HET BOEK VAN DE WEEK

„De verborgenlieilen van h^t Koninkrijk der Hemelen".

Reeds geruimen tijd wacht dit werk op bespreking. Nu dezer dagen het 2e deel verschenen is, willen wij niet langer wachten.

Wij bevinden ons bij de beoordeeling in een moeilijke positie.

, Want terwijl wij eenerzijds dankbaar zijn voor deze Ijoeken van dr H. A. van Andel, willen wij toch ook wijzen op dingen, die wij hebben gemist. Dankbaar zijn wij voor deze behandeling van de gelijkenissen, 't Is reeds vele jaren geleden, dat van Schriftgeloovige zijde een werk yerspheen, dat deze stof behandelde. ,

En nu willen wij gaarne uitspreken, dat er over vele gelijkenissen.in dit werk door dr Van Andel verrassend licht opgaat, 't Is altijd de moeite waaiid om Van Andel te raadplegen. En ik kan mij niet voorstellen, dat iemand, die geroepen wordt om gelijkenissen te behandelen, niet zou grijpen naar dit werk van dr Van Andel.

De schrijver heeft zijn stof in preeken behandeld. Deze methode van behandelen heeft haar voor- en nadeelen.

Voordeelen, want nu behoeven deze boeken niet speciaal te worden verkocht aan predikanten. Onze vereenigingen zullen haar winst kunnen doen met Van Andel's werk te gebruiken voor hun inleidingen. Leden der gemeente zien hun boekerij aan stichtelijke lectuur verrijkt. Zelfs vacante kerken zullen goed doen eens een preek van Van Andel te lezen.

Door den preekvorm te Mezen voor de behandeling der gelijkenissen heeft dr Van Andel ons christelijk publiek aan zich verplicht. En- niemand zal zonder vrucht deze werken terzijde leggen. Wij kunnen wat dat betreft onvoorwaardelijk dezeboeken aanbevelen.

Nadeelen heeft echter deze methode o.i. toch ook. En wij willen, hoewel met schroom, onze bezwaren formuleeren en met voorbeeldien toelichten.

Wie preeken publiceert kan verwachten, dat dan ook de maatstaf van preeken wordt aangelegd.

En dan is het ons opgevallen, dat vele preeken homileüsch zwak zijn. De verhouding tusschen het eerste en tweede punt in de preek over „(de onbarmhartige dienstknecht" (II, 7) lijkt nergens naar! Het eerste punt beslaat 2 bladzijden, het tweede punt liefst 9 bladzijden druks. Dan krijgt dat 2e punt op blz. 92 weer een ondervelrdeeling! En toch is het een prachtpreek! En zoo zoudfen wij meerdere voorbeelden kunnen noemen. In de preek over „de Boetvaardige zondares" (II, 8) is het 3e punt in verhouding tot de andere ook t© lang.

Een ander bezwaar, dat wij niet verzwijgen willen, is, dat deze preeken niet christo-cenlrisch zijn in haar homiletische constructie. Elk verhaalj ook elke gelijkenis is christo-oentrisch. Het gaat om 'de openbaring van den Christus. Dat gereformeerd vooroordeel mag dan ook consequent getoond worden in den technischen vorm!

Maar b.v. in 11^8, wordt o.i. de verdeeling'beheerscht door de menschen, idie er in voorkomen.

Wel heel sterk komt dat naar voren in de preek over „de Kananeesche vrouw" (II, 9). Daar staat de mensch in het centrum. Maar niet is uitgegaan van de zelfopenbaring van den Christus, van het ambtelijk werk van Jezus ten aanzien van deze vrouw.

De preek over „de Rijke man en Lazarus" is schitterend om te lezen, en is vol fijne exegetische opmerkingen; is keurig van. taal; is tfeffend en dringend.

Maar wij achten haar toch niet christo-centrisch in den opbouw. Wij willen de verdeeling eens laten lezen:

„Do gelijkenis van den rijken man en LazariLs". Ie. schijnbare rijkdom en armoede in de tegenwoordige wereld;

2e. wezenlijke rijkdom en armoede in de toekomende wereld;

3e. een bede uit de hel, schijnbaar hemelsch; .

4e. een weigering uit den hemel, schijnbaar helsch.

Nu is het o zoo gemakkelijk om critiek te oefe^ nen óp het preekwerk van iemand, die reeds jarenlang in het zweet zijns aanschijns gewerkt heeft, door een predikant, die nog maar enkele jaren aan het preeken is! En wellicht zullen sommigen deze critiek op het werk van dr Van Andel kleinzielig vinden! Maar wij zouden om wat liefs gezwegen hebben van deze dingen, wanneer wij niet zelf hartgrondig ervan overtuigd waren, dat het toch anders moet! Wie zelf altijd worstelen moet om de Schriftgegevens christocentrisch voor te stellen aan Gods gemeente en dat ook wil doen in den homiletischen opbouw van zijn kanselwerk, zal wellicht onze opmerkingen begrijpen.

Dr van Andel moge uit onze opmerkingen ppmaken, met hoe groote belangstelling wij zijn boeken hebben gelezen vanuit homiletisch gezichtspunt.

Wie zelf altijd weer preeken mag, grijpt vanzelfsprekend met graagte naar anderer-preekwerk om te leeren hoe het moet. Wij kunnen ons in deze wijze van behandeling niet - vinden. Hoe het dan wel moet? Dat - weten wij ook niet! Wij| hebben zelf te weinig over de gelijkenissen gepreekt, juist gezien de bizondere eischen, die wij meenen te moeten stellen a.an de wijze, de methode van behandeling. Het zij ons vergund, een proeve to geven over de gelijkenis uit Lucas 13:22—30.

„Christus' zelfopenbaring als Heer des Huizes^',

1. Hij, sluit de deur om burgers en - vijianden van het'Rijk te scheiden;

2. Hij sluit de deur achter de burgers van het rijk.

3. Hij sluit de deur voor de vijanden van het rijk. Wij willen nog een opmerking" maken. Het trof ons, |ioe ZOO' goed als niet gesproken wordt oveï? Israels verbondspositie. Dan zouden vele trekken toch veel duidelijker worden; b.y. in de gelijkenissen van den rijken man en Lazarus (II, 4); van den verloren zoon (II, 1) en in het verhaal van ÜQ Kananeesche vrouw. (II, 9). '-^iW^ - • •

Wij kunnen niet anders dan danlcbaar zijn voor liet vele goede wat dr Van Andel ons in deze twee werken gegeven heeft. Wij biedjen onze hartelijke gelukwenschen den schrijver aan bij de voltooiing van dit monumentale werk. Maar het komt ons voor, dat bet laatste woord ovör de wijze van behandeling nog lang niet gezegd is.

Maar het werk van dr H. A. van Andel kan ons van dienste zijn, en kan ons verder op weg helpen.

Het spijt ons, dat deze bespreking zoo sterk geloopen heeft over technische vragen. Maar wanneer de uitgever van een predikant het oordeel •\Taagt over p r e e k werk van een ander predikant, is dat toch te verwachten. En wanneer een schrijvei" een belangrijk deel van het evangelie in dezen vorm aan ons kerkelijk publiek voorlegt, dan zal hij, zoo stellen wij ons voor, ook wel belangstellend zijn hoe over den vorm, over de methode van behandeling gedaclit wordt door menschen, die als hij, zich bezinnen, hoe zij het woord Gods aan de gemeente moeten verkondigen.

Laat niemand door deze technische bespreking zich weerhouden om kennis te nemen van dit werk van dr Van Andel. Hij kan zich dan ook overtuigen van de keurige verzorging van deze

twee boeken door de firma W Capelle-y.

ever te Franeker. D. K. W.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen