groep wel oojt te klein zijn, om vertrouwde adviezen in dezen te krijgen van een paar vertrouwensmannen, die met den gang van zaken op de hoogte zijn ? Dan men zal zeggen: maar zijn er menschen, die op de hoogte zijn? Ik antwoord: het betreft hier een van de belangrijkste punten van sociale zorg. „Patrimonium" heeft vijftig jaar lang geloofd, dat voor noodzakelijke takken van arbeid ook mannen en vrouwen te vinden waren. 'En het is in dat geloof niet beschaamd.

Maar dan, ten tweede: de leider.

„Er zal geen bekwaam leider te vinden zijn misschien". Het zal althans „moeilijk vallen".

Ja, hoe stelt de opsteller van dit prae-adviels zich dien leider voor?

Als per sé een medicus? Toch zeker niet? Toch zeker als een sociaal vrij goed onderlegd man, die administratieve gaven niet geheel mist, en het vertrouwen der ouders heeft. Iemand ook, die de techniek van de beroepskeuze begrijpt, en zelf zich in het gareel gaarne geeft. En nu kan m.i. iemand moeilijk aannemen, dit niet in verreweg de meeste plaatsen zoo iemand is te vinden. „Ja", zal men zeggen, „maar de keuring"! Wacht even, dat is een apart terrein. Immers die keuring is slechts in een deel der gevallen noodig. En iemand, die bekwaam is, zóó'n keuring te leiden is er toch in lang niet alle plaatsen te vinden. Hoeveel vertrouwde psychotechnici zouden er in ons land zijn? Hoevieel voldoende onderlegde psycholoog-paedagogen? Ik vrees, dat de opsteller van dit advies het beeld van zóó iemand voor oogen gehad heeft toen hij dat leiders-bezwaar neerschreef.

En dan: d e k o s t e n.

Ja juist dit argument doet me vragen, of de steller van het prae-advies wel voldoende in de materie, waar 't om gaat inzit.

„Allerlei gegevens" — wel, die zijn werkelijk niet zoo duur; zeker niet wanneer het toegaat op de, door mij een vorig maal omschreven manier En stel eens men richt alles prachtig 'in.

Dan hebben we een voorbeeld.

De gemeente Amsterdam had, met haar prachtig ingericht bureau, met eigen psychotechnischen dienst, enz., ongeveer _zes gulden kosten p'er adviesgeval. ' (

En elk geval kost de Amsterdamsche Christelijke Commissie zeker veel minder. De psychotechnische keuring inbegrepen komt men wélberekend, nog niet hooger. Trouwens dit zijn dingen, die iedereen uit de o f f i c i ë e 1 e gegevens kan oonstateeren.

Stel nu er is een heel kleine kring. Deze heeft dan niet noodig: een eigen lokaal e.d.g.; hoch allerlei onkosten aan trams etc, die in limsterdam 't budget nog drukken. Zoo'n kring heeft zeker •niet meer dan vier gulden per geval gemiddeld te boeken.

Wanneer ik dien kring stel op, 30 arbeidendei personen van 14—17 jaar, op, 35 van 17—21, en op 120 boven 21 jaar, dan is 'dat toch werkelijk een kleine „Prot.-Christelijke groep". Tofaal 185 „arbeidenden" (in den meest ruimen zin!). Stel bij die 30 zyn 20 jongens en 10 meisjes, bij die 35 (over 4 jaar!) 25 jongens en 10 meisjes. Bij die volwassenen doet de onderscheiding niet ter zake. In dit voorbeeld zijn opzettelijk de verhoudingen genomen zóó, dat er véél jonge menschen zijn. Dus inonsnadeel.

• Bij ons voorbeeld heeft de adviescommissie, stel alle gevallen kwamen bij haar, in de drie laatste jaren te verwerken gehad 20 j. en 10 m. Stel van de eerste moest de helft (dat is heel veel) en van de laatste 3/j„ (óók veel) psychotechnisch gekeurd worden, dan kwamen (behalve eventueele reiskosten), de kosten zeker niet boven de vijf gulden per geval. Dat wil dus zeggen, dat in drie jaren honderd vijftig gulden zou zijn noodig geweest. Of vijftig gulden per jaar. Of ongeveer dertig cent per jaar per lid van de organisatie. Is dat niet te betalen? En nu heb ik allerlei verhoudingen zoo ongunstig 'mogelijk genomen. Over de vorige jaren zou 't minder geweest zijn.

uit­ En hiermede zijn de argumenten contra geput.

Bezien we dan e^ens de oplossing, die het praeadvies aan d© hand doet.

Men wil onderscheiden tusschen „beroep s-keuze-advies", en „nazorg".

Geen bezwaar, ofschoon practisch dezelfde commissie voor die twee gevallen zal werkzaam zijn. We komen daarop evenwel nog terug.

Wat zal nu volgens het praeadvies de „commissie van advies" zijn? Wel men èie, hoe die IS SEimeagesteld in Arnhem. Daar zit van alles en' nog wat in.

En de leider wordt door den Raad benoemd, na ingewonnen advies van een sterk gemengde commissie! •• '

Die leider, gemeenteambtenaar (!) moet de vertrouwensman der ouders zijn. Met hem moeten ze kunnen spreken over hun gezin; ze moeten hem hun zorgen voor het geestelijk heil hunner kinderrai kunnen vertellen; onverschillig van welke richting de man is; onverschillig, hoe hij tegenover de christelijke actie staat.

Gevoelt men niet de onmogelijkheid van zóó iets in de practijk?

Ja zal men zeggen, maar de heele is er. commissie

Och men zal toch niet willen, dat een acht of tien man (zoo groot zal die Arnhemsche commissie toch wel haast zijn!) een heelen arond bij elkaar zit, omdat er ook wél eens jongens of meisjes kunnen worden aangegeven, door ouders, die elk hun vertegenwoordiger er gaarne zien. "Wie heeft daarvoor tijd? Dat verloopt toch.

En zou men dan vertrouwelijk die heeren (en dames) ? spreken bij al

Het beste middel om de christelijke ouders verie te houden van het beroepskeuze-advies, lijkt me een dergelijke regeling.

„Invloed op den gang van zaken" kan de christelijke organisatie oefenen.

Ja een paar stemmen bij de voordracht (? ) voor den gemeente-ambtenaar. En verder wal redeneeren.

En dit zijn nog niet al mijn bezwaren. Doch daarover een volgend maal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen